၀ံလက္ရဲ႔အားမာန္ႏွင့္အျခားကဗ်ာမ်ား - ခိုင္လင္း(ေမဃ၀တီ)

၂၀၀၂ ခုႏွစ္က ထြက္႐ွိလာတ့ဲ
ခိုင္လင္း(ေမဃ၀တီ)ရဲ႔
၀ံလက္ရဲ႔အားမာန္ႏွင့္အျခားကဗ်ာမ်ား
pdf file (3.58 Mb)

ဦးဥတၱမ အတြင္းေရး

        ဦးဥတၱမလို ပုဂိၢဳလ္ကား ျဖစ္ရလိုပါ၏။
သို႔ေသာ္ ဦးဥတၱမလို ေခါင္းေဆာင္ကား
ဘ၀အဆက္ဆက္ မျဖစ္ရပါလို။

သခၤါရ စက္ကြင္းသို႔ ခ်ဥ္းနင္း ၀င္ေရာက္ၿပီးျဖစ္ေတာ္မူေသာ ေက်းဇူး႐ွင္ ဦးဥတၱမ အ႐ွင္ျမတ္၏ အေၾကာင္းကို ကုလား အဂၤလိပ္ သတင္းစာဆရာတို႔မွတစ္ပါး အျခားမည္သည့္ ျမန္မာသတင္းစာတို႔ကမွ ကၽြႏု္ပ္အား ေရးသားရန္ တိုက္တြန္းျခင္း မ႐ွိပါ။ သို႔ေသာ္ လြန္ခ့ဲေသာ ႏွစ္ေပါင္း အေတာ္ၾကာကပင္ ရင္းႏွီးဆည္းကပ္ဖူးသျဖင့္ ၾကည္ညိဳေလးျမတ္ေသာ ေစတနာ သဒၶါဓါတ္က ႏွိဳးေဆာ္လတ္ေသာေၾကာင့္ အနည္းငယ္ ေရးသားရျခင္းမွ် ျဖစ္ပါသည္။

အထက္ေဖာ္ျပပါ ဆရာေတာ္ဘုရား၏ ေထ႐ုပၸတိၱကို အျခား အျခားေသာ ပုဂၢိဳလ္တို႔က အထိုက္ အေလ်ာက္ ေရးသားၾကၿပီးျဖစ္၍ အထူးေဖာ္ျပရန္ မလိုေသာ္လည္း ဆရာေတာ္ ဘုရား၏ စိတ္ေန သေဘာထား လိုရင္းျဖစ္ေသာ အေၾကာင္းအခ်က္ကေလးမ်ားကိုကား အနည္းငယ္ ေရးသားလိုပါသည္။

ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမ၏ ေနာက္ဆံုးခရီး - ေက်ာ္ျမင့္လြင္

ဤေဆာင္းပါးပါအတိုင္းဆိုလွ်င္ ဓါတ္ပံုတြင္ပါ႐ွိသည့္ ေန႔စြဲမွာ မွားေနမည္ျဖစ္ပါသည္။ (၂၀၊ ၃၊ ၁၉၄၀)

   ေခါင္ဇာနည္၀င္ ေျပာင္မာတင္တည့္
    ျမ႐ွင္သက်၊ သမၺဳဒၶ၏
    ပုတၱရင္းစစ္၊ ျဖစ္ႀကီးျဖစ္၍
    မဟစၦရိ၊ အံ့ေလာက္ဘိသား
    ႀတိသာသနာ၊ စက္ေရာင္၀ါႏွင့္
    ျမန္မာမ်ဳိးညြန္႔၊ ညွိဳးမတြန္႔ေအာင္
    သက္စြန္႔လ်က္ပင္၊ ေ႐ွ႔လမ္းထြင္သား
    အ႐ွင္ဥတၱမ၊ ေထရိႏၵလွ်င္
    ၀ံသပါလိတ္၊ ရဲတိဟိတ္သို႔
    စိတ္ေစတနာ၊ စူးစိုက္စြာလွ်င္
    မဟာ၀ရဇိန္၊ မိုးႀကိဳး႐ွိန္သို႔
    ပစ္ခ်ိန္က်င္းက်င္း၊ ရန္မာန္ခြင္းသည္
    ဘက္ကင္းေတဇာ႐ွိန္ဘုရား။

လယ္တီပ႑ိတ ဦးေမာင္ႀကီး

ကၽြန္ေတာ္သိေသာ ဦးဥတၱမ - ရန္ေအာင္

ကြယ္လြန္ေလၿပီျဖစ္ေသာ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ႀကီး ေက်းဇူး႐ွင္ ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမ ပ်ံလြန္ေတာ္မူသည့္ အထိမ္းအမွတ္ေန႔ အျဖစ္ျဖင့္ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း ၾသဂုတ္လ (၂၅)ရက္ေန႔တြင္ အခမ္းအနား ဆင္ယင္ က်င္းပ ၾကသည္။

    ယင္းသည့္ အခမ္းအနားတြင္ ဆရာေတာ္၏ ေက်းဇူးဂုဏ္ အထူးႀကီးမား ျမင့္ျမတ္လွပံုကို ေျပာျပခ်ီးက်ဴးၾက သည္။ ေကာင္းပါ၏။ လႊတ္ေတာ္အတြင္းတြင္ပင္ ဆရာေတာ္၏ ေက်းဇူးမ်ားႏွင့္တကြ ျဖစ္စဥ္ အတၳဳပၸတ္တို႔ကို အမတ္အသီးသီးတို႔က ေဖာ္ထုတ္ျမြတ္ၾကားကာ ၀မ္းနည္းသည့္ အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ျဖင့္ (၂)မိနစ္ ရပ္တန္႔ ၿငိမ္သက္ေနၾကသည္။ ေကာင္းလွပါေပ၏။

ေမဃ၀တီပံုရိပ္ - ခိုင္လင္း(ေမဃ၀တီ)

ရခိုင့္သမုဒၵရာထဲမွာ
ငါ့ကၽြန္းေလးဟာ ေပါေလာေမ်ာလို႔
ရာစုသစ္သို႔ ခ်ည္းနင္း၀င္ေရာက္ခ့ဲေပမယ့္
ရထားႀကိတ္ခံထားရတ့ဲ
ဇလီဖာတံုးလို
ေမဃ၀တီဟာ
ရင္နာနာနဲ႔
အနာဂတ္ကို ရင္ဆိုင္ၾကစို႔ဆိုၿပီး
တိုက္ပြဲ၀င္ေတးသံကို သီကံုးေနေလရဲ႔။

ရခိုင္သမိုင္းအလင္းျပက်မ္း - ဦးေရႊဇံ

မိဂဒါ၀ုန္ ျမန္မာေက်ာင္းတိုက္ (အိႏၵိယ)မွ
မူပိုင္ျဖန္႔ခ်ိၿပီး
ဦးေ႐ႊဇံ(B.Sc.,B.C.S) ေရးသားသည့္
ရခိုင္သမိုင္းအလင္းျပက်မ္း
pdf file (86.9 Mb)

ႏွင္းရည္ပူ ျပာသိုကဗ်ာစုတိ

ရခိုင္ျပည္က်ဆံုးနိန္႔ 288 Anniversary အျဖစ္
ေျမာက္ဦးကဗ်ာသွ်င္တိ စုစည္းထုတ္ေ၀လိုက္ေတ
"ႏွင္းရည္ပူ" (ျပာသိုကဗ်ာစုတိ)အမည္ရ
ကဗ်ာစာအုပ္ပါ။
pdf file (241 kb)

ဒြါရာ၀တီ တိမ္ဆီပ်ံ၀ဲ ၿမိဳ႕သံတြဲ

ရခိုင္တိုင္းတြင္ ဓည၀တီ၊ ေမဃ၀တီ၊ ရမၼာ၀တီ၊ ဒြါရာ၀တီဟူ၍ “၀တီ” ေလးရပ္ ထင္ရွားသည္။ ဓည၀တီသည္ ရခိုင္ၿမိဳ႔ေခၚ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႔ကို ဆိုလိုသည္။ ေမဃ၀တီသည္ မာန္ေအာင္ၿမိဳ႔ကို ေခၚသည္။ ရမၼာ၀တီဟူသည္ ရမ္းၿဗဲၿမိဳ႕ ျဖစ္သည္။ ဒြါရာ၀တီကား သံတြဲၿမိဳ႔တည္း။

သံတြဲၿမိဳ႔ကို ဒြါရာ၀တီၿမိဳ႔ဟု အသိအမွတ္ျပဳၾကသည္။ ေျပာစမွတ္ရွိၾကသည္။ ယခုသံတြဲၿမိဳ႔ဟုေခၚေသာ ေရွးက ဒြါရာ၀တီၿမိဳ႔သည္ အာကာပ်ံ၀ဲခဲ့သည္။ အာကာပ်ံဒြါရာ၀တီၿမိဳ႔ကို သံျဖင့္တြဲျခင္းခံရသျဖင့္ သံတြဲၿမိဳ႔ေခၚလာ သည္။ နိပါတ္လာဇာတကတြင္ အရင္းခံေနသည္။ ဒသနိပါတ္၊ ဃဋပ႑ိတဇာတ္တြင္ ဤသို႔ပါရွိသည္။

RSV Journal Vol(1),No(2)

ရခိုင္သတင္းမ်ားကို သီးသန္႔ေဖာ္ျပသည့္
RSV news media ၏ Journal
Vol(1),No(2)
pdf file (2.46 Mb)

ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီေခတ္ ရခိုင္ျပည္ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ ဘူးသီးေတာင္၊ေမာင္ေတာ အေျခအေန

ရခိုင္မ်ဳိးေစာင့္အုပ္စု(ဂ်ပန္)မွ ျဖန္႔ခ်ိၿပီး
ဆရာခိုင္မ်ဳိးေစာင့္ ေရးသားသည့္
ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီေခတ္ ရခိုင္ျပည္ႏိုင္ငံေရးႏွင့္
မ်က္ေမွာက္ေခတ္ ဘူးသီးေတာင္၊ေမာင္ေတာ
အေျခအေန
pdf file (48 Mb)

ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡမ်ား စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မ႐ွင္ အစီရင္ခံစာ

ရခိုင္ျပည္နယ္အေရးအခင္း ျဖစ္ရပ္မ်ားအတြက္
ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ဖြဲ႔စည္းတာ၀န္ေပးအပ္ထားသည့္
ပဋိပကၡမ်ား စံုစမ္းေရးေကာ္မ႐ွင္၏ (၂၂.၄.၂၀၁၃)ေန႔စြဲျဖင့္
ထုတ္ျပန္လိုက္သည့္ အစီရင္ခံစာ
pdf file (11.2 Mb)

ဦးရာဇ္ဓါတ္ေစတီေတာ္

 ဦးရာဇ္ေစတီေတာ္သည္ ဓည၀တီ ရကၡိဳင္ျပည္ ဂစၦပနဒီျမစ္ အေနာက္ဘက္ ကမ္းေျခ၊ ေသလပီ႒ ပဗၺတေတာင္ထိပ္ေပၚတြင္ တည္ရွိသည္။ ျမတ္စြာဘုရား၏ ဦးရာဇ္ေတာ္ဓါတ္ျမတ္ ကိန္း၀ပ္၍ ဦးရာဇ္ေတာင္ေစတီဟုေခၚတြင္သည္။ မည္သည့္ အခ်ိန္မွစ၍ ေခၚတြင္ခဲ့သနည္း။ ဓည၀တီေခတ္မွ စ၍ ေခၚတြင္ခဲ့သည္။ ယင္းေခတ္တြင္ မည္သည့္မင္း၊ မည္သည့္သကၠရာဇ္မွစ၍ တည္ခဲ့သနည္း အစ ရွိေသာေမးခြန္းမ်ားကုိ အၾကင္သူတုိ႔သည္ ေမးျမန္းၾကသည္ရွိေသာ္ မည္သုိ႔ေျဖၾကားမည္နည္း။ သူတစ္မ်ဳိး ငါတစ္ဖုံ ေတြ႔ရာေသာင္းေျပာင္း ေျပာဆုိေနၾကမည္။ ယခုေခတ္သည္ကား စာေပပညာရွင္မ်ား

ရခိုင္အေရးအခင္းႏွင့္ ျဖစ္ရပ္မွန္

ျမန္မာႏိုင္ငံ ရခိုင္ျပည္နယ္သို႔ တရားမ၀င္ ကူးေျပာင္း၀င္ေရာက္လာေသာ ဘဂၤါလီကုလားမ်ားဘက္မွ ရပ္တည္ေျပာဆိုေနသူ မည္သူပဲျဖစ္ျဖစ္ ငႏုံ၊ ငအသာ ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ကပ္လ်က္ တည္႐ွိေနေသာ ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္ႏိုင္ငံအေနျဖင့္ မိမိ၏လက္တစ္၀ါးစာ နယ္ေျမ ကေလးႏွင့္ မမွ်ေသာ လူဦးေရေပါက္ကြဲမွဳ ျပႆနာႀကီးကို ႀကံဳေတြ႔ရင္ဆိုင္ေနရသည္ဆိုေသာ အခ်က္ကို (ဘဂၤလီမ်ားအား ေထာက္ထားၾကင္နာပါသည္ဆိုေသာ) မဟာက႐ုဏာ႐ွင္ႀကီးမ်ား သတိျပဳဖို႔ လုိအပ္ပါ သည္။ ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္ႏိုင္ငံ၏ အ႐ြယ္ပမာဏသည္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ေတာင္ဒါကိုတာျပည္ နယ္ေအာက္ ငယ္ပါသည္။ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံမွ တက္စ္ေမနီးယား ျပည္နယ္၏ ႏွစ္ဆမွ် ရွိပါသည္။

အဖိုး သို႔ - ခိုင္လင္း(ေမဃ၀တီ)

အဖိုးမေသ
ေသလည္းသက္႐ွိ၊ ႐ိုးမသိသည္
နဒီဂစၦပ၊ ငိုေၾကြးျပအံ့
ထေလာ့...အဖိုး၊ အဖိုး... ထေလာ့။

ရခိုင္မင္းမ်ား၊ ထိုးထြင္းထားေသာ
စာသားအကၡရာ၊ ေက်ာက္ ေပစာကို
ေသခ်ာစစ္ေဆး၊ အေျဖေပးဘိ
က၀ိပီေသာ အို...အဖိုး။

ေနပူေတာင္စာတမ္း အပိုင္း(၂)

 ျပည္တြင္းထုတ္ ေက်ာက္ျပားစက္႐ံုသို႔

   ျမန္မာ့ဆို႐ွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီ (မ.ဆ.လ)အစိုးရလက္ထက္တြင္ အမွတ္(၁)စက္မွဳ၀န္ႀကီးဌာန (ေၾကြ ထည္ေျမထည္လုပ္ငန္းေကာ္ပိုေရး႐ွင္း) ဖြဲ႔စည္းလုပ္ကိုင္ေနၿပီးျဖစ္သည္။ အဆုိပါေကာ္ပိုေရး လက္ေအာက္ ၌ ေက်ာက္ျပားထုတ္လုပ္မွဳႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေလာပီတကန္ခုနစ္ဆင့္၌  လိြဳင္ေကာ္မာဘဲလ္၊ မတၱရာၿမိဳ႔နယ္၌ စက်င္မာဘဲလ္တို႔ကို အေျခခံထုတ္လုပ္ေနၿပီးျဖစ္သည္။ ေနပူေတာင္မာဘဲလ္ေက်ာက္သည္ အေရာင္ အေသြးစံုလင္သည့္ အဖိုးတင္ အလွဆင္ ေဆာက္လုပ္ေရးသံုးေက်ာက္အျဖစ္ ေပၚထြက္လာခ့ဲ သည္။ ႏွစ္ အတန္ၾကာအထိ မိုင္းျဖင့္ခြဲ တူႀကီးမ်ားႏွင့္ထု၍ ေတာင္ကုတ္ေတာင္ၾကားလမ္းကို ခင္းခ့ဲၾကသည္မွာ အလြန္ႏွေျမာတသ ျဖစ္ဖြယ္ရာပင္။ တန္ဖိုးကို အမွန္တကယ္မသိ၍ေလာ။ သိသိႀကီးႏွင့္ေလာဟူ ၍ ေတြးေတာဖြယ္ရာ ျဖစ္ခ့ဲ၏။

ေနပူေတာင္စာတမ္း အပိုင္း(၁)

 ေနပူေတာင္ကို ေဒသအေခၚ ေနပူေတာင္ဟုမေခၚၾကဘဲ “နပူေတာင္”ဟု အလြယ္ဆံုး အျမန္ဆံုးေ၀ါဟာ ရျဖင့္ ငယ္စဥ္ကေခၚခ့ဲၾကသည္။ ေ႐ွးကေတာလိုက္ မုဆိုးႀကီးမ်ားႏွင့္ ေတာင္ၾကားခရီးၾကမ္းကို ေျခလ်င္ ကူးသန္းသြားလာခ့ဲၾကေသာ ေ႐ွးလူႀကီးမ်ားကမူ “ေနပူခံေတာင္”ဟု ေခၚစမွတ္ျပဳၾက၏။ ေ႐ွးလူႀကီးမ်ား ကြန္လြန္ကုန္ၾကၿပီးျဖစ္သျဖင့္ ေႏွာင္းလူငယ္တို႔ထံ သုတမ်ား လက္ဆင့္ကမ္းထားခ့ဲၾကရန္မွာ ေ႐ွ႔မီေနာက္မီ တို႔၏ သမိုင္းေပးတာ၀န္သာျဖစ္သည္။ တတ္ႏိုင္စြမ္း လက္လွမ္းမီသေလာက္ေတာ့ ျဖစ္တန္ရာ၏။ ေ႐ွးလူ ႀကီးတို႔က ဤၿမိဳ႔ႏွင့္ဤလမ္းကို “ေတာင္ဂုတ္ၿမိဳ႔ႏွင့္ ေတာင္ဂုတ္ေတာင္ၾကားလမ္း”ဟုသာ အေရးအသား အသံုးအႏွဳန္းမ်ား ႐ွိခ့ဲၾကသည္။ ၿဗိတိသွ် ကိုလိုနီေခတ္တြင္ (TAUNGUP - ေတာင္ဂတ္)ဟု ေရးသားသံုးစြဲ မွဳ ျပဳခ့ဲ၏။ ေတာင္ကုတ္ေခ်ာင္းသည္ ေတာင္ၾကားလမ္း၏ အထြတ္အထိပ္ မိုးထိေတာင္(အျမင့္ ၃၈၂၈ ေပ)၏ အေ႐ွ႔ဘက္ေရဆင္းအနီး ႐ိုးမေတာင္၏ ဂုတ္ေၾကာမွ အစျပဳျမစ္ဖ်ားခံသျဖင့္ “ေတာင္ဂုတ္ေခ်ာင္း”ဟု ေခၚ စမွတ္ျပဳေၾကာင္း နာၾကားဖူးသည္။

ေနႏွင့္လ အမွတ္သညာ မဂၤလာ - နႏၵာထြန္း

အာနႏၵစျႏၵေက်ာက္စာ၀င္ မင္းဆက္ႀကီးသံုးဆက္တြင္ ဒုတိယမင္းဆက္သည္ ေ၀သာလီေက်ာက္ေလွကား ၿမိဳ႔ေတာ္တြင္ ထီးနန္းစိုက္တည္ စိုးစံခ့ဲၾကသည္။ ထိုမင္းဆက္ကို ေက်ာက္စာ၌ ေဒြစၤျႏၵဟုေရးၿပီး ရခိုင္ရာဇ၀င္ မ်ားတြင္ မဟာစႏၵရားမင္းဟုေရးေသာ မင္းမွ အစျပဳပါသည္။ မင္းဦးေရ (၁၃)ပါး ျဖစ္သည္။ စိုးစံခ့ဲေသာ နန္းသက္ကို ႏွစ္ေပါင္း (၂၃၀)ဟု ေက်ာက္စာတြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။ ထိုမင္း(၁၃)ပါးလံုးပင္ ဒဂၤါးမ်ား စက္ႏွိပ္ထုတ္ေ၀ခ့ဲေၾကာင္း ေလ့လာသိ႐ွိရပါသည္။ ဒဂၤါးအားလံုး၌ပင္ တစ္ဘက္၌ ႏြားလားဥႆဘပံုပါ႐ွိၿပီး အျခားတစ္ဘက္တြင္ သီရိ၀စၦေခၚ မကိုဋ္ပံုတံဆိပ္ စက္ႏွိပ္ထားပါသည္။

ေနပူေတာင္လြမ္းခ်င္း - ျမင့္ေဆြေမာင္ (ေတာင္ဂုတ္)

ေ႐ွးႏွစ္ေပါင္းသန္းရာခ်ီ
ျဖစ္တည္ခ့ဲအသြင္ေျပာင္း
သက္ေႏွာင္းကပ္ေျမမဟီ၀ယ္
ထြက္ေပၚသည္ တြန္႔ေခါက္ေတာင္တန္း။

ဟိမ၀ႏာၱ၊ အင္းဒိစ္
ေရာ့ကီးႏွင့္အ့ဲလ္ပ္ပါအ၀င္
မ်က္ႏွာျပင္ ကမာၻတစ္၀ွမ္း
ေ႐ွးယခင္စိမ္းလန္းခ့ဲ ႐ုိးမရခိုင္
သက္တမ္းလည္း တူၿပိဳင္ၿပိဳင္။

ၿပံဳးသိၿပံဳးသြင္ ရခိုင္ကာတြန္းတိ - တက္သစ္ေအာင္(စစ္ေတြ)

ပန္းခိုင္ခိုင္စာေပက ျဖန္႔ခ်ိေရ
ရခိုင့္ပထမဦးဆံုး ႏုန္းခ်င္းကာတြန္းစာအုပ္
ၿပံဳးသိၿပံဳးသြင္ ရခိုင္ကာတြန္းတိ
တက္သစ္ေအာင္(စစ္ေတြ)
pdf file (7.83 mb)

ရခိုင္ျပည္နယ္ (၁၈)ၿမိဳ႕နယ္ ေျမပံုမ်ား

ရခိုင္ျပည္နယ္
(၁၈)ၿမိဳ႔နယ္ ေျမပံုမ်ား
pdf file (2.09 mb)

ရခိုင္ျပည္နယ္ လ.၀.က ဒု-ျပည္နယ္မွဴး ဦးသာျမႏွင့္ေတြ႔ဆံုျခင္း

မဂၤလာပါဆရာႀကီး။ ဆရာႀကီးက ရခိုင္ျပည္နယ္ လ.၀.ကမွာ အခ်ိန္အၾကာႀကီး တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ ခ့ဲဖူးတယ္လို႔ ၾကားသိရတ့ဲအတြက္ သိခ်င္တာေလးေတြ ေမးျမန္းခြင့္ျပဳပါ။ ဆရာႀကီးရဲ႕ ဇာတိနဲ႔ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ခ့ဲဖူးတ့ဲ ေနရာေဒသေတြကို ေျပာျပေပးပါ။

ဟုတ္က့ဲ၊ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ေမြးရာ ဇာတိက ရခိုင္ျပည္နယ္၊ စစ္ေတြၿမိဳ႕၊ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္မွာ ဒီ လ.၀.က လူ၀င္မွဳ ႀကီးၾကပ္ေရးမွာ အလုပ္စ၀င္ခ့ဲပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက ကၽြန္ေတာ္ထမ္းေဆာင္ခ့ဲတ့ဲရာထူးကို လူ၀င္မွဳ ႀကီးၾကပ္ေရးမွဴးလို႔ ေခၚပါတယ္။ မူဆယ္၊ ဗန္းေမာ္၊ ေကာလင္းစတ့ဲ ကခ်င္ျပည္နယ္နဲ႔ ရန္ကုန္တို႔မွာ တာ၀န္ က်ၿပီးမွ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ စစ္ေတြၿမိဳ႔ကို ၁၉၆၇ ေလာက္မွာ ေရာက္႐ွိလာတာပါ။ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ လက္ေထာက္ျပည္နယ္မွဴးႏွင့္ ဒုျပည္နယ္မွဴးအျဖစ္နဲ႔ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခ့ဲၿပီး ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ ၈၈ အေရးေတာ္ပံုမွာ ပါခ့ဲတယ္ဆိုၿပီး Forced to Retire ေပးခံခ့ဲရတယ္။ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္မွာမွ ရန္ကုန္ ကို ေျပာင္းေ႐ႊ႔ေနထိုင္ခ့ဲပါတယ္။ အခု အသက္(၈၂)ႏွစ္႐ွိၿပီ။

ဖရခိုင္သို႔ ရာသီစာ - ေတြးအိမ္ခိုင္(သံတြဲ)

လူသားခ်င္းစာနာ
ေဒၿမီမွာ နီရာပီးခ။

လူသားခ်င္း ေထာက္ထား
ေဒၿမီက ဆန္ရီစပါး၊ ၀ီမွ်ေကၽြးခ။

အယင္ခါကပင္
ျမင့္ျမတ္ေတစိတ္ဓါတ္နန္႔
လူသားပီသခေရ။

ဓါးသီြးေက်ာက္...ငါ - ဗိုလ္မင္းေက်ာ္သန္းႏိုင္

စာမီးပြဲႀကီး ၿပီးဆံုးလိုက္တိုင္း ႏွလံုးသားမွာ အားေကာင္းေရ ရစ္ခ်ာစေကးနန္႔ လွဳပ္ခတ္လားခေရ ငလ်င္ေခ်တစ္ခုပိုင္ တုန္ခါက်န္လိုက္ေတ။ ခံစားခ်က္ကို အပြင့္လင္းဆံုးနန္႔ အ႐ိုးသားဆံုး ၀န္ခံရေက ျပန္လာဖို႔ဆိုစြာကို မ၀ံ့မရဲ ေမွ်ာ္လင့္နီသိမ့္ယင့္။ အဂုပိုင္ တစ္နိတစ္ရက္ ခြဲလားရဖို႔ဆိုစြာကို မသိမဟုတ္။ သိယင့္။ ေယေကေလ့ ႏွလံုးသားမွာ ေဒေလာက္ထိ ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါး ျဖစ္က်န္လိုက္ဖို႔က မထင္။ ေကာင္းေကာင္းအႀကီးသန္ သံလံုးႀကိဳး ဆယ္ပင္နန္႔ က်စ္ထားေရ သံႀကိဳးတစ္ပင္ကိုရာ “ယား” ဆိုၿပီးေက ျဖတ္ပစ္လိုက္ခ်င္ယင့္။ သံေယာဇဥ္နန္႔ လြန္းတင္ထားေရ ႀကိဳးေခ်တစ္ပင္ကိုေတာ့ အရာထင္ေအာင္ပင္ မျဖတ္ႏိုင္ကာ။

ဆန္းလေျမသား - ေမာင္ႏွစ္သိမ့္(ေတာင္ကုတ္)

တရားကိုေသြးၿပီး
သားကိုေထြးေန႐ံုနဲ႔ မရေတာ့ဘူး။

ၾကည့္ေလ... ေနစရာေျမသာမက
ငါတို႔ဘ၀ေတြကိုပါ ၀င္လု
႐ွင္သန္မွဳအသက္ေတြကိုပါ ၀င္လု
ဘာကိုမွ ဂ႐ုမထား
ငါတို႔ေသြးသားေတြကိုလည္း ၀င္လု
ဘိုးေဘးအစဥ္အဆက္
မပ်က္တ့ဲ ယဥ္ေက်းမွဳေတြကိုလည္း ၀င္လုေနၾက
ေရာမအင္ပါယာထဲက နီ႐ိုးဘုရင္လိုမ်ဳိး
ခင္ဗ်ားေကာ တေယာထိုးေနႏိုင္အံုးမလား။

အမွိဳက္မ်ား

တို႔အိမ္သန္႔႐ွင္း၊ လွပျခင္းတြက္
လွဲက်င္းလိုက္ေသာ အမွိဳက္ပံု။

အမွိဳက္ပံုကား၊ ႀကီးထြားေပါင္းစု
တစ္ခုအင္အားျဖစ္လာခ့ဲ။

ျခင္,ယင္,ပု႐ြက္၊ ျခ,ေလာက္တက္၍
ပုပ္လ်က္သိုးနံ႔၊ ၀န္းက်င္ျဖန္႔လ်က္
မဆန္႔ဗိုင္းရပ္(စ)၊ ထပ္ထပ္တိုးလာ
ေရာဂါမ်ဳိးေဆာင္၊ တေဟာင္ေဟာင္တည့္။

မၿပီးဆံုးေသးေသာ ေျမာက္ဦးသမိုင္း - အာရကၡပုၾတ

ေျမာက္ဦးၿမိဳ႔ေတာ္သည္ ရခိုင္တို႔၏ ဂုဏ္ေဆာင္ျဖစ္သည္။

ေျမာက္ဦးေမြးဖြားသည့္ (၁၄၃၀) ျပည့္ႏွစ္မွသည္ က်ဆံုးသည့္ (၁၇၈၄) ခုႏွစ္အထိ ေကာင္းေမြ၊ ဆိုးေမြ မ်ားျဖင့္ ျပည့္ႏွက္ခ့ဲပါသည္။ ၿမိဳ႔သက္ အႏွစ္ငါးဆယ္အတြင္းတြင္ ရခိုင္သည္ လံုၿခံဳတိုးတက္ခ့ဲသည္။ တိုင္းျပည္လည္း အင္အားေကာင္းခ့ဲသည္။ အင္း၀ (ျမန္မာ)ကလည္း တန္းတူ ဆက္ဆံခ့ဲသည္။ မင္းႏွစ္ပါး တို႔သည္ ႏွစ္ႏိုင္ငံနယ္စပ္ နတ္ေရကန္တြင္ ေတြ႔ဆံုခ့ဲသည္။

ဒုတိယႏွစ္ငါးဆယ္တြင္ ဘုရင္တို႔သည္ နန္းရ႐ွိေရးကိုသာ အာ႐ံုစိုက္ခ့ဲၾကသည္။ တိုင္းျပည္လည္း နာခ့ဲ သည္။ အာဏာယစ္မူးလွ်င္ ျပည္သူနာသည္။ ဆိုးေမြမ်ားပင္ ျဖစ္သည္။

သမီးေက်ာင္းဆရာမထံသို႔ပီးစာ - သားလွ(ရေသ့ေတာင္)

သို႔

    သမီးသဇင္
    ဘာဘာစာရီးလိုက္ပါေရ။ သမီး ကိုယ္စိတ္ႏွစ္ပါး က်န္းမာ၊ ခ်မ္းသာစြာနန္႔ တာ၀န္၀တၱရားတိကို ထမ္းေဆာင္ႏိုင္ပါစီလို႔ ဘာဘာဆႏၵျပဳ ဆုေတာင္းလိုက္ပါေရ။ ဘာဘာလည္း က်န္းမာစြာနန္႔ ႏိုင္ငံ့တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္နီပါေရ သမီး။

အဂုတခါ သမီးဘားသို႔ စာရီးစြာ ေျပာစရာစကားဟိလို႔။ ေျပာခ်င္ေရစကားကို မေျပာခင္၊ ဘာဘာေရ သမီး႐ို႔နန္႔ ခြဲခြာပနာ တာ၀န္က်ရာၿမိဳ႔သို႔ ပညာေရးဌာန စစ္ေဆးေရးတာ၀န္နန္႔ ေရာက္နီစြာ သံုးႏွစ္ ဘံုးဘံုးျပည့္ ျဖစ္ေတပိုင္၊ သမီးလည္း ပညာေရးေကာလိပ္ကဆင္းလို႔ နယ္ၿမိဳ႔ေခ်တစ္ၿမိဳ႔မွာ ေက်ာင္း ဆရာမေခ်အျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္နီစြာ (၂)ႏွစ္ေတာင္ အေက်ာ္ႀကီးေက်ာ္လားယာ။ ေဒစာကို သံုးႏွစ္ျပည့္ေျမာက္အေနနန္႔ ဘာဘာအတိြအႀကံဳထဲက၊ ၾကားသိျမင္တိြရသမွ်ထဲက သမီးအတြက္ အက်ဳိးဟိစီဖို႔ ရည္႐ြယ္လို႔ ရီးျဖစ္စြာ။

Vaishali and the Indianization of Arakan by Noel F. Singer

Vaishali and the Indianization of Arakan
by
Noel F. Singer
pdf file (290 KB)

ရခုိင္မင္းသမီးဧခ်င္း - အဒူမင္းညိဳ

ရခိုင္ျပည္ ဘေစာျဖဴမင္းလက္ထက္
ပညာ႐ွိအမတ္ႀကီးျဖစ္ေသာ
အဒူမင္းညိဳ
ဖြဲ႔ဆိုသီကံုးေရးသားသည့္
ရခိုင္မင္းသမီးဧခ်င္း
pdf file (831 Kb)

စစ္မွန္ေသာ ျပည္ေထာင္စုသို႔

လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိး တိုင္းျပည္တစ္ျပည္ဆိုလွ်င္ တိက်ျပတ္သားေသာ ရည္႐ြယ္ခ်က္႐ွိရေပမည္။ ရည္႐ြယ္ခ်က္ ပန္းတိုင္မ႐ွိဘဲ စမ္းတ၀ါး၀ါးႏွင့္ ေလွ်ာက္သြားေနေသာ လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးသည္ လူမ်ဳိးျခားတို႔၏ မ်ဳိ၀ါးျခင္းကို ခံယူရမည္မွာ ဓမၼတာျဖစ္၍ အမ်ဳိးကြယ္ေပ်ာက္ ဆိတ္သုဥ္းသြားရမည္မွာ သဘာ၀ပင္ျဖစ္သည္။

ရခိုင္ျပည္ လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးအေနႏွင့္ မိမိတို႔ ခ်ီတက္ရမည့္ ခရီးစဥ္ကို တိတိက်က် စီမံကိန္းခ်ထားရန္ အေရး ႀကီးေပသည္။ ရခိုင္လူမ်ဳိးသည္ ႏွစ္ေပါင္း (၁၇၀)ေက်ာ္ခန္႔ တိက်ျပတ္သားေသာ ရည္႐ြယ္ခ်က္မ႐ွိဘဲ၊ ဟိုမွသည္သို႔ စုန္ဆန္လြင့္ေမ်ာခ့ဲေခ်ၿပီ။ အကယ္၍ ဤက့ဲသို႔ေသာ ဆက္လက္ခရီးသြားေနမည္ဆိုက မၾကာလင့္ၿပီျဖစ္ေသာ ဆယ္စုႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္းတြင္ ရခိုင္ဆိုေသာ ေ၀ါဟာရသည္ ဒ႑ာရီ စကား သဖြယ္သာ က်န္ရစ္ခ့ဲရ႐ွာမည္ မလြဲေပ။

ေဒါက္တာအသွ်င္ဥာဏုတၱရ၏ ကိုယ္ေရးအက်ဥ္း

သီရိလကၤာႏိုင္ငံမွ ပါရဂူဘြဲ႔ရ႐ွိခ့ဲေသာ ကိန္းသာဓမၼေက်ာင္းဆရာေတာ္ ေဒါက္တာအသွ်င္ဥာဏုတၱရကို ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႔၊ ေတာင္ရင္းရပ္ကြက္၌ အဖ ဦးသာထြန္းေအာင္၊ အမိ ေဒၚလွေစာညိဳတို႔မွ ၁၉၈၃ ခု ဒီဇင္ဘာ (၂၀)ရက္ေန႔တြင္ ေမြးဖြားခ့ဲၿပီး ေမြးခ်င္းညီအစ္ကို ေမာင္ႏွမ (၁၂)ဦးအနက္ (၉)ဦးေျမာက္ သားျဖစ္သည္။ ျမတ္စြာဘုရား႐ွင္၏ အဆံုးအမ သာသနာေတာ္ေဘာင္အတြင္းသို႔ ႐ွင္သာမေဏအျဖစ္ ၁၃၆၁- ခု တန္ခူးလဆန္း (၃)ရက္ေန႔တြင္ ၀င္ေရာက္ခ့ဲသည္။

ခ်ည္တိုင္သို႔လားရာ - ခင္ၿငိမ္းခ်မ္း

ေအပိုင္ ဖ႐ိုဖရဲ ၿခီလွမ္းတိနန္႔
င႐ို႔ဆံုျဖစ္ခကတ္
မိုင္ေထာင္ခ်ီေရ အရပ္မွာ
င႐ို႔ခ်ည္တိုင္တိကို ထားပခဗ်ာယ္...

င႐ို႔ တာလႊတ္ခံရစြာလား?
င႐ို႔ဘာသာ င႐ို႔ တာကိုလႊတ္ခ်ပခကတ္စြာလား?
ဇစ္ျမစ္ကို သေသခ်ခ်ာၾကည့္လိုက္မွ
င႐ို႔ေခါင္းတိ မူးေနာက္နိန္ေရပိုင္
ေရခ်ိန္ကိုက္လားလို႔ေတာ့ခါ မဟုတ္
င႐ို႔ဘ၀တိကိုက ေရခ်ိန္ကိုက္ခံလိုက္ကတ္ရစြာမနား
င႐ို႔အစာတိက မေၾကကတ္ဗ်ာယ္
င႐ို႔သီြးေၾကာတိကလည္း မပြင့္ေရခါ
မမူးဘဲနန္႔ ေမွာက္က်ရေရ င႐ို႔တိဘ၀...

ေခတ္သစ္ရခိုင္သမိုင္း၏ ခါးသီးစရာအေကာင္းဆံုးသကၠရာဇ္ (သို႔) ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ကို ျဖတ္သန္းျခင္း

၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ "၂၀၁၂" အမည္ရ ႐ုပ္႐ွင္ကားႀကီးသည္ မာယာျပကၡဒိန္အေပၚ အေျခခံကာ ထြက္႐ွိလာခ့ဲ ၿပီး လူတိုင္းစိတ္၀င္တစား ၾကည့္ျဖစ္ခ့ဲၾကသည္။ ကမာၻေျမကို ေရမ်ားဖံုးလႊမ္းသြားခ့ဲသည့္ ေၾကာက္ စရာေကာင္းေသာ ျပကြက္မ်ား သည္းထိတ္ရင္ဖိုစရာ ေကာင္းလွသည္။ သို႔ေသာ္ ယင္းဇာတ္ကား အတိုင္း ျဖစ္မလာ။ ကမာၻႀကီးက ၂၁ ရာစု ၀သီအတိုင္း မုတ္တိုင္း၀င္၊ ငလ်င္လွဳပ္၊ ေရႀကီးေလာက္ႏွင့္ ကုန္လြန္သြားခ့ဲသည္။

သို႔ေသာ္ ရခိုင္ျပည္နယ္သည္ အထူးသျဖင့္ ရခိုင္တို႔သည္ ေခတ္သစ္သမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္တြင္ အဆိုး၀ါးဆံုး၊ အခါးသီးဆံုးေသာ သကၠရာဇ္တစ္ခုကို ျဖတ္သန္းျဖစ္ခ့ဲၾကရသည္။ လံုး၀ေမ့စရာမဟုတ္။ လံုး၀ ေက်နပ္ စရာမေကာင္း၊ ေအာင့္သက္သက္ႏွင့္ ကူရာမ့ဲ၊ ကယ္ရာမ့ဲႏွင့္ ၂၀၁၂ ကို ရင္နင့္နင့္ ျဖတ္သန္းခ့ဲရသည္။