ငစည္(ငေစြ)အက

ငစည္အကသည္ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ အထူးသျဖင့္ ရမ္းျဗည့္ကၽြန္း၌ ကျပသည္ကို ကၽြန္ေတာ္ ျမင္ဖူးခ့ဲသည္။ သို႔ ေသာ္ ရခိုင္သကၠရာဇ္ ၉၉၉-ခု၊ သီရိသုဓမၼမင္း လက္ထက္က နန္းတြင္းတြင္ ငပုသလအမတ္ စီစဥ္တင္ဆက္ ခ့ဲေသာ ငစည္(ငေစြ) အကႏွင့္ ေနာက္ပိုင္း ကျပၾကေသာ ငစည္(ငေစြ)အကတို႔မွာ ရည္ရြယ္ခ်က္ခ်င္းကား မ်ားစြာကြာျခား ေလသည္။

သီရိသုဓမၼမင္း လက္ထက္က ေျမာက္ဦးျမိဳ႔တြင္ ကျပေသာ ငစည္ (ငေစြ)အကမွာ နတ္ရွင္မယ္မိဖုရားႏွင့္ ငကုသလအမတ္တို႔က ဘုရင္၏ နံကိုအေၾကာင္းျပဳ၍ ဘုရင္သုဓမၼရာဇာ ျမန္ျမန္ နတ္ရြာစံေအာင္ တေဘာင္၊ ယၾတာ၊ အတိတ္၊ နိမိတ္တို႔ျဖင့္ လုပ္ၾကံ ဖန္တီး၍ ကျပခ့ဲေသာအကျဖစ္သည္။

ရခိုင္ေက်းလက္တြင္ ေနာက္ပိုင္းကျပၾကေသာ ငစည္(ငေစြ) အကမွာမူ နတ္ရွင္မယ္ႏွင့္ ငကုသလအမတ္တို႔ က ဘုရင္ သုဓမၼရာဇာအား ယုတ္မာရက္စက္စြာ လုပ္ၾကံခ့ဲၾကပံုကို ေနာင္လာ ေနာက္သားမ်ား သတိသံေ၀ဂ ရေစျခင္းငွာ ကျပေသာ ငစည္ (ငေစြ)အကျဖစ္သည္။ သို႔ေၾကာင့္ ရည္ရြယ္ခ်က္ခ်င္းကား မ်ားစြာကြာျခား လွ သည္။

စာေရးသူရခိုင္ျပည္ အႏွံ႔အျပားကို မေရာက္ဖူးေသာ္လည္း စာေရးသူတို႔၏ ရမၼာ၀တီ ရမ္းျဗည့္ကၽြန္း၌ လသာ ညမ်ားတြင္ ငစည္(ငေစြ)အက ကျပသည္ကို ငယ္စဥ္က အၾကိမ္မ်ားစြာ ျမင္ဖူး၊ ၾကည့္ဖူးေလသည္။ ငကုသ လအမတ္ႏွင့္ နတ္ရွင္မယ္တို႔သည္ ဘုရင္ သုဓမၼရာဇာကို ပူးေပါင္း ၾကံစည္ၾကစဥ္က မည္သို႔ေသာ ပံုစံျဖင့္ ေျမာက္ဦးျမိဳ႔၌ ကျပခ့ဲၾကသည္ကို မွတ္တမ္းမွတ္ရာတို႔တြင္ အေသးစိတ္ မေတြ႔ရေပ။ စာေရးသူ တို႔ျမင္ဖူး၊ ေတြ႔ဖူးေသာငစည္ (ငေစြ)အကမွာ ငစည္ဆရာတစ္ဦးတည္းက ဇာတ္လမ္းတစ္ပုဒ္လံုး ေပၚလြင္ေအာင္ အသံအမ်ဳိးမ်ဳိး၊ အသြင္ အမ်ဳိးမ်ဳိးႏွင့္ ကြက္စိပ္ေဟာသံလို အသံမ်ဳိးစံုႏွင့္ တစ္ဦးတည္းက ကျပသြားသည္ကို သာ ျမင္ဖူးေပသည္။

ငစည္(ငေစြ)အက ဇာတ္လမ္းဇာတ္ကြက္ တစ္ေလွ်ာက္လံုးတြင္ လူငယ္ၾကိဳက္ ရယ္ရႊင္ဖြယ္ရာ ဟာသ မ်ား ႏွင့္ လူၾကီးၾကိဳက္မွတ္သားဖြယ္ရာ အတိတ္၊ နိမိတ္၊ တေဘာင္၊ ၾတင္းႏွင့္ ေနာင္ျဖစ္ လာမည့္ အနာဂါတ္ စသည္မ်ား ကိုလည္း ငစည္ (ငေစြ)ဆရာက ေျပာဆို ကျပသြားေလသည္။

ရခိုင္ သကၠရာဇ္ ၉၉၉-ခုတြင္ ငကုသလႏွင့္ နတ္ရွင္မယ္တို႔က ဖန္တီးထားခ့ဲေသာ ငစည္အကမွာ အလြန္ ေရွးက်ေသာ ရခိုင္ရိုးရာ အကတစ္မ်ဳိးအျဖစ္ တြင္က်န္ရစ္ခ့ဲသည္။ သီရိသုဓမၼမင္း လက္ထက္ က ေျမာက္ဦး ျမိဳ႔၌ နန္းတြင္း နန္းျပင္ကျပခ့ဲေသာ ထိုအကသည္ ကာလၾကာေသာ္ ေက်းလက္ထိပ်ံ႕ႏွံ႔ကာ ယဥ္ေက်းမွဳ တစ္ရပ္ အျဖစ္သို႔ ေရာက္ရွိသြားခ့ဲသည္။

စာေရးသူတို႔ ရမ္းျဗည့္ကၽြန္းတြင္ သီတင္း ၀ါလကၽြတ္ခ်ိန္မွသည္ မိုးဦးမက်မီ အခ်ိန္ထိ ငစည္ (ငေစြ) တတ္ ေခၚ ငစည္(ငေစြ)ဆရာက ရြာစဥ္လွည့္ ကျပသည္။ သူ႔အတြက္ အခေၾကးေငြမွာ တစ္အိမ္လွ်င္ ဆန္ႏို႔ဆီဘူး တစ္လံုး၊ တတ္ႏိုင္သူမ်ားက ဆန္သံုးေလးေတာင္း ေပး၍လည္းေကာင္း အက ခိုင္းတတ္ၾက သည္။ အဖိုးအခ သက္သာသလို ေက်းလက္ေတာရြာမ်ားတြင္ လေရာင္ေအာက္၌ လည္းေကာင္း၊ မီးခြက္၊မီးတိုင္၊ ေအာက္ လင္း ဓါတ္မီး ထြန္း၍ လည္းေကာင္း ေျမကြက္လပ္ တလင္းျပင္တြင္ ကျပသည္။ ငစည္ (ငေစြ) အကအတြက္ လိုအပ္ေသာ ပစၥည္းမ်ားမွာလည္း အပန္းမၾကီးလွ။ ဘုရင္၏ ရာဇပလႅင္အျဖစ္ ငစည္ (ငေစြ)ဆရာထိုင္ရန္ ေတာရြာတိုင္းတြင္ရွိေသာ ဆန္ဖြတ္ဆံု တစ္လံုး(သို႔) ကုလားထိုင္တစ္လံုး၊ ငါးသ့ဲရန္ ယက္သ့ဲတစ္ခု၊ ငစည္ (ငေစြ)ရလွ်င္ ထည့္ ရန္ပလိုင္းတစ္လံုး၊ ငစည္အရွာ ထြက္ရန္ ေလွာ္ တက္တစ္ေခ်ာင္း၊ ေတာင္းတစ္လံုး၊ ဆန္တစ္ခြက္၊ ကန္ေတာ့ပြဲ တစ္ခုသာျဖစ္သည္။

ငစည္ (ငေစြ)တတ္ ငစည္ (ငေစြ)ဆရာ၏ အ၀တ္အဆင္မွာလည္း သာမန္သစ္သစ္ လြင္လြင္ အ၀တ္အဆင္ တစ္ထည္ သာျဖစ္သည္။ ငစည္(ငေစြ)၏ အစြယ္ပမာ ေရွ႔တည့္တည့္ကို တစ္ထြာတစ္မိုက္ အစြန္းထုတ္၍ ပ၀ါကို ေခါင္းေပါင္း ေပါင္းထားျပီး၊ လံခ်ည္စကုိ ေနာက္သို႔ အျမီးထုတ္၍ ခါးေတာင္းက်ဳိက္ထားသည္။ ငစည္ (ငေစြ) ဆရာသည္ ဘုရင္အသံ၊ အမတ္အသံ၊ ေယာက်္ားအသံ၊ မိန္းမအသံ၊ လွိဳင္းအသံ၊ ေလသံ၊ အမ်ဳိးမ်ဳိး ကို ဆိုရြတ္၍ ေျခလွမ္းဟန္ကို အဓိကထားကာ လက္ေဖ်ာက္တီးျပီး ဟန္မာန္ အျပည့္ႏွင့္ ကျပေလသည္။ ငစည္ (ငေစြ)ခ်င္းကို အသံေန အသံထားႏွင့္ ဌာန္၊ ကရိုဏ္းက်က် ရႊတ္ဆိုကာ တုိင္းျပည္တည္ျခင္း၊ ဇာတ္ ကြက္ ေဖၚျခင္း၊ အျပန္(၃၀) ပါရမည္ဟုေသာ စည္းကမ္းအတိုင္း ဘုရင္ သုဓမၼရာဇာက ၀ါလွျဖဴ(၀ါစိုးျဖဴ) မည္ေသာ တင္း၀ါးစား အမတ္၏သမီး အလွဂုဏ္သတင္းေၾကာင့္ မိဖုရားေျမွာက္ထိုက္၊ မေျမွာက္ထိုက္ကို အမတ္မင္းမ်ားအား ၾကည့္ရွဳ ေလ့လာခိုင္း လိုက္သည္။ ထိုအခါ ၀ါလွျဖဴ (ဥပမာ) ေက်ာင္းသို႔ ဆြမ္းပို႔သြားရာ ၌ ၀ါလွျဖဴ၏ အလွကို ျမင္သျဖင့္ ကေယာင္ ေခ်ာက္ခ်ား ျဖစ္ကာ အျမင္ေမွာက္ၾကပံုကို “ဆြမ္းအုပ္က ၀ါလွျဖဴ ကို ရြက္ယူလား။ ဘုန္းၾကီးထက္မွာ ျပဴတင္းေပါက္ထိုင္ယာ” စသည္ျဖင့္ အျမင္ေမွာက္ၾကပံုကို ပရိ္သတ္မ်ား ပြဲက်ေအာင္ ကျပႏိုင္သည့္အျပင္ ရခိုင္ကမ္းရိုးတန္းႏွင့္ မဇၥိဳမတစ္ခါင္ ျပဲျပဲစင္ေအာင္ ဗူးစင္ရြာသား ဘာရဲဖ ငစည္ ရွာထြက္ရာ၌လည္း မာန္ေအာင္ကၽြန္းက ငါးမ်ဳိးစံုသည့္ သစ္ပံုေခ်ာင္းထိ ေရာက္ခ့ဲေၾကာင္းကို ပရိ သတ္မ်ား တ၀ါး၀ါး တဟားဟား ျဖစ္ေအာင္ ကျပတတ္ေလသည္။

ငစည္(ငေစြ)ဆရာသည္ ပထမဦးဆံုး ေအာင္အတိတ္ ေအာင္နိမိတ္ယူကာ အနေႏာၱ အနႏၱ ငါးပါးကို ရွိခိုးဦး တင္ ကန္ေတာ့သည္မွာ-

“××× ေအာင္မဂၤလာ ေအာင္နိမိတ္ႏွင့္၊ဘိသိတ္ျဖာေက ေအာင္ရာသမွဳ ေအာင္ပါေလ၊ ေဇာယ်တုန ေအာင္ ဆုကိုရွာ ေအာင္မ ေမာင္ေအာင္သံပလို႔ ဥာဏဂမီ ၻ၊ ဥာဏ္သဂၤီ ဥာဏ္ဆီတစ္လံုး ပေဒသာ လိုရာသံုးေက၊ ဥာဏ္ဘုန္းေတာ္ၾကြ အာကာသမွာ သရဏ၀ီလက္ေခ်၊ တိမ္တိုက္ထဲမွာ အလင္းျပလို႔ ဗုဒၶဥာဏ္ရွင္ ကိုးဂုဏ္ အင္ကို ကၽြန္လွ်င္ လိမၼာကန္ေတာ့ပါရဲ႔။ မာတာမိခင္၊ ေက်းဇူးရွင္ ဖခင္ကိုလည္း ကာယ၀စီ မေနာခ်ီ ဆယ္လီ ညႊတ္ခ သီးႏွိမ္ခ်လို႔ သိပၸပညာ ဆယ့္ရွစ္ျဖာကို လိမၼာေစေၾကာင္း ျမတ္ဆရာ ၀ိဟာေက်ာင္းမွာ နည္းေကာင္း ခံလို႔ က်ီး သႏာၱပ်ံကာ၀ဲေက ရမ္းျဗည့္သားမွာ××××”

ငစည္(ငေစြ)ဆရာက ထိုသို႔အနေႏာၱအနႏၱငါးပါးကို ရွိခိုးျပီးေသာအခါ ငစည္(ငေစြ)အက တတ္ေအာင္ သင္ ၾကားေပးေသာ သူ႔ဆရာနာမည္၊သူ႔အရပ္သူ႔ရြာကို ေဖၚက်ဴးခ်ီးပသည္မွာ-

“××× စိမ့္စမ္းေရ ဥာဏ္က်ယ္ဆရာ ေရွ႔ေတာင္ရြာမွာ ဆရာဂုဏ္ထြန္း အျပည္ျပည္လာ ေနဆန္းေက ေက်ာ္ ပန္းလိမၼာ၊ ကၽြန္႔ဆရာကို၊ ဆယ္ျဖာလက္ဦး  ကန္ေတာ့ဖူးခါ၊ သက္ေ၀ ထြန္းေရာင္ အပ်ဳိ႔ျမင္ေက၊ ၾကင္မ၀လို႔ ေက်ာ္ပန္း ေမာင္က××××”

အပ်ဳိျမင္တိုင္းကို သူခ်စ္၍ ၾကင္၍ မ၀ႏိုင္ေၾကာင္းကုိ ဆိုလိုက္ေသာအခါ ပရိသတ္မ်ားမွာ ၀ါးခနဲ ပြဲက်သြားၾက သည္။ အပ်ဳိ ျမင္သမွ်ကို ခ်စ္ခ်င္ ၾကင္ခ်င္သည္ဆိုေသာ ငစည္(ငေစြ)ဆရာ ဦးေက်ာ္ပန္း၏ အသက္(၅၀) ေက်ာ္(၆၀) အရြယ္၏ သရုပ္ျပသြားဟန္မွာ ပရိသတ္ကို ပတ္တုတ္မရေအာင္ျဖစ္ေစ၏။

ထို႔ေနာက္ ငစည္(ငေစြ)ရွာ သြားရမည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ မိုးလင္းခါနီး၌ အအိပ္ၾကီးေသာ ဇနီးသည္၏ တင္ပါး ကို ဗံုတီးသလို တီး၍ ႏွိဳးရဟန္၊ အအိပ္ၾကီးျပီး အိပ္ရာထဲ ေသးေပါက္သျဖင့္ လင္ခေယာက္ စိုသြားဟန္၊ ပြဲျပင္ သြားရာ၌ လွခ်င္ ပခ်င္လြန္း၍ သူမ်ားဆီမွ ငွား၀တ္ထားေသာ လက္ေကာက္၊ နားေဋာင္းတို႔ကို ပိုင္ရွင္ထံ ခ်က္ခ်င္း ျပန္မေပးေသးဘဲ ရြာရိုးကိုးေပါက္ေလွ်ာက္ျပီး ေခြးတစီစီႏွင့္ ဟန္ေရးျပေနတတ္ေသာ သူ႔မိန္းမပံု ကို-

“ဘုေ၀မိေလ ဘုေ၀မိ၊ ဘုေ၀မိ။ အရင္ရာလည္းထ၊ ထပါယင့္ေလ၊ အယိုးေလး၊ အယိုးေလး။ ယားယားယူယူ ငါ့နံပါးအိပ္ေတသူ၊ ငါ့နားထိုင္ တင္ပ်ဥ္ၾကီးမ ဗံုတီးမလိုင္ မယားလိုင္။ မိုးလင္းနိမ္ခါ ဆန္ကိုျပာ ၾကက္လာ မလိုင္ အယိုးလိုင္။ ပြဲသို႔လားခါ သူ႔လက္ေကာက္ကို ငွားလို႔ပန္ ျပန္ခါပီးခ အိိပ္ရာ၀င္ လင္ခေယာက္ကို သီး ေပါက္မလိုင္ အယိုးလိုင္၊××× ေန႔ျခင္းေၾကာင္ေတာင္ ခြီးေဟာင္မလိုင္ အယိုးလိုင္”

 ဟု မိန္းမျဖစ္သူကို ငယ္က်ဳိးငယ္နာေဖၚ၍ ႏွဳိးလိုက္ေသာအခါ မိန္းမက စိတ္ဆိုးျပီး ထလာသည္ကို ေခ်ာ့ျပန္ သည္မွာ-

“ ××× အ၀န္းကိုးရာ၊ မဇၥိဳမာ လက်္ာက်ငန္း အေနာက္ျပည္ ငစည္ရွာ လားပါခိမယ္ အေထြေထြ ဘုေ၀မိကို မွာခ့ဲ မယ္ကား။ သံုးေပၚနိမ္ နိမ္မြန္းေစာင္းမွာ ငါးရွာေခၚ မေတာ္သည့္ခိုက္ လွေကသြယ္ မယ္မလိုက္ေက့၊ ငါးခ်င္းမတူ ငါးေတာက္တူ ငါးခူစူးေက့ အီးလိမယ္ေႏွာင္း၊ ဟင္းရွာေခၚ မေတာ္သည္ခိုက္ လွေက သြယ္ ေမမလိုက္ေက့၊ တန္းပ်င္းကုန္းျဖီ ေမာင္မေရာက္မီ ကုန္ပတ္စီ၊ ယင္းဟာမေလာက္ ေမာင္းဂါတိုင္ တိုင္ ေျခာက္လံုးကို ထင္းေပါက္ ဆိတ္လီ၊ ေပါက္ဆိတ္ လီႏွ၊ ေနာက္ဆံုးတစ္ေတြ လွသက္ေ၀ကို မွာခ့ဲမည္ကား ငေၾကာင္ေခ်ကို ၀ါစိထုတ္ က်ားၾကဳတ္ကိုက္ေမ ငါ့ႏွမမွာ ကိုယ္ႏွင့္အတူ တင္သိပ္လီေႏွာင္း တင္သိပ္လီ × ××”

ငစည္(ငေစြ)ရွာ သြားရမည့္ ဘာရဲဖက သူ႔မိန္းမကို ေခ်ာ့ေမာ့ေဖ်ာင္းဖ် ခ်စ္ေၾကာင္းျပလိုက္ေသာအခါ မယား သည္က ဘာရဲဖကို စိုးရိမ္၍ တစ္ခါမွာျပန္သည္မွာ-

“×××အငယ္ကပင္ ခ်စ္ကၽြမ္း၀င္ သားရွင္ဖကို မွာလိုက္ေမကား-(မိန္းမသံႏြဲ႔ႏြ႔ဲႏွင့္) ၿဂိဳးေခ်ကူေက မပူလီေက့၊ ကိုယ့္မွာၾကင္ သွ်င္ေရၾကီး အရီသားလိုင္။ က်ီးကန္းအာေက မရွာလီေက့၊ ကိုယ့္သဇင္ ေနာက္ျပန္ ထားေက ခ်စား ေမာင္လွိဳင္၊ ငွက္ေတာ္ထိုး မညွဳိးလီေက့၊ အသားျဖဴကို မယူလီေက့၊ အသားျပာကို မရွာလီ ေက့၊ ခါးထ မီ မလိမ္လီေက့၊ ဆံေတာက္ေကာ့ေကာ့ ေနာက္ေက်ာ့ေက်ာ့န အပ်ဳိမတိကိုလည္း အၾကိဳက္လီ ေက့ေႏွာင္း ×××”

ဤသည္တို႔မွာ ဇာတ္သေဘာအရ လူငယ္ကာလသား ကာလသမီးမ်ား အၾကိဳက္ႏွစ္ပါးသြားခန္းဟု ေျပာ၍ရ သည္။

ဖိုးေက်ာ့