အမွတ္မထင္ စာရီးသူကုိယ္တုိင္ ခံစားခေရအတြက္ ေဖာ္ျပသင့္ေရလုိ႔ ျမင္လာပါေရ။ စာရီးသူျခဳပ္မ အသစ္ က သူမခဲအုိကုိ “အခင္ ထမင္းစားပါဖို႔”ေခၚေရခါ၊ ယုိင္ေက်းမွဳလုိက္စားနီေရ အကၽြန္က ပက္လက္လန္လား ပါေရ။ အခင္ ေခတ္စားစြာ အိမ္မွာေတာင္ ဂယက္႐ုိက္လာေရ။ ျခဳပ္မအသစ္ကုိ ေဒါသနန္႔ ခဲအုိကုိ အခင္ေခၚေက အေကာင့္ေကာင့္ေတာ္ေရ ေယာကၡမအစစ္ အကၽြန္႔ကုိ ဇာေခၚဖုိ႔လဲ ျခဳပ္မအသစ္ကုိ မိန္းဖူးပါေရ။ အေခၚအေ၀ၚဆုိစြာ အေရးႀကီးပါေရ။ အစြန္းေရာက္တစ္ခ်ဳိ႕ကေတာ့ခါ သြီးသားလွဳပ္႐ွားမွဳနန္႔ သားသမီးရလာစြာ။ ပါပါလုိ႔အဘကုိ ေခၚစရာမလုိ သူ႔နာမယ္ကုိ ေခၚလုိက္ေကရေရ။ အယူမွားစြာတိကုိ ၾကားဖူးပါေရ။ တိရိစာၦန္နန္႔ မျခားေရ အေတြးအေခၚသမားေတာ့ ကံကံ၏အေၾကာင္း၊ ဗုဒၶအယူအဆကုိ မ်က္ကြယ္ျပဳရာ ေရာက္ပါေရ။ သြီးသားလွဳပ္႐ွားတုိင္း သားသမီးမရႏုိင္ပါ။ ေစာဒကတက္ေက အမ်ားႀကီးပါ။
ယဥ္ေက်းေရ လူမ်ဳိးတုိင္းမွာ ဆြီမ်ဳိးေတာ္စပ္လုိ႔ သူ႔အေခၚနန္႔သူ ဘာသာစကားနန္႔ အေခၚအေ၀ၚတိ ဟိကတ္ ပါေရ။ ေတာ္စပ္စြာနန္႔ အတူတူ ေခၚေ၀ၚေရ ေ၀ါဟာရအေလ်ာက္ ႐ုိေသထုိက္သူကုိ ႐ုိေသေလးစား လုိ႔ ကုိယ့္ယဥ္ေက်းမွဳနန္႔ ကုိယ္စီကုိယ္ငွ ဟိကပ္ပါေရ။ အထူးသျဖင့္ လြန္ခေရႏွစ္ေပါင္း ၂၅၀၀ ေက်ာ္ ကာလ ကပင္ ရခုိင္တိ ဗုဒၶဘာသာ အ႐ုိးစြဲ လာေရအတြက္ ဗုဒၶဘာသာ အယူအဆအတုိင္း ႀကီးေရလူကုိ ငယ္ေရလူ က ၾကည္ၫုိေရ အစုိင္အလာအရ ကုိယ့္ထက္ႀကီးေရ လူကုိ "ပါ" ဆုိေရ ေ၀ါဟာရ ႐ုိေသေလးစားေရ အသုံးအႏႈန္းကုိ သုံးလာပါေရ။ တစ္ဦးကိုတစ္ဦး ေခၚေ၀ၚလုိ႔ထူးေရခါလည္း “ဘုရား”ဆုိေရ ပူေဇာ္ထုိက္ေတ သုံးဆယ့္တစ္ဘုံမွာ အတုမဟိေရ ဘုရားရွင္၏ ဂုဏ္ေတာ္“ဘုရား”ေ၀ါဟာရကုိ ထူးကတ္ပါေရ။
ယဥ္ေက်းမွဳအပုိင္းကုိ ေဖာ္ျပေဂေတာ့ခါ ႐ွည္ပါလိမ့္ေမ။ သိပၸံနည္းနန္႔ရာ မလုပ္ဆုိေက ၾကက္ဥထဲက ၾကက္ေခ်ေပါက္လာေရပုိင္ လူထဲက ကံဆုံေက လူေခ်တိ ေပါက္လာစြာပါဗ်ာယ္။ ယင္းပုိင္ လူအထဲက လူေပါက္လာစြာမာေလ့ ရခုိင္သားနန္႔ ရခုိင္သမဆုိေက ရခုိင္သားထြက္ပါဖုိ႔။ လူမ်ဳိးေရာလာေကေတာ့ခါ သိပၸံနည္းက်က် ကဗ်ား ျဖစ္လီဖုိ႔ဗ်ာယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ရခုိင္သားတိက ကဗ်ား မျဖစ္တတ္ကတ္ပါ။ တစ္ဖက္ႏုိင္ငံမွာ ဟိနီေရ ၁၅-ရာစုက ရခုိင္သားဟိေရ ေအနိထိ ကဗ်ားေဇာင္ တစ္ေယာက္ေလ့ မဟိသိပါ။ ယင္းပုိင္ ၎ရခုိင္ျပည္နယ္ေရ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အေနာက္တံတုိင္းပါ။ ရခုိင္သမတိ ရခုိင္သားတိက မ်ဳိးေစာင့္ တရားနန္႔ ကာရီဆည္းထားလုိ႔ ဗုဒၶဘာသာရခုိင္က ယုိင္မလဲသိပါ။ ကၽြန္းမာ ဇမၺဴ၊ လူတြင္ ရခုိင္၊ ႀကိဳင္ဘိ သတင္း၊ ကင္းသိအျပစ္၊ ခ်စ္သည့္အမ်ဳိး၊ ႀကီးသည့္လုံ႔လ၊ ျမတ္စာဂနန္႔၊ န၀နတ္လူ၊ ခ်စ္ၾကည္ျဖဴသည္၊ နိဗၺဴဆုေတာင္းျပည့္၏တည္းလုိ႔ စာက ဆုိထားေရအတုိင္း က်င့္ႀကံကတ္ပါေရ။
အိမ္ေထာင္ျပဳ၊ ဘုရားတည္၊ ဆီးမွင္ရည္စုတ္ထုိး လုပ္လုိက္ေက ဖ်က္လုိ႔မရေရ စကားစုတိေရ ရခုိင္သားတိ ဥေႏွာက္ထဲမွာ ျဂင္းကပ္လာေရအတြက္ အိမ္ေထာင္ဖက္ ႐ီြးေရခါ အေသအခ်ာ စစ္ေဆးတတ္ပါေရ။ အစုိင္ကပင္လုိက္လုိ႔ အျပစ္အနာအဆာ ရွာတတ္ပါေရ။ အ႐ူးမ်ဳိးလား၊ အႏူမ်ဳိးလား၊ သနတ္႐ုပ္မ်ဳိး လား၊ ေရွာက္ခုိးကတ္ေတအမ်ဳိးလား၊ အေသအခ်ာ ႐ီြးတတ္ကတ္ပါေရ။ စီစပ္ေၾကာင္းၿပီးလုိ႔ လက္၀ယ္လက္ စ တစ္ပုိင္းတစ္စ ပီးထားလုိ႔ သမက္ရွင္ဖက္က ျဖစ္စီ၊ သမီးရွင္ဖက္ကျဖစ္စီ ပ်က္လားေက တစ္ပြဲပ်က္ လားေရအတြက္ သမီးရွင္ဖက္ ရထားေရအသြင္းကုိ ပုိင္ေကေလ့ တီးထုိးအျခင္းေျပာ ခံရတတ္ပါေရ။ တပြဲတင္မ၊ ေျဂာင္မလုိ႔ အကဲ့ရဲ႕ခံရတတ္ပါေရ။ ကေလ့ေမေခ်တိ အၿပိဳင္အဆုိင္ ကစပ္ကပ္ရာမွာ ႐ွံဳးေက တစ္ပြဲတင္ ေျဂာင္မနင္လုိ႔ အႏုိင္ယူေျပာတတ္ကတ္ပါေရ။
နဖူးစာဆုံလုိ႔ အၾကင္လင္မယား ျဖစ္လာေကလဲ အိမ္ေထာင္ေရး ရာသက္ပန္တည္ၿမဲေအာင္ သိကၡာေစာင့္ ထိန္း တတ္ကတ္ပါေရ။ အေၾကာင္းဆုံလုိ႔ သမက္ရွင္နန္႔ သမီးရွင္ အၾကင္လင္မယားျဖစ္ေက၊ လင္မယား-တစ္နည္း ဇနီး ေမာင္ႏွံ၊ အိမ္ရွင္-အိမ္ရွင္မ ေတာ္စပ္လာပါေရ။ မယားက မ်ားေသာအားျဖင့္ အသက္ငယ္လုိ႔။ လင္က မယားနာမယ္ကုိ ေခၚလုိ႔ရပါေရ။ လင္ကုိ အကုိလုိ႔ေခၚေရပုိင္ ေမာင္းေမာင္လုိ႔လည္း ေခၚပါေရ။ တခ်ဳိ႕မွာ ကုိယ္ဆုိၿပီးေက စကားအလြတ္ ေျပာတတ္ကတ္ပါေရ။ သားသမီးရလာေကေတာ့ခါ မည္သည့္သူ အဘ၊ သုိ႔မဟုတ္ အဘသည္လုိ႔ ေခၚကတ္ပါေရ။ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ခါ ယင္းလူလုိ႔ ေခၚပါေရ။ စာရီးသူမွာေတာ့ခါ သမီးေမ်ာက္သား၊ တ၀မ္းကြဲ သမက္တက္လုိ႔၊ ေအနိထိ အကၽြန္႔ကုိ ဇနီးသည္ ေဒၚလွက ေယာက္ဖေခ် လုိ႔ ေခၚနီပါေရ။
သမက္ရွင္နန္႔ သမီးရွင္ပါးက သားေပါက္လာေက၊ သားေတာ္စပ္လုိ႔ အငယ္ခါ အဘုေခ် ႀကီးလာေက သားႀကီးလုိ႔ အမိအဘက ေခၚပါေရ။ သားႀကီးက အဘကုိ ဖခင္ေတာ္စပ္ေတပုိင္၊ အမိကို မိခင္ေတာ္ စပ္ပါေရ။ ဖ၀ါးလက္ႏွစ္လုံး၊ ပခုံးလက္ႏွစ္ဆစ္ကပင္ ျပဳစုလာစြာကား မိဘေက်းဇူး အလြန္ႀကီးလွပါေရ။ သားအႀကီးက အဖကုိ ပါပါ၊ ဘားဘာ၊ အဘာ၊ အမိကုိ အမိ၊ အီးေယာင္၊ ေမေမ၊ မာမာ၊ အမင္လုိ႔ေခၚကတ္ ပါေရ။ သမီးတစ္ေယာက္ တုိးလာျပန္ကလည္း သူမကို မိဘႏွစ္ပါးက သားႀကီးက ေခၚေရပုိင္ ပါပါ၊ ဘားဘာ၊ အဘာ၊ အမိကုိ အီးေယာင္၊ ေမေမ၊ မာမာ အမင္လုိ႔ ေခၚပါေရ။ သားႀကီးနန္႔ သမီးက ေမာင္ႏွမေတာ္စပ္ ပါေရ။ ႏွမက ေမာင္ႀကီး အကုိႀကီး၊ ဂုိးဂုိ ေမာင္ႀကီးရွင္ ေခၚပါေရ။
ေနာက္ထပ္သမီးတစ္ေယာက္ ပြားလာျပန္ေက သူမက မိဘကုိ အမိအဘ ေတာ္စပ္လုိ႔ အေခၚအေ၀ၚက အထက္ကသားႀကီး၊ သမီးလပ္႐ုိ႕ ေခၚေရအတုိင္း ေခၚပါေရ။ အေရအတြက္အရ သားသမီးသုံးေယာက္ ၊ ေမာင္ႀကီးနန္႔ ေမာင္ႏွမေတာ္စပ္ေတပုိင္ သမီးႏွစ္ေယာက္ ညီအစ္မေတာ္စပ္ပါေရ။ ညီမေခ်က အစ္မကုိ မႀကီး၊ ေမႀကီး၊ ေမးေမႀကီး၊ မမလုိ႔ေခၚပါေရ။ ေမာင္ႀကီးကုိေတာ့ခါ ေမာင္းေမာင္ႀကီး၊ အကုိႀကီး၊ ေမာင္းေမာင္၊ ဂုိးဂုိလုိ႔ေခၚကပ္ပါေရ။
ေနာက္ထပ္သားတစ္ေယာက္ ပြားလာေက မိဘကုိ မိဘေတာ္စပ္လုိ႔ ညီအကုိေမာင္ႏွမေလးေယာက္ တုိးလာပါေရ။ အထက္က သားႀကီး၊ သမီးလပ္၊ သမီးငယ္က ေနာက္ဆုံးေပါက္ေတ ေမာင္ေခ်၊ စုစုေပါင္း ညီအကုိေမာင္ႏွမ ေလးေယာက္ ေနာက္ဆုံးေပါက္ေတ သားေခ်က အယင္အထက္က သားႀကီး၊ သမီးလပ္ ႐ုိ႕ကုိ ညီအစ္ကုိေမာင္ႏွမ ေတာ္စပ္ပါေရ။ ယင္းညီေခ်က အစ္ကုိႀကီးကုိ အကုိႀကီး၊ ဂုိးဂုိ၊ အကုိလုိ႔ ေခၚပါေရ။ ဒုတိယသမီးႀကီးက အကုိႀကီးကုိ အကုိႀကီး၊ ဂုိးဂုိ၊ အကုိ၊ ေမာင္းေမာင္ႀကီး၊ ေမာင္းေမာင္လုိ႔ ေခၚပါေရ။ တတိယသမီးကလဲ အကုိႀကီး၊ ဂုိးဂုိ၊ အကုိ၊ ေမာင္းေမာင္ႀကီး၊ ေမာင္းေမာင္လုိ႔ ေခၚပါေရ။ စတုတၳသားေခ်က အစ္မႀကီးကုိ မမႀကီး၊ ေမးေမ၊ မမလုိ႔ေခၚပါေရ။ စတုတၳသားေခ်က အစ္မလပ္ကုိ မမလပ္၊ ေမလပ္၊ အေမလပ္၊ ေမးေမ၊ အေမေခ်လုိ႔ေခၚပါေရ။ ေနာက္ထပ္သမီးအငယ္ မဟိလုိ႔ မေခ်လုိ႔လည္း ေခၚလုိ႔ရပါေရ။
သမက္ရွင္နန္႔ သမီးရွင္႐ုိ႕ သမက္တက္လုိ႔ သားႏွစ္ေယာက္၊ သမီးႏွစ္ေယာက္ရလုိ႔ ေတာ္စပ္ပုံနန္႔ ေခၚေ၀ၚပုံ ကုိ တင္ျပၿပီးေရေနာက္ပုိင္း၊ သမက္ရွင္၏အကုိကုိ သမီးရွင္မွာ ခဲအုိေတာ္စပ္ပါေရ။ တစ္နည္း ေယာက္ဖေတာ္စပ္ပါေရ။ သမီရွင္က ခဲအုိ၊ ေယာက္ဖ၊ ေယာက္ဖႀကီး၊ ခအုိႀကီးလုိ႔ ေခၚပါေရ။ သမီးေမ်ာက္သား ေတာ္စပ္ပါေရ။ သမက္ရွင္အဖကုိ သမီးရွင္မွ ေယာကၡမအဖုိသူ ေတာ္စပ္ပါေရ။ တစ္နည္း ဦးရီးေတာ္စပ္ပါေရ။ သမီးရွင္က အခင္ႀကီး၊ အခင္မန္းမန္၊ မန္းႀကီးလုိ႔ ေခၚပါေရ။
သမက္ရွင္အမိကုိ သမီးရွင္က ေယာကၡမ၊ အမသူ၊ တစ္နည္း အရီးမ ေတာ္စပ္ပါေရ။ သမီးရွင္က သမက္ရွင္ အမိကုိ အရီးႀကီး၊ အရီး၊ အရီးေခ်၊ ရီးရီးေခၚကတ္ပါေရ။ ယင္းပုိင္လည္းေကာင္း၊ သမက္ရွင္က သမက္ရွင္ အမကုိ မရီးေခ်။ သမီးေမ်ာက္သား ေတာ္စပ္ပါေရ။ မ်ဳိးဆြီေတာ္စပ္စြာနန္႔ အေခၚအေ၀ၚ အေရးႀကီးေရပုိင္ ရခုိင္သားလုိ႔ ကကြဲပျပားသိဖုိ႔နာမည္ထားစြာကလဲ အေရးႀကီးပါေရ။ ရခုိင္နာမည္ အနည္းဆုံးသုံးလုံး ပုံမွန္ထားတတ္ပါေရ။ အပုိအလုိ ကေတာ့ခါ အစဥ္အလာက အဘုိးနာမည္၊ အဖနာမည္ကုိ အစြန္အဖ်ားမွာ ထည့္လုိ႔ မွည့္တတ္ပါေရ။ လူမွာမြီးရက္နံကုိ နာမယ္အလယ္မွာထားလုိ႔ မွဲ႕တတ္ကတ္ပါေရ။ ရဟန္းသံဃာမွာေတာ့ခါ မြီးရက္နံကုိ ရွိဆုံးကထားလုိ႔ မွဲ႕တတ္ကတ္ပါေရ။
နာမယ္မွဲ႔ေရက႑က ေဗဒင္နကၡတ္တိနန္႔ ပတ္သက္လုိ႔ မွဲ႕တတ္ကတ္ပါေရ။ ေယဘူယ်ကုိ ေျပာျပစြာပါ။ ရဟန္းဘြဲ႕ကုိ ေခၚစြာနန္႔ ရွိစာလုံးကုိၾကည့္လုိ႔ မည္သည့္္ရက္သားလုိ႔ သိေရပုိင္၊ လူမွာအလယ္က နာမယ္စာလုံးကုိ ၾကည့္လုိ႔ရက္ကုိ ေကာက္လုိ႔ ဇာရက္သားဆုိစြာကုိ သိႏုိင္ပါေရ။ အယင္ခါက ကြဲျပားဟိ ခေကလဲ အဂုေတာ့ခါ နာမယ္ကုိ မူ သမီးဦး၊ သမီးျမတ္အေနနန္႔ ဦး႐ုိ႕ ေ၀႐ုိ႕ကုိ ထည့္လုိ႔မွဲ႕ပါေရ။ သားသမီးနာမယ္ကုိ ၾကည့္လုိ႔ ဦးမပါေက ငယ္လင္ ငယ္မယားပါးက မြီးစြာမဟုတ္လုိ႔ ခန္႔မွန္းႏိုင္ပါေရ။ သားဦး သမီးဦးနာမယ္ကုိ ၾကည့္လုိ႔မိဘႏွစ္ပါးကုိ ခန္႔မွန္းႏိုင္ပါေရ။ အဂုေတာ့ခါ ႐ုိးရာေပ်ာက္လုိ႔ ေရာရာ တိမ်ားလာစြာလဲ ရင္လီးစရာပါ။
မွတ္လုိ႔လြယ္ေအာင္ အထက္ကေျပာခေရ သမက္ရွင္နန္႔ သမီးရွင္ပါးက ေပါက္လာေရ ညီအကုိ ေမာင္ႏွမ ေလးေယာက္ကုိ နာမယ္ထားကပ္ပါေမ။ အႀကီးဆုံးသားကုိ ေအာင္ေက်ာ္ဦး၊ အလပ္သမီးကုိ ၾကာသြင္ေ၀၊ သူ႔ေအာက္ အငယ္သမီးကုိ ၾကာျဖဴေမ၊ သားအငယ္ဆုံးသားေခ် ကုိ ေက်ာ္လွေအာင္၊ အထက္ေျပာေရ ရက္သားနန္႔ ကုိက္ၾကည့္ေက၊ သားႀကီးက တနလၤာသား၊ ဒုတိယသမီး ေသာၾကာ၊ တတိယသမီး ၾကာသပေတး၊ ေနာက္ဆုံးသား ဗုဒၶဟူးသား ျဖစ္နီပါေရ။ အ႐ြယ္ေရာက္လုိ႔ သာသနာ့ေဘာင္သို႔ သြင္းေက ကုိရင္ႀကီးက ကုမၼာရျဖစ္ပါဖုိ႔။ ကုိယ္ရင္ေခ်က ၀ဏၰလုိ႔ ေခၚကပ္ဖုိ႔ ျဖစ္ပါေရ။ ရဟန္းကိစၥမွာ ဥပဇဥ္ဆရာက ရက္သားကုိ ရွိကထားလုိ႔ မွဲ႔ေခၚလားဖုိ႔ျဖစ္ပါေရ။
ေအာင္ေက်ာ္ဦးအဘ သမက္ရွင္၊ အမိ သမီးရွင္၊ ယင္းမိဘႏွစ္ပါးက ေအာင္ေက်ာ္ဦးကို ေပါက္လာေရ အတြက္ သားေတာ္စပ္ပါေရ။ ေအာင္ေက်ာ္ဦး အ႐ြယ္ေရာက္လာေက သမက္တက္ဖုိ႔ ဓမၼတာပါ။ မိဘ၀တၱရားအရ ပညာသင္၊ ရွင္ျပဳ၊ သမက္တက္ေတအထိ မိဘက ေဆာင္႐ြက္တတ္ပါေရ။ ယင္းပုိင္ ပတ္လည္ သခ်ီးလုပ္ငန္းမစခင္ ေအာင္ေက်ာ္ဦး အမ်ဳိးအဆြီေတာ္စပ္ပုံက ေအာင္ေက်ာ္ဦးအဘ သမက္ရွင္ ကုိ အဘေတာ္စပ္ၿပီးေက ပါပါ၊ ဘားပါ ဘာဘာလုိ႔ေခၚပါေရ။ သမက္ရွင္အဘကုိ ေအာင္ေက်ာ္ဦးမွာ အဖီးေတာ္ပါေရ။ အဖီးရွင္၊ ဖီးဖီးလုိ႔ေခၚပါေရ။
သမက္ရွင္အဖီးကုိ ေအာင္ေက်ာ္ဦးအဘိ ေတာ္ပါေရ။ အဘီရွင္လုိ႔ ေခၚပါေရ။ သမက္ရွင္အဘီ ကုိ ေအာင္ေက်ာ္ ဦးမွာ အဘင္ေတာ္စပ္ပါေရ။ အေခၚက အဘင္ရွင္၊ တဆင့္စီတပ္လုိ႔လားေက အဇူ၊ အဇာ၊ အႏုအနာ ေတာ္စပ္ၿပီး အဇူရွင္၊ အဇာရွင္၊ အႏုရွင္၊ အနာရွင္ေခၚကတ္ပါေရ။ ယင္း၏တြဲဘက္မယားကုိ အဖုိးရွင္မွာ အေဘာင္ရွင္၊ အဖီးရွင္မွာ အဖီးရွင္မ၊ အဘိရွင္မွာ အဘီးရွင္မ၊ အဘင္ရွင္မွာ အဘင္ရွင္မ၊ အဇူရွင္မွာ အဇူရွင္မ၊ အဇာရွင္မွာ အဇာရွင္မ၊ အႏုရွင္မွာ အႏုရွင္မ၊ အနာရွင္မွာ အနာရွင္မ၊ အထက္ကုိ အေခၚအေ၀ၚတိေကာင္းဟိေကလဲ အသက္ရာေက်ာ္ အတုိင္းအတာနန္႔ဆုိ ၀ါးနီပါေရ။
ေအာင္ေက်ာ္ဦးအမိ သမီးရွင္ဘက္က အမ်ဳိးကုိဆက္လုိ႔ ေလ့လာကတ္ပါေမ။ ေအာင္ေက်ာ္ဦးအမိမွာ အကိုႀကီး ကုိ ဦးရီးေတာ္ပါေရ။ အခင္ႀကီး၊ ခင္ခင္၊ မန္းမန္လုိ႔ေခၚပါေရ။ အမိအကုိႀကီး ဇနီးမယား ကုိ ေအာင္ေက်ာ္ဦးမွာ အရီးမ ေတာ္စပ္ပါေရ။ အရီးႀကီး၊ ရီးရီးႀကီးလပ္ငယ္ကုိ ထုိက္သင့္ေရပုိင္ ထည့္လုိ႔သုံးႏုိင္ေရ။ ေအာင္ေက်ာ္ဦးအဘ သမက္ရွင္မွာ အဘုိးကုိ ေအာင္ေက်ာ္ဦးမွာ ဖႀကီးေတာ္ပါေရ။ ဘႀကီး၊ ပါပါႀကီးလုိ႔ေခၚပါေရ။ ေအာင္ေက်ာ္ဦးအဖ သမက္ရွင္မွာ ညီကုိ ပေထြးေတာ္စပ္ ပါေရ။ ေဘးေဘ၊ ေဘးေခ်၊ အေဘ၊ အေဘႀကီး၊ ပါပါေခ်။ အဘာေခ်လုိ႔ ေခၚပါေရ။
ေအာင္ေက်ာ္ဦးမွာ ဦးရီးသားသမီးကုိ သမီးေမ်ာက္သားေတာ္ေရပုိင္၊ အရီးမသားသမီးကုိလည္း သမီး ေမ်ာက္သား ေတာ္စပ္ပါေရ။ ေအာင္ေက်ာ္ဦးမွာ သားသမီးရေရပုိင္၊ ၾကာသြင္ေ၀မွာလည္း သားသမီးရေက၊ ယင္းႏွစ္ဘက္သား၊ သမီးတိ သမီးေမ်ာက္သား၊ သမီးေယာက္ဖေတာ္စပ္ကပ္ေတ။ ယင္းကဆက္လုိ႔ ဆင့္ပြားသားသမီးထဲက အိမ္ေထာင္ျပဳလုိ႔ သားသမီးရျပန္ေက ေအာင္ေက်ာ္ဦးမွာ ၿမိန္း၊ ၾကာသြင္ေ၀မွာ ၿမိန္းတိျဖစ္လာပါေရ။
ေအာင္ေက်ာ္ဦးၿမိန္းနန္႔ ၾကာသြင္ေ၀ၿမီး ေတာ္စပ္ပုံေခၚပုံကုိ သတိထားကတ္ရဖုိ႔ျဖစ္ေတ။ လြယ္ေရပုိင္ပ်င္လုိ႔ ခက္တတ္ပါေရ။ ေအာင္ေက်ာ္ဦးသားကုိ ၾကာသြင္ေ၀သားက ေယာက္ဖေတာ္ေရပုိင္ ေအာင္ေက်ာ္ဦးသားက ၾကာသြင္ေ၀ သမီးကုိ မရီးေတာ္စပ္ပါေရ။ ေယာက္ဖနန္႔ မရီးသားသမီး ေအာင္ေက်ာ္ဦးသားကုိ ဇာပုိင္ေခၚပါဖုိ႔။ ေယာက္ဖသားသမီးက ေအာင္ေက်ာ္ဦးသားကုိ ၀ရီးေတာ္လုိ႔ အခင္ ေခၚေရပုိင္ မရီးသားသမီးက ပထီြးအျဖစ္ ေတာ္စပ္ လားၿပီးေက၊ အေဘေခၚရပါေရ။
အလြယ္ေခ်ေတြးေခၚလုိက္ေက ေအာင္ေက်ာ္ဦးသားက တူမလင္ကုိ အေဘေခၚေရပုိင္ တူမွာမယားကုိလဲ အေယြလုိ႔ေခၚရဖုိ႔ ျဖစ္ပါေရ။ တူမလင္ကုိ အေဘေခၚရစြာက အေဘမွာ အစ္မျဖစ္စီ၊ ညီမျဖစ္စီ၏သမီးကုိ တူမသားကုိ တူေတာ္နီလုိ႔ တူမလင္ကုိ အေဘေတာ္ေရပုိင္၊ တူမွာမယားကုိ အေယြေခၚလုိ႔ ပထြီးေတာ္နီေရ။ ယင္းပုိင္လည္းေကာင္း ၾကာသြင္ေ၀သားနန္႔ ေအာင္ေက်ာ္ဦးသားနန္႔ သမီးေယာက္ဖေတာ္စပ္ေရအတြက္ တစ္ေယာက္ကုိတစ္ေယာက္ ေယာက္ဖ ေခၚကတ္ပါေရ။ ၾကာသြင္ေ၀ဘက္ကသားမွာ သားက ေအာင္ေက်ာ္ ဦးသားကုိ ဦးရီးေတာ္လားပါေရ။ ေအာင္ေက်ာ္ဦး သားကုိ အခင္လုိ႔ေခၚပါေရ။ ေအာင္ေက်ာ္ဦးသားမွာ မယားကုိ အရီးေတာ္လုိ႔ အရီေခ် အရီးဘက္ စသည္ေခၚရဖုိ႔ ျဖစ္ေတ။ တူမလင္ကုိ အေဘေတာ္ေရ ပုိင္ ေယာက္ဖမွာ သားသမီးကုိ တူ၊ တူမေတာ္စပ္လားပါေရ။ အထက္ေျပာခေရ ပုိင္ မ်ဳိးဆြီေတာ္စပ္ပုံမွာ ညီအကုိသားသမီးက ညီအကုိေတာ္ေရပုိင္ ဆန္႔က်င္ဘက္ျဖစ္ေတ ေမာင္သားႏွမသား႐ုိ႕မွာ သမီးေမ်ာက္ သား ေတာ္စပ္ကပ္ပါေရ။
ေဒသဆုိင္ရာ အေခၚအေ၀ၚတိ ကြဲျပားေကလဲ ေတာ္စပ္ပုံေတာ့ ရခုိင္သားဟူသမွ် တူကပ္ပါေရ။ လုိစြာကုိ ျဖည့္လုိ႔ ပုိစြာကုိ ဖယ္ရွားလုိ႔ အျပဳသေဘာနန္႔ ဖတ္ကတ္ပါ။ အထက္က အစီရင္ခံခေရတုိင္း ငယ္သူက ႀကီးသူကုိ ႐ုိေသေလးစားေရ ထုံးစံအရ လူႀကီးကုိ လူႀကီးအေလ်ာက္၊ အငယ္ကုိ မင္း၊ နင္(၀ါ)နာမယ္ထုတ္ေခၚလုိ႔ ရပါေရ။
| စဥ္ | အဓိက လင္+မယား | အဓိကသို႔ က်ား မ | မည္သူကေခၚရမည္၊ ေခၚရန္ | ||
| ၁။ | အဘ+အမိ | သား/သမီး | သား/သမီးက အဘကို | ပါပါ၊ ဘားဘာ၊ အဘာ/အမိ၊ေမေမ၊အမင္၊မာမာ၊အီးေယာင္ | |
| သား/သမီးက အမိကို | |||||
| ၂။ | ဘႀကီး+အႀကီး | သား/သမီး | သား/သမီးကဖႀကီးကို | ဘႀကီး၊ဘႀကီး႐ွင္၊အဘာႀကီး၊ပါပါႀကီး/အႀကီး႐ွင္၊ႀကီးႀကီး၊အႀကီးမ၊အႀကီး | |
| သား/သမီးက မႀကီးမကို | |||||
| ၃။ | ပထီြး+မထီြးမ | သား/သမီး | သား/သမီးက ပထီြးကို | အေဘ၊အေဘႀကီး-ေခ်-လပ္-ထီြး၊ေဘးေခ်၊/အေထြးႀကီး၊အေယြႀကီး-ေခ်-လပ္-ထီြး၊ေယြးေခ်၊ေယြးေယြ | |
| သား/သမီးက မထီြးမကို | |||||
| ၄။ | အခင္+အရီး | သမက္/ျခဳပ္မ၊တူ/တူမ | သမက္/ျခဳပ္မက ေယာကၡမကို | အခင္၊အခင္ႀကီး၊ခင္ခင္၊အခင္လပ္၊အခင္ထီြး၊အခင္ေခ်/အရီးႀကီး၊အရီး၊အရီးလပ္၊အရီးေခ်၊အရီးထီြး | |
| သမက္/ျခဳပ္မက ေယာကၡမအမကို | |||||
| တူ/တူမလည္း တူတူေခၚ | |||||
| ၅။ | အကို+မရီး | ညီ/အစ္ကို | ညီကအကို ကို | အကိုႀကီး၊အကိုလတ္၊အကိုေခ်၊အကို၊ဂိုးကို၊ဂိုးေခ် | |
| ညီကမရီးကို | မရီးႀကီး၊မရီးလပ္၊မရီးေခ်၊မရီးေထြး | ||||
| အကိုကညီကို | ညီေခ်၊နာမယ္ကိုထုတ္ေခၚႏိုင္ေရ | ||||
| အကိုကညီမယားကို | ခယ္မေခ်၊နာမယ္ကိုထုတ္ေခၚႏိုင္ေရ | ||||
| ၆။ | ေယာက္ဖ+မမ | ေယာက္ဖ၊ညီမ | ေယာက္ဖက ေယာက္ဖကို | ေယာက္ဖႀကီး၊ေယာက္ဖလပ္၊ေယာက္ဖေခ်၊ဟာလူ | |
| ေယာက္ဖကအစ္မကို | မမႀကီး၊မမလပ္၊မမေခ်၊ေမႀကီး၊ေမလပ္၊ေမထီြး | ||||
| ၇။ | အဘိုး+အေဘာင္ | ၿမိန္းဘို/ၿမိန္းမ | ၿမိန္းဘိုကအဘိုးကို | အဘိုး႐ွင္၊ဘိုးဘိုး၊အကိုႀကီး၊ေယာက္ဖႀကီးအေဘာင္႐ွင္၊ေဘာင္ေဘာင္၊ဒါးဒါ၊မမ႐ွင္၊မရီးႀကီး၊အေမ႐ွင္ | |
| ၿမိန္းဘိုကအေဘာင္ကို | |||||
| ၿမိန္းမကလည္း တူတူေခၚ | |||||
| ၈။ | အဖီး+အဖီး႐ွင္မ | ၿမိတ္ဘို/ၿမိတ္မ | ၿမိတ္ကအဖီးကို | အဖီး႐ွင္၊အဖီး႐ွင္မ၊ဖီးဖီး၊ဒါးဒါ | |
| ၿမိတ္မကလည္း တူတူေခၚ |
လူသက္တမ္းက ႏွစ္ေျခာက္ဆယ္ေက်ာ္ရာ ဟိေရအတြက္ ၿမိန္း၊ ၿမိတ္၊ တီတြတ္၊ ႂကြတ္တိ ရေတာင့္ရခဲပါ။ အသက္ ၈၀၊ ၉၀ထိရွည္ေက တီတြတ္ထိမွီပါေရ။
အဘုိး၊ အဖီး၊ အဘီ၊ အဘင္၊ အဇူ၊ အဇာ၊ အႏု၊ အနာ႐ုိ႕ကုိလဲ အဘုိးရွင္ အေဘာင္ရွင္ေခၚေလ့ရပုိင္ (ဥပမာ) အဘုိးရွင္၊ အေဘာင္ရွင္ပုိင္၊ အဖီးရွင္၊ အဖီးရွင္မ၊ အဘိရွင္၊ အဘိရွင္မ၊ ဆက္လို႔ေခၚလားပါ။ ၎႐ုိ႕မွာ ၿမိန္း၊ ၿမိတ္၊ တီ၊ တြတ္၊ ႂကြတ္ သက္တမ္းနန္႔ဆုိ တြတ္ေလာက္ဆုိေက သက္တမ္းမမွီျဖစ္တတ္ပါေရ။ တစ္ခု သတိထားဖုိ႔စြာကေတာ့ခါ၊ ရခုိင္သား၊ ရခုိင္သမပါးက မီြးလာေရ အသြီးအသားကေတာ့ ႏွစ္ေပါင္းၾကာလီ အမ်ဳိးကုိ ခ်စ္လီ၊ ေရာေကေတာ့ခါ အခ်စ္ေလ်ာ့လုိ႔လားလီ၊ ယင္းအသြီးအသားက ဆင္းလာစြာကေတာ့ အမ်ဳိးမပ်က္စေကာင္းပါ။ ငါ့ခႏၶာမွာဟိေရ သြီးက မ႐ီြမတြက္ႏိုင္ေရ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာက ရခုိင္သားနန္႔ ရခုိင္သမပါးက ထြက္လာစြာမဟုတ္လား၊ အသိစိတ္ဓာတ္နန္႔ မာနတရားကား အစဥ္ကိန္းေအာင္းမွရာ အမ်ဳိးဗီဇမပ်က္ အမ်ဳိးဂုဏ္ ဇာတိဂုဏ္ကုိ ေဆာင္ႏိုင္ဖုိ႔ျဖစ္ပါေရ။
မ်ဳိးဆြီေတာ္စပ္စြာကုိ အင္းေစာက္ခ်လုိ႔ ေဖာ္ျပလိုက္စြာက ေနာင္လာေနာင္သားတိအတြက္ မမိမေလ်ာ့ မဟိရလီေအာင္ ရခုိင္မွာအေခၚအေ၀ၚ အစုံအလင္ဟိပါလ်က္နန္႔ လူမ်ားပါးက ငွားစရာမလုိဘဲ ႐ုိးရာ အတုိင္း ေခၚကတ္ေက ရခုိင္မေပ်ာက္ႏုိင္ပါ။ ရခုိင္သားက ရခုိင္သားကုိ တြိေက ကုိယ့္ရခုိင္စကားနန္႔ေျပာစြာ က ဂုဏ္ဟိပါေရ။ ရခုိင္စကား မေျပာေက၊ ရခုိင္စကား ေပ်ာက္လားတတ္ပါေရ။ ရခုိင္စကားမဟိေက ရခုိင္ကုိ ဇာမွာရွာခီပါဖုိ႔လဲ၊ တျခားလူမ်ဳိးဘာသာ စကားကုိ အထင္မေသးေရပုိင္၊ ကုိယ့္စကားကုိလဲ အထင္ႀကီးပါ၊ တျခားလူမ်ဳိးနန္႔တြိေက၊ ယင္းလူမ်ဳိးစကားကုိ ပပီသသ ေျပာလုိ႔ ဆက္ဆံပါ။ ကုိယ့္လူမ်ဳိးနန္႔တြိေက ကုိယ့္စကားကုိ ပပီသသေျပာပါ။
ေအာက္ၿခီနေနာင္းနန္႔ နီလာေရ သမုိင္းအစဥ္အလာႀကီးမားခစြာကုိ မမိမေလ်ာ့ပါေက့၊ ရွင္ေတာ္ဘုရား ပရိနိဗၺာန္မျပဳခင္ အပၸမာေဒန သမၼာေဒထ သတိတရားကုိ ၿမဲဖုိ႔ေဟာေတာ္မူေရ တရားေတာ္ကုိ ဆင္ျခင္လုိ႔ ကုိယ့္မ်ဳိးဗီဇကုိ ေစာင့္ထိန္းႏုိင္ကပ္ပါစီလုိ႔ ဆုေတာင္းပါေရ
ပန္းခ်ီမင္းညိဳ
No comments:
Post a Comment