အိုင္စီအက္စ္ ဦးေက်ာ္မင္း
တိုးတက္ေရး သတင္းလႊာ အတြဲ(၂)၊ အမွတ္(၅)
ယုန္ထင္ေၾကာင္ထင္
တစ္ခါကခါ ၿမိဳ႕နန္႔ေလ့၀ီး၊ ႐ြာနန္႔ေလ့၀ီးေရ ေတာဂႏိုင္ထဲမွာ ယာလုပ္လို႔ အသက္မီြးနီေရ လင္မယားႏွစ္ ေယာက္ ဟိပါေရလတ္။ ယင္းလင္မယားစြာ ေတာင္ကုန္းေခ်တစ္ခုမွာ တဲေဆာက္လို႔ နီထိုင္ကတ္ပါေရ လတ္။
တစ္ရက္နိကခါ ၿမိဳ႕သားတစ္ေယာက္စြာ မ်က္စိလည္ လမ္းမွားပနာ ယင္းတဲကို ေရာက္လာပါေရလတ္။ ယာသွ်င္ လင္မယား ႏွစ္ေယာက္ကေလ့ စိတ္ေကာင္းႏွလံုးေကာင္းနန္႔ ထမင္းဟင္းတည္ခင္း ေကၽြးေမြးပါေရ လတ္။ ယင္းေတာင္ကုန္းနားမွာ ျဖဴဖြီးနီေရ ယုန္ေခ်တိေလ့ ေပါပါေရလတ္။ ၿမိဳ႕သားက ယင္းယုန္ေသွ်တိကို ျမင္ရေရအခါ
ဘဏ္သူေဌး ဦးရဲေက်ာ္သူ (၁၈၃၃-၁၉၁၀)
လူမိုက္ ဇာသူလဲ ဘားဘာ
ဘားဘာ-
သား မယွင္းလို႔ ဘားဘာကို မီးခ်င္ေရ။ သား အေျဖမွန္ မသိလုိ႔ပါ။
"အမင္"လည္း လာၿပီး နားေထာင္ေက ေကာင္းပါဖို႔။
"လူမိုက္နန္႔ ငီြ အတူမနီ"လို႔ ဘားဘာလဲ ေျပာေရ။ တျခားလူႀကီးသူမတိလည္း ေျပာကတ္၊ ဆိုကတ္၊ ႐ီြးကတ္ေတ။ လူငယ္ေခ်တိကိုလည္း ဆံုးမကတ္ေတ။ ႐ြာဦးေက်ာင္းထုိင္ ဆရာေတာ္ႀကီးတိကလည္း မိန္႔ကတ္ ျမြတ္ကတ္ ပါေရ။
သား မယွင္းလို႔ ဘားဘာကို မီးခ်င္ေရ။ သား အေျဖမွန္ မသိလုိ႔ပါ။
"အမင္"လည္း လာၿပီး နားေထာင္ေက ေကာင္းပါဖို႔။
"လူမိုက္နန္႔ ငီြ အတူမနီ"လို႔ ဘားဘာလဲ ေျပာေရ။ တျခားလူႀကီးသူမတိလည္း ေျပာကတ္၊ ဆိုကတ္၊ ႐ီြးကတ္ေတ။ လူငယ္ေခ်တိကိုလည္း ဆံုးမကတ္ေတ။ ႐ြာဦးေက်ာင္းထုိင္ ဆရာေတာ္ႀကီးတိကလည္း မိန္႔ကတ္ ျမြတ္ကတ္ ပါေရ။
ရီအုန္းေတာ
လီသတ္တိုင္း
အလြယ္ေခ် ယိမ္းညြတ္ရဖို႔လားေယ
မားမားမတ္မတ္နန္႔ ညီညီညြတ္ေခ်ရာ
ေၾကာခ်င္းကပ္
ရင္ခ်င္းထပ္
မ်က္ႏွာခ်င္းဟပ္ပ်ာ
လက္ခ်င္းဂေဟဆက္ထားကတ္ေတ
အလြယ္ေခ် ယိမ္းညြတ္ရဖို႔လားေယ
မားမားမတ္မတ္နန္႔ ညီညီညြတ္ေခ်ရာ
ေၾကာခ်င္းကပ္
ရင္ခ်င္းထပ္
မ်က္ႏွာခ်င္းဟပ္ပ်ာ
လက္ခ်င္းဂေဟဆက္ထားကတ္ေတ
မဏိစႏၵာနန္႔ ေတာသူမ
႐ြာသာယာဆိုေရ႐ြာမွာ အခ်မ္းသာဆံုးျဖစ္ေတ ႐ြာသူႀကီးမွာ သမီးတစ္ေယာက္ ဟိေရလတ္။ ယင္းသူေခ်ေရ ၀ါကၽြတ္ပြဲအတြက္ ထဘီနန္႔ အကၤ်ီ၀ယ္ဖို႔အတြက္ ၿမိဳ႕ကို လားေရလတ္။
ၿမိဳ႕ကိုေရာက္ေတခါ ၀ယ္စရာတိကို ၀ယ္ယူၿပီးေက ထမင္းစားဖို႔ ထမင္းဆိုင္ကို ၀င္ေရလတ္။ ထမင္းစားၿပီးခါ ယင္းမမေခ်က ဆိုင္သွ်င္ကို အဂုပိုင္ မီးပါေရလတ္။
ရင္တင္ပြဲမဂၤလာ
ရင္တင္ပြဲမဂၤလာ ။ ။ဆိုသည္မွာ အသက္(၁၃)ႏွစ္အ႐ြယ္ အမ်ဳိးသမီးငယ္မ်ားသည္ ခါးထဘီမွ "ရင္လႊမ္း ထဘီ" ၀တ္ဆင္ရေသာပြဲ က်င္းပေပးျခင္းကို ေခၚဆိုျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ရင္လႊမ္းထဘီ ။ ။ဆိုသည္မွာ ထဘီ၏ အထက္ဆင့္တြင္ အျခားအေရာင္တစ္မ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ အမ်ဳိးသမီးငယ္၏ ရင္သား(ႏို႔)ကို ဖံုးလႊမ္းရန္အတြက္ ထပ္ဆင့္တင္ထားေသာ ထဘီကို ေခၚျခင္းျဖစ္သည္။
ၾကက္လိုင္လိမ္
႐ြာတစ္႐ြာမွာ သားအဖႏွစ္ေယာက္ ဟိပါေရ။ ယင္းသားအဖ ႏွစ္ေယာက္မွာ အဖသည္ေရ မိုးလင္းကပင္ နီ တ၀င္ အရက္မူးနီစြာ တစ္ရက္မပ်က္ နိတိုင္းပါ။ သားကေတာ့ခါ ညဇာဖက္တိုင္ေက နိတိုင္း ၾကက္ခိုးစားေလ့ ဟိပါေရ။
တစ္ရက္နိ ညဥ့္ခါ အဖသည္ေရ ထံုးစံအတိုင္း ေရခ်ိန္လြန္ၿပီးေက အိပ္နီေရ အခ်ိန္မွာ သားေရာက္လာ ၿပီး ေက အဖသည္ကို ႏွဳိးပနာ-
တစ္ရက္နိ ညဥ့္ခါ အဖသည္ေရ ထံုးစံအတိုင္း ေရခ်ိန္လြန္ၿပီးေက အိပ္နီေရ အခ်ိန္မွာ သားေရာက္လာ ၿပီး ေက အဖသည္ကို ႏွဳိးပနာ-
၀သုၿႏီၵ
ပင္လယ္ေရ ရီသန္႔ရီျပာငတ္ေတ
႐ိုးမေရ ေတာစိမ္းစိမ္းတိကိုလြမ္းေရ
ေကာင္းကင္ေရ ငွက္႐ိုင္းအုပ္တိကိုတမ္းေရ
၀သုၿႏၵီျမတ္သွ်င္မ ရင္ထဲမွာ
မ်က္ရည္တိ တာက်ဳိးနီရလီယင့္။ ။
Visondri
The sea is thirsty of blue clean water.
The roma is longing for green forest.
The sky is yearning for wild flock of birds.
In the heart of Visondri
tears are flooded.
ေမာင္ခိုင္ေအာင္
႐ိုးမေရ ေတာစိမ္းစိမ္းတိကိုလြမ္းေရ
ေကာင္းကင္ေရ ငွက္႐ိုင္းအုပ္တိကိုတမ္းေရ
၀သုၿႏၵီျမတ္သွ်င္မ ရင္ထဲမွာ
မ်က္ရည္တိ တာက်ဳိးနီရလီယင့္။ ။
Visondri
The sea is thirsty of blue clean water.
The roma is longing for green forest.
The sky is yearning for wild flock of birds.
In the heart of Visondri
tears are flooded.
ေမာင္ခိုင္ေအာင္
ရခိုင္အဘိဓါန္ ျပဳစုေရး
"ရခိုင္မွာ ေ၀ါဟာရဆိုစြာကို အမွဳ၊ အျခင္းလုိ႔ သံုးစြဲကတ္ပါေရ။ ဥပမာ အဂၤလိပ္စကားကို အဂၤလိပ္အမွဳ - အဂၤလိပ္ ျခင္း၊ အဂၤလိပ္စကား ေျပာတတ္သူကို အဂၤလိပ္မွဳတတ္ - အဂၤလိပ္ျခင္းတတ္လို႔ ဆိုကတ္ပါေရ။ ယင္းနန္႔ ဘာသာစကားဆိုစြာ ရခိုင္႐ို႕ အသံုးအရ အမွဳ၊ အျခင္းလို႔ ထင္႐ွားႏိုင္ပါေရ။"(အသွ်င္စကၠိႏၵ)
စာဟိေရ လူမ်ဳိးတိုင္းမွာ အဘိဓါန္ ျပဳစုထားတတ္ေတ။ အဘိဓါန္ရွိေက စာလံုးေပါင္းကို သိခ်င္ခါ ျဖစ္ျဖစ္၊ စ ကားလံုး အဓိပၸါယ္ကို နားမလည္ခါ ျဖစ္ျဖစ္ အဘိဓါန္မွာ ႐ွာၾကည့္ႏိုင္ေရ။ ေခတ္သစ္ အဘိဓါန္တိမွာ စကား တစ္လံုး၏ စာလံုးေပါင္းနန္႔ အဓိပါယ္တိကိုရာမက အသံထြက္၊ သံုးပံု သံုးနည္းတိနန္႔ စကားလံုး၏ ရင္းျမစ္ကို ပါ အကိုးအကား အခိုင္အလံုနန္႔ သမိုင္းေၾကာင္းေလွ်ာက္ပ်ာ ေဖာ္ျပတတ္ပါေရ။ ယင္းပိုင္ အဘက္ဘက္ က ျပည့္စံုေရ အတြက္ သက္ဆိုင္ေရ ဘာသာစကားကို ဆရာနန္႔ အၿခီခံေလာက္ရာ သင္ဖူးသူ တစ္ ေယာက္ေရ ကိုယ္ေလ့လာခ်င္ေရ စာကို အဘိဓါန္ အကူအညီနန္႔ ဆက္ပနာ ေလ့လာဖို႔ ျဖစ္ႏိုင္ပါေရ။
စာဟိေရ လူမ်ဳိးတိုင္းမွာ အဘိဓါန္ ျပဳစုထားတတ္ေတ။ အဘိဓါန္ရွိေက စာလံုးေပါင္းကို သိခ်င္ခါ ျဖစ္ျဖစ္၊ စ ကားလံုး အဓိပၸါယ္ကို နားမလည္ခါ ျဖစ္ျဖစ္ အဘိဓါန္မွာ ႐ွာၾကည့္ႏိုင္ေရ။ ေခတ္သစ္ အဘိဓါန္တိမွာ စကား တစ္လံုး၏ စာလံုးေပါင္းနန္႔ အဓိပါယ္တိကိုရာမက အသံထြက္၊ သံုးပံု သံုးနည္းတိနန္႔ စကားလံုး၏ ရင္းျမစ္ကို ပါ အကိုးအကား အခိုင္အလံုနန္႔ သမိုင္းေၾကာင္းေလွ်ာက္ပ်ာ ေဖာ္ျပတတ္ပါေရ။ ယင္းပိုင္ အဘက္ဘက္ က ျပည့္စံုေရ အတြက္ သက္ဆိုင္ေရ ဘာသာစကားကို ဆရာနန္႔ အၿခီခံေလာက္ရာ သင္ဖူးသူ တစ္ ေယာက္ေရ ကိုယ္ေလ့လာခ်င္ေရ စာကို အဘိဓါန္ အကူအညီနန္႔ ဆက္ပနာ ေလ့လာဖို႔ ျဖစ္ႏိုင္ပါေရ။
ဦးစ႐ီြးေရ ေျမာက္ဦးကဗ်ာ
"ဦးစ"ဆိုစြာ "ျမ၀တီမင္းႀကီး ဦးစ"ပါ။ ျမ၀တီမင္းႀကီး ဦးစဆိုစြာ ျမန္မာစာပီေလာကမွာ နီတစ္ဆူ၊ လတစ္ပါး ၀င္းပေရ ပဂၢိဳလ္ျဖစ္ေၾကာင္း လူတိုင္းသိကတ္ပါေရ။ စာပီေလာကမွာ ထင္႐ွားေရဆိုေကလည္း စာပီ၊ ကဗ်ာ၊ လကၤာ႐ို႕နန္႔ ထင္႐ွားစြာမဟုတ္ပါ။ ဂီတအႏုပညာကိစၥနန္႔ ထင္႐ွားစြာျဖစ္ပါေရ။ ျမန္မာ့ဂီတေခတ္ကို အထူး ၀ါယမစိုက္ထုတ္ပနာ ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္လာသူ ယိုးဒယားေတးျခင္းနန္႔ ပတ္ပ်ဳိး႐ို႕ကို စတင္ႀကံစည္ ဖြဲ႔ႏြဲ႔လာသူ၊ ယိုးဒယားဘာသာနန္႔ ဟိနီေရ ေတးျခင္းတိကို ျမန္မာသံေျပာင္းလို႔ ဖြဲ႔ဆိုသူျဖစ္ေတလို႔ ျမန္မာစာေပ သမိုင္း က်မ္းက ဆိုပါေရ။
ဦးစ ျပဳစုခစြာ အမ်ားအျပားကေတာ့ခါ ပတ္ပ်ဳိးနန္႔ ယိုးဒယားေတးျခင္းတိပါ။ ပ်ဳိ႕၊ ကဗ်ာ၊ လကၤာ ျပဳစု ႐ီြးသား ခစြာကိုေတာ့ အတိြရနည္းပါေရ။
ပ်င္းလို႔မ႐ီြးစြာ
ေက်ာင္းသား/သူ (၈၆)ေယာက္ ေလာက္ဟိေရ န၀မတန္း စာသင္ခန္းတစ္ခန္းက အျဖစ္အပ်က္ေခ်တစ္ခုပါ။ တစ္ရက္နိ အဂၤလိပ္စာသင္ျပေရ ဆရာမက အဂၤလိုပ္စာ Essay တစ္ပုဒ္႐ီြးပီးလုိက္ပါေရ။ ယင္း Essay ကို ေနာက္နိမွာ ႐ီြးေျဖစစ္ေဆးဖို႔အတြက္ ရေအာင္ က်က္မွတ္လာပါလို႔ ေက်ာင္းသား/သူတိကို မွာလိုက္ ပါေရ။
သူ႐ို႕အခ်င္းခ်င္းရာသိေရ
ကၽြန္ေတာ့္အမိနာမည္ ၾကာဇံဦး။ စ်ီးေရာင္းပါေရ။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းစာေလာက္ရာ သင္ဖူးပါေရ။ ကၽြန္ေတာ့္ အမိဆိုင္နန္႔ မနီးမ၀ီးမွာ အဖိုး ေမာင္ညိဳဦး နီပါေရ။ ယင္းအဖိုးလည္း ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းထြက္ျဖစ္ပါေရ။ ကၽြန္ေတာ့္ အမိဆိုင္က ပစၥည္း၀ယ္ဖို႔ဆိုေက အေခ်တစ္ေယာက္ကို စာတိုေခ် တစ္ေစာင္႐ီြးၿပီးေက ၀ယ္ခိုင္း နီက်ပါ။
အမိမွာတမ္း
အ႐ွိ႐ြာမွာ၊ မိုးတိ႐ြာေက
ထီးျဖဴကိုေဆာင္း၊ ဘုေခ်ေဂါင္းကို
မိုးသီးလံုေအာင္ ဖံုးလီႏွမ္း။
အ႐ွိ႐ြာမွာ၊ လီထလာေက
ဘုေခ်ရင္ဘတ္၊ လီမသတ္ေအာင္
ျခည္ျဖဴပန္းထိုး၊ ရက္ပုဆိုးကို
လံုေအာင္ခ်ဳံလို႔ အိပ္လီႏွမ္း။
အ႐ွိအိမ္မွာ၊ အနီၾကာေက
မိဖစကား၊ ဘုေခ်နားမွာ
ၾကားရေရပိုင္၊ အၿခီကိုင္လို႔
ရခိုင္စကား၊ ႏွလံုးသားမွာ
မမိရေအာင္ ထိန္းလီႏွမ္း။
ထီးျဖဴကိုေဆာင္း၊ ဘုေခ်ေဂါင္းကို
မိုးသီးလံုေအာင္ ဖံုးလီႏွမ္း။
အ႐ွိ႐ြာမွာ၊ လီထလာေက
ဘုေခ်ရင္ဘတ္၊ လီမသတ္ေအာင္
ျခည္ျဖဴပန္းထိုး၊ ရက္ပုဆိုးကို
လံုေအာင္ခ်ဳံလို႔ အိပ္လီႏွမ္း။
အ႐ွိအိမ္မွာ၊ အနီၾကာေက
မိဖစကား၊ ဘုေခ်နားမွာ
ၾကားရေရပိုင္၊ အၿခီကိုင္လို႔
ရခိုင္စကား၊ ႏွလံုးသားမွာ
မမိရေအာင္ ထိန္းလီႏွမ္း။
ရခိုင္တိ၀တ္ေတ ဘာသာေရး၀တ္စံု
ရခိုင္ဆိုစြာ ဗုဒၶဘာသာျဖစ္ေတ။ အကယ္၍ ဗုဒၶဘာသာအျဖစ္က ဘာသာျခားကို ကူးေျပာင္းလားသူကို ရခိုင္ စာရင္းထဲမသြင္းတတ္ေတအယူအဆလည္း ဟိပါေရ။ သာဓကျပရဖို႔ဆိုေက-
ရခိုင္ထဲက ခရစ္ယာန္ဘာသာကို ကူးေျပာင္းလားေရေဒါင္မာဒင္ကို ရခိုင္စာရင္း မသြင္းလုိက္ပါယာ။ ေဒါင္မာ ဒင္ ကေတာ့ သူ႔ကိုယ္သူ ရခိုင္မင္းသားလို႔ လက္မွတ္ထုိးေရလို႔ ဆိုပါေရ။
ေယနန္႔ရခိုင္ဆိုေက ဗုဒၶဘာသာျဖစ္ရ႐ိုး ထံုးစံအျဖစ္ လက္ခံက်င့္သံုး လာလတ္ပါေရ။
ရခိုင္ထဲက ခရစ္ယာန္ဘာသာကို ကူးေျပာင္းလားေရေဒါင္မာဒင္ကို ရခိုင္စာရင္း မသြင္းလုိက္ပါယာ။ ေဒါင္မာ ဒင္ ကေတာ့ သူ႔ကိုယ္သူ ရခိုင္မင္းသားလို႔ လက္မွတ္ထုိးေရလို႔ ဆိုပါေရ။
ေယနန္႔ရခိုင္ဆိုေက ဗုဒၶဘာသာျဖစ္ရ႐ိုး ထံုးစံအျဖစ္ လက္ခံက်င့္သံုး လာလတ္ပါေရ။
အလွည့္ (သို႔) ေနာင္တ
တနဂၤႏီြ ႐ံုးပိတ္ရက္ျဖစ္လို႔ ဦးစိန္ထီြး ထိုင္ခံုမွာ ထိုင္ပနာ စာအုပ္တစ္အုပ္ ဖတ္နီေရ။ ၁၀တန္း ၂ ႏွစ္႐ွဴ သားႀကီး အနားမွာ လာထိုင္ေရ။
"ဘာဘာ၊ သားကို ကြန္ပ်ဴတာတစ္လံုး ၀ယ္ပီးပလင့္" လတ္။
"ကြန္ပ်ဴတာ ဇာလုပ္ဖို႔လဲေ၀။ ကိုယ့္အေျခအေနကိုယ္သိ။ ငါ့မွာ ဒဂၤါးမဟိ။"
"ဘာဘာ၊ သားကို ကြန္ပ်ဴတာတစ္လံုး ၀ယ္ပီးပလင့္" လတ္။
"ကြန္ပ်ဴတာ ဇာလုပ္ဖို႔လဲေ၀။ ကိုယ့္အေျခအေနကိုယ္သိ။ ငါ့မွာ ဒဂၤါးမဟိ။"
အမ်ဳိးသားထုတ္ကုန္သစ္ ဖန္တီးျခင္း / (၀ဥ) ထုတ္ကုန္သစ္
ရခိုင္အမ်ဳိးသား အက်ဳိးစီးပြားျမွင့္တင္ေရးအတြက္ အမ်ဳိးသားတစ္ရပ္လံုး ပါ၀င္လွဳပ္ရွားေဆာင္႐ြက္ႏိုင္မည့္ ကုန္စည္သစ္မ်ား ေဖာ္ေဆာင္ေပးၾကရပါမည္။
ရခိုင္အမ်ဳိးသားလံုးဆိုင္ရာ ၀င္ေငြရရွိသည့္ ထုတ္ကုန္မ်ားမွာ စပါးဆန္၊ သစ္၊ သားငါး တို႔ ျဖစ္ေနဆဲပါ။ တစ္နည္း အမ်ဳိးသားသားထုတ္ကုန္မ်ား အမယ္နည္းျခင္း၊ အဆင့္နိမ့္ျခင္း၊ စီးပြားျဖစ္ မ်ားမ်ားစားစား မထုတ္ လုပ္ႏိုင္ျခင္းတို႔က ေစ်းကြက္ေကာင္းရရွိေရးႏွင့္ စီးပြားေရး အလားအလာေကာင္းျခင္းမ်ားကို အားယုတ္ေစ ပါသည္။
ဦးေအာင္စိန္သာ (၁၉၃၇-၂၀၁၂)
"ငွက္တိပ်ံယင္းနန္႔ သီဂတ္ေတပိုင္၊ ငါေလ့ ငါ့လူမ်ဳိးအတြက္ လုပ္ယင္းနန္႔ သီလားဖို႔"
(ဦးေအာင္စိန္သာ)
ရခိုင္ျပည္နယ္၊ မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ စီးပြားေရးႏွင့္ ကုန္ သြယ္ေရးလုပ္ငန္း ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး ေကာ္မတီ၀င္ ဦးေအာင္စိန္သာကို ရခိုင္ျပည္နယ္ မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္ စာေရးႀကီးေက်း႐ြာ၌ ၁၉၃၇-ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ ၂၀ ရက္ေန႔တြင္ အဖ ဦးေမာင္သာ၊ အမိ ေဒၚလွမျဖဴတို႔ မွ ေမြးဖြားခ့ဲသည္။ စစ္ေတြၿမိဳ႕ မိဇံရပ္ကြက္တြင္ မူလတန္းပညာ သင္ၾကားခ့ဲသည္။ စစ္ေတြၿမိဳ႕ အထက(၁)မွ ဒႆမတန္း ေအာင္ျမင္ခ့ဲၿပီး ရန္ကုန္တကၠသိုလ္တြင္ (၁၉၅၇)ခုႏွစ္မွ (၁၉၆၄)ခုႏွစ္အထိ ပညာသင္ယူခ့ဲၿပီး ၀ိဇၹာဘြဲ႔ ရရွိခ့ဲပါသည္။ ၁၉၆၀-၆၂ ခုႏွစ္တြင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ရခိုင္ေက်ာင္းသူ/သားမ်ားအသင္း အတြင္းေရးမွဴး၊ ဥကၠ႒ တာ၀န္မ်ားကို ထမ္းေဆာင္ခ့ဲပါသည္။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ လူမ်ဳိးစု ေက်ာင္းသားမ်ား အတြင္းေရးမွဴးအဖြဲ႔၀င္၊ သဘာပတိအဖြဲ႔၀င္ အျဖစ္လည္း ေဆာင္႐ြက္ခ့ဲသည္။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ရခိုင့္ တန္ေဆာင္ မဂၢဇင္း (၁၉၅၈-၅၉)ခုႏွစ္အထိ အတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္ေဆာင္႐ြက္ခ့ဲၿပီး၊ ၎မဂၢဇင္းတြင္ အဂၤလိပ္ ဘာသာျဖင့္ ေဆာင္းပါးမ်ား ေရးသားခ့ဲသည္။ ၁၉၆၂-၆၃ ခုႏွစ္တြင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားမ်ား လွဳပ္႐ွားမွဳ၌ ပါ၀င္ခ့ဲသျဖင့္ ေက်ာင္းထုတ္ခံခ့ဲရသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္၊ မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ စီးပြားေရးႏွင့္ ကုန္ သြယ္ေရးလုပ္ငန္း ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး ေကာ္မတီ၀င္ ဦးေအာင္စိန္သာကို ရခိုင္ျပည္နယ္ မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္ စာေရးႀကီးေက်း႐ြာ၌ ၁၉၃၇-ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ ၂၀ ရက္ေန႔တြင္ အဖ ဦးေမာင္သာ၊ အမိ ေဒၚလွမျဖဴတို႔ မွ ေမြးဖြားခ့ဲသည္။ စစ္ေတြၿမိဳ႕ မိဇံရပ္ကြက္တြင္ မူလတန္းပညာ သင္ၾကားခ့ဲသည္။ စစ္ေတြၿမိဳ႕ အထက(၁)မွ ဒႆမတန္း ေအာင္ျမင္ခ့ဲၿပီး ရန္ကုန္တကၠသိုလ္တြင္ (၁၉၅၇)ခုႏွစ္မွ (၁၉၆၄)ခုႏွစ္အထိ ပညာသင္ယူခ့ဲၿပီး ၀ိဇၹာဘြဲ႔ ရရွိခ့ဲပါသည္။ ၁၉၆၀-၆၂ ခုႏွစ္တြင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ရခိုင္ေက်ာင္းသူ/သားမ်ားအသင္း အတြင္းေရးမွဴး၊ ဥကၠ႒ တာ၀န္မ်ားကို ထမ္းေဆာင္ခ့ဲပါသည္။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ လူမ်ဳိးစု ေက်ာင္းသားမ်ား အတြင္းေရးမွဴးအဖြဲ႔၀င္၊ သဘာပတိအဖြဲ႔၀င္ အျဖစ္လည္း ေဆာင္႐ြက္ခ့ဲသည္။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ရခိုင့္ တန္ေဆာင္ မဂၢဇင္း (၁၉၅၈-၅၉)ခုႏွစ္အထိ အတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္ေဆာင္႐ြက္ခ့ဲၿပီး၊ ၎မဂၢဇင္းတြင္ အဂၤလိပ္ ဘာသာျဖင့္ ေဆာင္းပါးမ်ား ေရးသားခ့ဲသည္။ ၁၉၆၂-၆၃ ခုႏွစ္တြင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားမ်ား လွဳပ္႐ွားမွဳ၌ ပါ၀င္ခ့ဲသျဖင့္ ေက်ာင္းထုတ္ခံခ့ဲရသည္။