ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမအေၾကာင္း

ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမ (ငယ္နာမည္-ေပၚထြန္းေအာင္)ကို ၁၈၇၉၊ ဒီဇင္ဘာလ (၂၇)ရက္တြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြ ၿမိဳ႔၊ ရူပရပ္ အဖဦးျမ၊ အမိ ေဒၚေအာင္ေက်ာ္သူ ရို႕မွ မီြးဖြားပီးခသည္။ သက္ေတာ္ (၁၆) ႏွစ္ အရြယ္ မွာ မိဘမ်ားက ေမာင္သွ်င္ဝတ္ပီး သျဖင့္ ရွင္ဥတၱမဟူေသာ ဘြဲ႔နာမည္တြင္လာသည္။ နက္နဲေရ ပိ႗ ကတ္ စာပီ မ်ားကို ပခုကၠဴျမိဳ႔ ေရစၾကိဳတိုက္တြင္ လည္းေကာင္း၊ အိႏၵိယႏိုင္ငံ ကာလကတၱားၿမိဳ႔တြင္ လည္း ေကာင္း ဆည္းပူး ေလ့လာခဖူးသည္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံတြင္ေရွးခိုက္ အမ်ိဳး သားေကာလိပ္တစ္ခုမွာ ပါ ဠိႏွင့္ ဗုဒၵဘာသာ စာပီဆိုင္ရာ ယာယီပါေမာကၡအျဖစ္ ဝင္ေရာက္ေဆာင္ ရြက္ခ သည္။ အိႏၵိယတြင္ ဟိႏၵဴမဟာဆပ္ဗာ အသင္း ၾကီး၏ ဥကၠဌအျဖစ္ ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ခံ ခရသည္။

အိႏၵိယႏိုင္ငံတြင္၈ ႏွစ္ၾကာနီထိုင္ချပီးေနာက္ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံသို႔ပညာသင္လားေရာက္ခသည္။ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံ တြင္ သင္ၾကားနီစဥ္ ရုရွား-ဂ်ပန္စစ္ပြဲ (၁၉ဝ၄-ဝ၅) တြင္ ဂ်ပန္က အင္အား ၾကီး မားေသာ ျပိဳင္ ဘက္ ရုရွား ကို အႏိုင္ရလိုက္သည္ကို တိြ႕ရျပီး ေနာက္။ ယင္းအခ်ိန္က အာရွသားရို႔အတြက္ ဂ်ပန္ သည္ ဂုဏ္ ယူ စရာျဖစ္သည္လို႔ ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမက ယံုၾကည္စြာအတိုင္း ၁၉ဝ၇ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၄ ရက္နိန္႔မွာ ရန္ကုန္ က ဂ်ပန္ႏိုင္ငံသို႔ ထြက္ခြာခသည္။ ဂ်ပန္မွာ ၂ ႏွစ္ၾကာ ပညာသင္ၾကားချပီး ၁၉ဝ၉ ခုႏွစ္၌ ဂ်ပန္တြင္ တရုတ္ျပည္ လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ၾကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္နီေရ ေဒါက္တာဆြန္ယက္ဆင္က ဆရာေတာ္ ကို ေလး စားချပီး တရုတ္ျပည္သို႔ သူႏွန္႔အတူ လိုက္ဖို႔ပင့္လို႔ တရုတ္ျပည္ သို႔ ေလ့ လာေ ရးအနီ နန္႔ လားေရာက္ခသည္။ ယင္းအခ်ိန္ကပင္ ဦ းဥတၱမသည္ အာရွအင္အား ကီးႏိုင္ငံမ်ား၏ အေရးပါမႈ ကို ေလ့ လာသိဟိသတိျပဳႏိုင္ခသည္။
၁၉ဝ၆ ေမလမွာ ဖြဲ႔စည္းခဲ့ေသာ ဝိုင္အမ္ဘီေအ ေခၚ ဗုဒၶြကလ်ာဏယုဝအသင္း၏ ႏိုင္ငံေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ား အရွိန္အဟုန္ရရန္ ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမက ဝင္ေရာက္အားပီးကူညီခသည္။ ယင္းအခါက သူရိယ သတင္း စာ မွာ ဆရာေတာ္၏ ႏိုင္ငံေရး ေဆာင္ရြက္ပံုမ်ားကို အထူးအားပီး ေဖာ္ျပေေသာ သတင္းစာ ၾကီး ျဖစ္ခသည္။
ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမ၏ တုိက္တြန္းခ်က္ျဖင့္ ၁၉၂ဝခုႏွစ္ ဇူလိုင္လတြင္ သံဃာ့သမဂၢ အဖြဲ႔ေပါင္း (၃ဝ) ေက်ာ္မွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား အစည္းအေဝးကို ရန္ကုန္ျမိဳ႔တြင္ က်င္းပႏိုင္ခသည္ ။ ၁၉၂ဝ ျပည့္ႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလတြင္ ဦးဥတၱမ ႏိုင္ငံေရးမ်ိဳးစိခ်ပီးခေရ အဟုန္ေၾကာင့္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ား သပိတ္ စတင္ေမွာက္ၾက သည္။ ယင္းပိုင္ ျမန္မာျပည္သူမ်ား မေက်မနပ္ျဖစ္နီဂတ္ေကေလ့ မိမိရို႕၏ ဆႏၵကို ဖြင့္ဟ ထုတ္ျပျခင္း မျပဳဝံ့ ျဖစ္နီခ်ိန္တြင္ ဆရာေတာ္က ဘုရင္ခံ ကရက္ေဒါက္ပါးကို စာတစ္ေစာင္ ရီြးပို႔လိုက္သည္။ ယင္းစာမွာ “ ဆာရယ္ ဂ်ီနယ္ ကရက္ေဒါက္ မင္း- ျမန္မာျပည္က ထြက္လား” ဟုဆိုထားသည္။ အဆိုပါႏွင္ စာကို သူရိယ သတင္းစာက ထည့္ သြင္းေဖာ္ျပခရာမွာ တစ္တိုင္းျပည္လံုး မ်က္လံုးျပဴး အံ့အားသင့္ လားခေရ။

ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမသည္၁၉၂၁ ခုႏွစ္ မတ္လ ၂၃ ရက္နိန္႔တြင္ ဖ်ာပံုခရိုင္ ေဒးဒရဲျမိဳ႔နယ္ ဆူးကလပ္ရြာတြင္ “လိပ္အခြံ ခြာရမည္” ဟူေသာ ေခါင္းစဥ္ ျဖင့္ တရားေဟာေျပာမႈေၾကာင့္ မတ္လ ၃ဝ ရက္ေန႔တြင္ အစိုးရ အၾကည္ညိဳပ်က္ေအာင္ တရားေဟာသည္ဟုဆိုကာ ရာဇသတ္ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၂၄ (က) အရ ေက်ာင္း ကုန္းျမိဳ႔နယ္မွာဆရာေတာ္ကိုအဂၤလိပ္အစိုးရက ဖမ္းခသည္။ ဆရာေတာ္ သည္ ျမန္ မာျပည္ တြင္ ႏိုင္ငံေရး မႈျဖင့္ ပထမဆံုး အျပစ္ပီး ခံရေသာသူျဖစ္သည္။ ယင္းပိုင္ ျမန္ မာျပည္သူ အားလံုး အတြက္ ကိုယ္က်ိဳးစြန္႔ ပမာ ႏိုင္ငံေရး မ်က္စိဖြင့္ပီးခသူျဖစ္သည္။ ၁၉၂၄ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ တြင္ ျမိဳ႔လံုး ကြၽတ္အစည္း အေဝး ၾကီးေခၚ၍ “အစိုးရလုပ္စြာမေကာင္းလွ်င္ မေကာင္း ဟု ေဝဖန္ခြင့္စြာ လူ႔ အခြင့္အေရးပဲ၊ ယင္းအခြင့္အေရး စြာ ငါရို႔မွာဟိရမည္။ ယင္းေၾကာင့္ ငံု႔မခံေက့”ဲ စေသာ အစိုးရဆန္႔ က်င္ေရး၊ ဒီမိုကေရစီေရးႏွင္႔ လူ႔အခြင့္ အေရး တရားေတာ္ကို အၾကီးက်ယ္ ေဟာခသည္။

ယင္းပိုင္ေဟာေျပာျပီး ၇ ရက္အတြင္းမွာပင္ ဆရာေတာ္စြာ အစိုးရကို ဆန္႔က်င္ျပီး အၾကည္ညိဳ ပ်က္ျပားေအာင္ လႈံ႔ေဆာ္ေရဆိုဗ်ာ ရန္ကုန္တြင္ ဖမ္းဆီးခံရသည္။ ဆရာေတာ္သည္ အလုပ္ၾကမ္း နန္႔ ေထာင္ဒဏ္ သံုးႏွစ္ ဒုတိယအၾကိမ္ အျပစ္ပီး ခံခရသည္။

ဦးဥတၱမသည္ ၁၉၂၇ ေဖေဖာ္ဝါရီလတြင္ ၃ႏွစ္အက်ဥ္းက်ခံဘဝမွ လြတ္ေျမာက္လာျပီး မတ္လ (၂ဝ) ရက္ေန႔ ၌ ပဲခူးျမိဳ႔တြင္ က်င္းပေသာ သံဃာေတာ္မ်ားၾသဝါဒခံ ဦးစိုးသိ္မ္းၾကီး မွဴးေသာ ျမန္မာ အသင္း ခ်ဳပ္ ၾကီး (ဂ်ီစီ ဘီေအ)၏ ၁၄ ၾကိမ္ေျမာက္ အစည္း အေဝးသို႔ တတ္ေရာက္ျပီး သကၤန္းရံုကိုဖယ္ ၍ ေထာင္ ဝတ္ေထာင္စားျဖင့္ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားခသည္။

ဦးစိုးသိမ္းက “ပရိသတ္တ္ိျမင္ဂတ္လား။ မ်က္ရည္က်ရံုႏွင့္ အိမ္ျပန္လားသင့္လား။ အမ်ားၾကီး အေရးၾကီး သည္။ ယခု မ်က္ရည္က် ျခင္းစြာ အမ်ိဳးသားေရးအတြက္ မ်က္ရည္က်ျခင္းျဖစ္သည္။သာသ နာေတာ္ေၾကာင့္ မ်က္ရည္က်ျခင္းျဖစ္သည္။ ဘုရားရွင္ ခြင့္ျပဳေသာသကၤန္းကို ခြၽတ္၍ အာဏာတန္ခိုးျဖင့္ ဦးဥတၱမကို ညွဥ္း ပမ္းႏွိပ္စက္သည္။ အဂု အခ်ိန္ကစ၍ မိမိအသက္ကို မငဲ့ဘဲ ေဆာင္ရြက္ရမည္” ဟု ငို၍ေျပာေလသည္ ဟု စစ္ကိုင္းဟန္တင္၏ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္မွတ္တမ္း (၃) တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

မိမိတြင္ရွိသမွ် ဉာဏ္အား ခြန္အားတိနန္႔ အစြမ္းကုန္ထုတ္သံုးပီးဆပ္ခေရ ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမသည္ ဗမာလြတ္လပ္ေရးမရခင္ (၉)ႏွစ္အလို ၁၉၃၉ခုႏွစ္တြင္ ပ်ံလြန္ေတာ္မူလခပါသည္။ ဆရာေတာ္ပ်ံလြန္ေတာ္ မူေရနိန္႔ကို ထိုစဥ္ကရွိခဲ့ေသာ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္က “ဦးဥတၱမေန႔” အျဖစ္ တရားဝင္သတ္မွတ္ေၾက ညာေပး ခဲ့သည္။ ေရႊတိဂံု ေျခေတာ္ရင္း ေတာ္ဖက္မုခ္အနီးရွိ ကန္ေတာ္မင္ ပန္းၿခံကို “ဦးဥတၱမ ပန္းၿခံ” အျဖစ္သတ္ မွတ္ပီးခသည္။ အလားတူ စစ္ေတြၿမိဳ႔တြင္ဦးဥတၱမပန္းၿခံ တခု ျပဳလုပ္ပီးခပါ သည္။ ေယေကေလ့ဂနိခါ ကန္ေတာ္မင္ပန္းၿခံက “ဦးဥတၱမ အရုပ္ကိုဖယ္ပနာ မထင္မရွား ဗမာႏိုင္ ငံေရး သမား ဦးဝိစာရကိုအစားထိုး ပလိုက္ဗ်ာလ္။ ကန္ေတာ္မဂၤလာ ပန္းျခံထဲကဆရာေတာ္ အရုပ္ သည္ေခ်ာက္ ထဲက်နိဂုံးခ်ဳပ္လခဗ်ာလ္။ ............

လန္းဆန္း

မွက္ခ်က္...(ဆရာေတာ္လမ္းစဥ္ကိုၾကိဳက္လို႔မဟုတ္..ေဒပိုင္ေတာ္ခေရကိုယ့္အမ်ိဳးသားပုဂၢိဳလ္ၾကီးတေယာက္အေၾကာင္း ကိုငါရို႕မထိန္းသိမ္ေက ထိန္းသိမ္းဖို႔လူမဟိဗ်ာလ္ ဆုိေရစိတ္ဓါတ္နန္႔ တင္ပီးလိုက္သည္။)

http://thelightofaisa.blogspot.com/2009/09/blog-post_5479.html

http://thelightofaisa.blogspot.com/2009/09/blog-post_1940.html