ရခိုင္အေရးအခင္းႏွင့္ ျဖစ္ရပ္မွန္

ျမန္မာႏိုင္ငံ ရခိုင္ျပည္နယ္သို႔ တရားမ၀င္ ကူးေျပာင္း၀င္ေရာက္လာေသာ ဘဂၤါလီကုလားမ်ားဘက္မွ ရပ္တည္ေျပာဆိုေနသူ မည္သူပဲျဖစ္ျဖစ္ ငႏုံ၊ ငအသာ ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ကပ္လ်က္ တည္႐ွိေနေသာ ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္ႏိုင္ငံအေနျဖင့္ မိမိ၏လက္တစ္၀ါးစာ နယ္ေျမ ကေလးႏွင့္ မမွ်ေသာ လူဦးေရေပါက္ကြဲမွဳ ျပႆနာႀကီးကို ႀကံဳေတြ႔ရင္ဆိုင္ေနရသည္ဆိုေသာ အခ်က္ကို (ဘဂၤလီမ်ားအား ေထာက္ထားၾကင္နာပါသည္ဆိုေသာ) မဟာက႐ုဏာ႐ွင္ႀကီးမ်ား သတိျပဳဖို႔ လုိအပ္ပါ သည္။ ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္ႏိုင္ငံ၏ အ႐ြယ္ပမာဏသည္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ေတာင္ဒါကိုတာျပည္ နယ္ေအာက္ ငယ္ပါသည္။ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံမွ တက္စ္ေမနီးယား ျပည္နယ္၏ ႏွစ္ဆမွ် ရွိပါသည္။

အဖိုး သို႔ - ခိုင္လင္း(ေမဃ၀တီ)

အဖိုးမေသ
ေသလည္းသက္႐ွိ၊ ႐ိုးမသိသည္
နဒီဂစၦပ၊ ငိုေၾကြးျပအံ့
ထေလာ့...အဖိုး၊ အဖိုး... ထေလာ့။

ရခိုင္မင္းမ်ား၊ ထိုးထြင္းထားေသာ
စာသားအကၡရာ၊ ေက်ာက္ ေပစာကို
ေသခ်ာစစ္ေဆး၊ အေျဖေပးဘိ
က၀ိပီေသာ အို...အဖိုး။

ေနပူေတာင္စာတမ္း အပိုင္း(၂)

 ျပည္တြင္းထုတ္ ေက်ာက္ျပားစက္႐ံုသို႔

   ျမန္မာ့ဆို႐ွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီ (မ.ဆ.လ)အစိုးရလက္ထက္တြင္ အမွတ္(၁)စက္မွဳ၀န္ႀကီးဌာန (ေၾကြ ထည္ေျမထည္လုပ္ငန္းေကာ္ပိုေရး႐ွင္း) ဖြဲ႔စည္းလုပ္ကိုင္ေနၿပီးျဖစ္သည္။ အဆုိပါေကာ္ပိုေရး လက္ေအာက္ ၌ ေက်ာက္ျပားထုတ္လုပ္မွဳႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေလာပီတကန္ခုနစ္ဆင့္၌  လိြဳင္ေကာ္မာဘဲလ္၊ မတၱရာၿမိဳ႔နယ္၌ စက်င္မာဘဲလ္တို႔ကို အေျခခံထုတ္လုပ္ေနၿပီးျဖစ္သည္။ ေနပူေတာင္မာဘဲလ္ေက်ာက္သည္ အေရာင္ အေသြးစံုလင္သည့္ အဖိုးတင္ အလွဆင္ ေဆာက္လုပ္ေရးသံုးေက်ာက္အျဖစ္ ေပၚထြက္လာခ့ဲ သည္။ ႏွစ္ အတန္ၾကာအထိ မိုင္းျဖင့္ခြဲ တူႀကီးမ်ားႏွင့္ထု၍ ေတာင္ကုတ္ေတာင္ၾကားလမ္းကို ခင္းခ့ဲၾကသည္မွာ အလြန္ႏွေျမာတသ ျဖစ္ဖြယ္ရာပင္။ တန္ဖိုးကို အမွန္တကယ္မသိ၍ေလာ။ သိသိႀကီးႏွင့္ေလာဟူ ၍ ေတြးေတာဖြယ္ရာ ျဖစ္ခ့ဲ၏။

ေနပူေတာင္စာတမ္း အပိုင္း(၁)

 ေနပူေတာင္ကို ေဒသအေခၚ ေနပူေတာင္ဟုမေခၚၾကဘဲ “နပူေတာင္”ဟု အလြယ္ဆံုး အျမန္ဆံုးေ၀ါဟာ ရျဖင့္ ငယ္စဥ္ကေခၚခ့ဲၾကသည္။ ေ႐ွးကေတာလိုက္ မုဆိုးႀကီးမ်ားႏွင့္ ေတာင္ၾကားခရီးၾကမ္းကို ေျခလ်င္ ကူးသန္းသြားလာခ့ဲၾကေသာ ေ႐ွးလူႀကီးမ်ားကမူ “ေနပူခံေတာင္”ဟု ေခၚစမွတ္ျပဳၾက၏။ ေ႐ွးလူႀကီးမ်ား ကြန္လြန္ကုန္ၾကၿပီးျဖစ္သျဖင့္ ေႏွာင္းလူငယ္တို႔ထံ သုတမ်ား လက္ဆင့္ကမ္းထားခ့ဲၾကရန္မွာ ေ႐ွ႔မီေနာက္မီ တို႔၏ သမိုင္းေပးတာ၀န္သာျဖစ္သည္။ တတ္ႏိုင္စြမ္း လက္လွမ္းမီသေလာက္ေတာ့ ျဖစ္တန္ရာ၏။ ေ႐ွးလူ ႀကီးတို႔က ဤၿမိဳ႔ႏွင့္ဤလမ္းကို “ေတာင္ဂုတ္ၿမိဳ႔ႏွင့္ ေတာင္ဂုတ္ေတာင္ၾကားလမ္း”ဟုသာ အေရးအသား အသံုးအႏွဳန္းမ်ား ႐ွိခ့ဲၾကသည္။ ၿဗိတိသွ် ကိုလိုနီေခတ္တြင္ (TAUNGUP - ေတာင္ဂတ္)ဟု ေရးသားသံုးစြဲ မွဳ ျပဳခ့ဲ၏။ ေတာင္ကုတ္ေခ်ာင္းသည္ ေတာင္ၾကားလမ္း၏ အထြတ္အထိပ္ မိုးထိေတာင္(အျမင့္ ၃၈၂၈ ေပ)၏ အေ႐ွ႔ဘက္ေရဆင္းအနီး ႐ိုးမေတာင္၏ ဂုတ္ေၾကာမွ အစျပဳျမစ္ဖ်ားခံသျဖင့္ “ေတာင္ဂုတ္ေခ်ာင္း”ဟု ေခၚ စမွတ္ျပဳေၾကာင္း နာၾကားဖူးသည္။

ေနႏွင့္လ အမွတ္သညာ မဂၤလာ - နႏၵာထြန္း

အာနႏၵစျႏၵေက်ာက္စာ၀င္ မင္းဆက္ႀကီးသံုးဆက္တြင္ ဒုတိယမင္းဆက္သည္ ေ၀သာလီေက်ာက္ေလွကား ၿမိဳ႔ေတာ္တြင္ ထီးနန္းစိုက္တည္ စိုးစံခ့ဲၾကသည္။ ထိုမင္းဆက္ကို ေက်ာက္စာ၌ ေဒြစၤျႏၵဟုေရးၿပီး ရခိုင္ရာဇ၀င္ မ်ားတြင္ မဟာစႏၵရားမင္းဟုေရးေသာ မင္းမွ အစျပဳပါသည္။ မင္းဦးေရ (၁၃)ပါး ျဖစ္သည္။ စိုးစံခ့ဲေသာ နန္းသက္ကို ႏွစ္ေပါင္း (၂၃၀)ဟု ေက်ာက္စာတြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။ ထိုမင္း(၁၃)ပါးလံုးပင္ ဒဂၤါးမ်ား စက္ႏွိပ္ထုတ္ေ၀ခ့ဲေၾကာင္း ေလ့လာသိ႐ွိရပါသည္။ ဒဂၤါးအားလံုး၌ပင္ တစ္ဘက္၌ ႏြားလားဥႆဘပံုပါ႐ွိၿပီး အျခားတစ္ဘက္တြင္ သီရိ၀စၦေခၚ မကိုဋ္ပံုတံဆိပ္ စက္ႏွိပ္ထားပါသည္။

ေနပူေတာင္လြမ္းခ်င္း - ျမင့္ေဆြေမာင္ (ေတာင္ဂုတ္)

ေ႐ွးႏွစ္ေပါင္းသန္းရာခ်ီ
ျဖစ္တည္ခ့ဲအသြင္ေျပာင္း
သက္ေႏွာင္းကပ္ေျမမဟီ၀ယ္
ထြက္ေပၚသည္ တြန္႔ေခါက္ေတာင္တန္း။

ဟိမ၀ႏာၱ၊ အင္းဒိစ္
ေရာ့ကီးႏွင့္အ့ဲလ္ပ္ပါအ၀င္
မ်က္ႏွာျပင္ ကမာၻတစ္၀ွမ္း
ေ႐ွးယခင္စိမ္းလန္းခ့ဲ ႐ုိးမရခိုင္
သက္တမ္းလည္း တူၿပိဳင္ၿပိဳင္။

ၿပံဳးသိၿပံဳးသြင္ ရခိုင္ကာတြန္းတိ - တက္သစ္ေအာင္(စစ္ေတြ)

ပန္းခိုင္ခိုင္စာေပက ျဖန္႔ခ်ိေရ
ရခိုင့္ပထမဦးဆံုး ႏုန္းခ်င္းကာတြန္းစာအုပ္
ၿပံဳးသိၿပံဳးသြင္ ရခိုင္ကာတြန္းတိ
တက္သစ္ေအာင္(စစ္ေတြ)
pdf file (7.83 mb)

ရခိုင္ျပည္နယ္ (၁၈)ၿမိဳ႕နယ္ ေျမပံုမ်ား

ရခိုင္ျပည္နယ္
(၁၈)ၿမိဳ႔နယ္ ေျမပံုမ်ား
pdf file (2.09 mb)

ရခိုင္ျပည္နယ္ လ.၀.က ဒု-ျပည္နယ္မွဴး ဦးသာျမႏွင့္ေတြ႔ဆံုျခင္း

မဂၤလာပါဆရာႀကီး။ ဆရာႀကီးက ရခိုင္ျပည္နယ္ လ.၀.ကမွာ အခ်ိန္အၾကာႀကီး တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ ခ့ဲဖူးတယ္လို႔ ၾကားသိရတ့ဲအတြက္ သိခ်င္တာေလးေတြ ေမးျမန္းခြင့္ျပဳပါ။ ဆရာႀကီးရဲ႕ ဇာတိနဲ႔ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ခ့ဲဖူးတ့ဲ ေနရာေဒသေတြကို ေျပာျပေပးပါ။

ဟုတ္က့ဲ၊ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ေမြးရာ ဇာတိက ရခိုင္ျပည္နယ္၊ စစ္ေတြၿမိဳ႕၊ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္မွာ ဒီ လ.၀.က လူ၀င္မွဳ ႀကီးၾကပ္ေရးမွာ အလုပ္စ၀င္ခ့ဲပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက ကၽြန္ေတာ္ထမ္းေဆာင္ခ့ဲတ့ဲရာထူးကို လူ၀င္မွဳ ႀကီးၾကပ္ေရးမွဴးလို႔ ေခၚပါတယ္။ မူဆယ္၊ ဗန္းေမာ္၊ ေကာလင္းစတ့ဲ ကခ်င္ျပည္နယ္နဲ႔ ရန္ကုန္တို႔မွာ တာ၀န္ က်ၿပီးမွ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ စစ္ေတြၿမိဳ႔ကို ၁၉၆၇ ေလာက္မွာ ေရာက္႐ွိလာတာပါ။ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ လက္ေထာက္ျပည္နယ္မွဴးႏွင့္ ဒုျပည္နယ္မွဴးအျဖစ္နဲ႔ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခ့ဲၿပီး ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ ၈၈ အေရးေတာ္ပံုမွာ ပါခ့ဲတယ္ဆိုၿပီး Forced to Retire ေပးခံခ့ဲရတယ္။ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္မွာမွ ရန္ကုန္ ကို ေျပာင္းေ႐ႊ႔ေနထိုင္ခ့ဲပါတယ္။ အခု အသက္(၈၂)ႏွစ္႐ွိၿပီ။

ဖရခိုင္သို႔ ရာသီစာ - ေတြးအိမ္ခိုင္(သံတြဲ)

လူသားခ်င္းစာနာ
ေဒၿမီမွာ နီရာပီးခ။

လူသားခ်င္း ေထာက္ထား
ေဒၿမီက ဆန္ရီစပါး၊ ၀ီမွ်ေကၽြးခ။

အယင္ခါကပင္
ျမင့္ျမတ္ေတစိတ္ဓါတ္နန္႔
လူသားပီသခေရ။