ညွိဳ႔ေမ။ ။ မိမိ၏ပစ္ဒိုးကို လက္ျဖင့္လွိမ့္၍ လႊတ္ၿပီး သတ္မွတ္ေသာ စည္းကို မေက်ာ္မီ မိမိပစ္၍ ထိႏိုင္ မည့္ ေနရာတြင္ ဖမ္း၍ ေထာင္ဒိုးအား ထိေအာင္ပစ္ရသည္။
ဖူးမွဳတ္ေတာက္တ့ဲ။ ။ ဒိုးကိုပါးစပ္ထဲက "ဖူး"ဟု မွဳတ္ၿပီး လႊတ္လိုက္၍ က်သည့္ေနရမွ လံုး၀မေ႐ြ႔ေစ ဘဲ ေထာင္ဒိုးကိုထိေအာင္ ပစ္ရသည္။
ဆင္ေျခလွမ္း။ ။ ဆင္ေျခလွမ္းတာမွေန၍ ညာဘက္ေျခဖမိုးေပၚတြင္ ဒိုးကိုတင္ၿပီး ဘယ္ဘက္ေျချဖင့္ တစ္လွမ္းလွမ္းကာ ညာေျခေထာက္လႊဲ၍ ပစ္ရသည္။
လွ်ပ္ထိုး။ ။ ဒိုးကိုေျခဖ်ားေလးမ်ား ေအာက္၌ထား၍ အျပားလိုက္ဖိညွပ္ကာ က်န္ေျခတစ္ဘက္ ေျမွာက္ၿပီး လွ်င္၊ လွ်ပ္တိုက္၍ သြားရသည္။ ထိုသို႔သြားရန္ တာမွစ၍ ေထာင္ဒိုးကို သံုးပတ္ေစ့ေအာင္ ပတ္ရသည္။ အကယ္၍ ဒိုးသည္ ေျခဖ၀ါးေအာက္သို႔ေလွ်ာ၍ ၀င္သြားပါက "ေသသည္"ဟု ယူဆ၍ "အပိုင္"ဟု ေခၚသည္။
ေျခတင္ခံု။ ။ ေျခဖမိုးေပၚတြင္ ဒိုးကိုအျပင္းလိုက္တင္ရသည္။ ဒိုးတင္ထားေသာေျခကို မ၍၊ က်န္ေျခတစ္ဘက္ျဖင့္ ေျမႀကီးေပၚတြင္ ေဒါက္ခုန္ေဒါက္ခုန္ျဖင့္ ေထာင္ဒိုးကို သံုးပတ္ ပတ္ရသည္။
ေျခတင္ေသြ။ ။ ေျခတင္ခံု ျပဳလုပ္နည္းအတိုင္း ဒိုးကို ေဒါက္ခုန္ေဒါက္ခုန္ျဖင့္ ယူသြားကာ သတ္မွတ္ ထားေသာ ေထာင္ဒိုးစည္းတြင္ရပ္၍ ဒိုးတင္ထားေသာေျခကို လႊဲယူကာ ေျခမဒိုးျဖင့္ ေအာင္ဒိုးကို ထိေအာင္ ပစ္ရသည္။
ျမင္းစလႊတ္။ ။ ဒိုးလႊတ္ေသာတာမွ ပစ္ဒိုးကိုလက္ျဖင့္ထိန္း၍ ေထာင္ဒိုးကို မလြန္ေအာင္ ပစ္ရသည္။ ဒိုးေရာက္သည့္ေနရာမွ ေထာင္ဒိုးႏွင့္နီးစပ္ေစရန္ ေျခတစ္ဘက္ျဖင့္ ေကာက္၍ က်န္ေျခတစ္ဘက္ကို မ,ကာ ဒိုးကို တိုးကာတိုးကာ ယူသြားၿပီး ပစ္ရသည္။
ေပါင္ရင္းႀကီး။ ။ ဒိုးကို ေပါင္ရင္း၌ညွပ္ကာ တာမွလႊတ္ၿပီး ေထာင္ဒိုးကိုမေက်ာ္မီ လက္ျဖင့္ထိန္း၍ ပစ္ရ သည္။
ေပါင္ရင္းလတ္။ ။ ေပါင္ရင္းႀကီးပစ္သက့ဲသို႔ ဒိုးကိုေပါင္လယ္၌ညွပ္ကာ ပစ္ရသည္။
ေပါင္ရင္းေခ်။ ။ ဒိုးကိုေပါင္ေအာက္ဘက္တြင္ညွပ္၍ ေပါင္ရင္းႀကီးက့ဲသို႔ ပစ္ရသည္။
ဒူးငုတ္(ဒူးေငါင္း)။ ။ ဒူးႏွစ္ခုၾကားတြင္ ဒိုးကိုညွပ္၍လႊတ္ၿပီး ေပါင္ရင္းႀကီးနည္းအတိုင္း ပစ္ရသည္။
ဒူးလိမ္။ ။ ညိဳ႔ေမျပဳလုပ္သည့္အတိုင္း တာမွမွန္း၍လႊတ္ကာ လက္ျဖင့္ လံုး၀မထိန္းဘဲ ေရာက္သည့္ေနရာ မွ ေထာင္ဒိုးကိုထိေအာင္ လက္ျဖင့္ပစ္ရသည္။
ေျခမ်က္စိညွပ္။ ။ ေျခမ်က္စိႏွစ္ခုၾကားတြင္ ဒိုးကိုညွပ္ၿပီး မတ္တပ္ရပ္လ်က္ လႊတ္၍ ေပါင္ရင္းႀကီးပစ္သက့ဲ သို႔ ပစ္ရသည္။
ဖေနာင့္ဆြဲ။ ။ ဖေနာင့္ႏွစ္ခုၾကားတြင္ ဒိုးကိုညွပ္၍ ေျခမ်က္စိညွပ္က့ဲသို႔ ပစ္ရသည္။
ဖ၀ါးလယ္။ ။ ဖ၀ါးလယ္တြင္ ဒိုးကိုညွပ္၍ ေျခမ်က္စိညွပ္အတိုင္း ပစ္ရသည္။
ေျခမညွပ္။ ။ ေျခမႏွစ္ခုၾကားတြင္ ဒိုးကိုညွပ္၍ ယခင္နည္းအတိုင္းပစ္ရသည္။
ေျခမၾကားညွပ္။ ။ ေျခမႏွင့္ ေျခလယ္ၾကား ဒိုးကိုညွပ္ကာ မတ္တပ္ရပ္ၿပီး တာမွလွိမ့္ရသည္။ ထို႔ေနာက္ လွိမ့္လာသည့္ ဒိုးကို လက္ျဖင့္ ဖမ္းၿပီးပစ္ရသည္။
ေျခလယ္ညွပ္။ ။ ေျခလယ္ႏွင့္ ေျခသူၾကြယ္ၾကား ဒိုးကိုညွပ္ကာ ေျခမႀကီးအတိုင္း ပစ္ရသည္။
ေျခသန္းညွပ္။ ။ ဒိုးကို ေျခသန္းႏွင့္ ေျခသူၾကြယ္ၾကားတြင္ ညွပ္ကာ အထက္ပါနည္းအတိုင္း ပစ္ရသည္။
ေခါင္းတင္။ ။ ဒိုးကို ေခါင္းေပၚတြင္ အျပားလိုက္တင္၍ လက္ျဖင့္ လံုး၀မကိုင္ဘဲ တာမွ တျဖည္းျဖည္းေလွ်ာက္လာၿပီး ေထာင္ဒိုးအနီးသို႔ ေရာက္ေသာအခါ ဦးေခါင္းညြတ္၍ ပစ္ရသည္။ (ယင္းသို ႔ပစ္ေသာအခါ ခါးကိုလံုး၀မညြတ္ေစရ။)
ပါးတင္။ ။ ေခါင္းကိုအနည္းငယ္ေစာင္းကာ ဒိုးကို ပါးေပၚတြင္တင္၍ ေခါင္းတင္အတိုင္းပစ္ရသည္။
နားတင္။ ။ ဒိုးကို နားေပၚတြင္တင္၍ အထက္ပါနည္းအတိုင္း ပစ္ရသည္။
နဖူးတင္။ ။ မ်က္ႏွာကိုေမာ့ကာ ဒိုးကို နဖူးေပၚတင္၍ လမ္းေလွ်ာက္သြားၿပီး ပစ္ရသည္။
ထမင္းပို႔။ ။ ဒိုးကို ေျခခံုတြင္တင္၍ ေျခတစ္ဘက္တည္းခုန္ၿပီး ေထာင္သြားကာ ေထာင္ဒိုးကို တစ္ပတ္ ပတ္ရသည္။
နံနံတို႔စား။ ။ ဒိုးကို ေျခမၾကားတြင္ညွပ္ၿပီး ေျခတစ္ဘက္တည္းျဖင့္ ခုန္သြားကာ ေထာင္ဒိုးကို တစ္ပတ္ ပတ္ရသည္။ ယင္းသို႔ပတ္ရာတြင္ စိုက္ထားေသာ ေထာင္ဒိုးကို ေျမ၌ မလဲေစရဘဲ မိမိေျခမၾကား၌ ညွပ္ထားေသာ ဒိုးျဖင့္ ေထာင္ဒိုးကို သံုးႀကိမ္တိတိတို႔ၿပီး ျပန္လာရသည္။ ယင္းက့ဲသို႔ သံုးႀကိမ္ျပဳလုပ္ရသည္။
ပုလင္းေထာင္။ ။ ေထာင္ဒိုးႏွင့္ထိေအာင္ တာမွေန၍ လက္ျဖင့္ပစ္ရသည္။ မိမိပစ္ေသာ ဒိုးႏွင့္ ေထာင္ဒိုးကို ထိၿပီး၊ ေထာင္ဒိုးလဲက်သြားလွ်င္ မူလစည္းမွ ေ႐ွ႔သို႔ တစ္ေတာင္စီတိုး၍ ပစ္ရသည္။ ယင္းက့ဲသို႔ တစ္ေတာင္ စီတိုး၍ ပစ္ျခင္းျဖင့္ တျဖည္းျဖည္းဒိုးႏွင့္ နီးလာၿပီး ေနာက္ဆံုးတစ္ေတာင္အကြာတြင္ ္ပစ္ၿပီးပါက ဒိုး ကစားျခင္း တစ္ပြဲၿပီးစီးေလသည္။
တစ္ဘက္ႏွင့္ တစ္ဘက္တစ္လွည့္စီ ကစားျခင္းျဖင့္ ပထမဦးစြာ ၿပီးစီးသူက အႏိုင္ရသည္။ ဒိုးကစားသည့္ အခါ မိမိအတြက္ သတ္မွတ္ထားေသာ ဒိုးကိုမထိဘဲ အျခားသူမ်ား၏ ဒိုးကိုသြားထိပါက "ေလွ်ာက္ခုိး သည္"ဟု ဆိုၾကသည္။ "ေလွ်ာက္ခုိးသည္"ဆိုသည္မွာ တစ္နည္းအားျဖင့္ သူမ်ားသားမယားကို ျပစ္မွား မိျခင္း၊ မိမိ၏ ခင္ပြန္းအျပင္ အျခားသူတစ္ဦးဦးႏွင့္ တိတ္တဆိတ္ ေဖာက္ျပန္ျခင္းမ်ဳိးကို ေခၚသည္။ ယင္းသို႔ ဒိုးကစားရာတြင္ တစ္ဦးဦးေလွ်ာက္ခုိးမိပါက တစ္ဖြဲ႔လံုးေသၿပီး က်န္အဖြဲ႔က ကစားရသည္။
ဦးေ႐ႊဇံ
ရခိုင္သမိုင္းအလင္းျပက်မ္းမွ-
No comments:
Post a Comment