ဘုရားရွင္ လက္ထက္ကပင္ ရွင္ျပဳခြင့္ ရရွိလာသည္မွ စ၍ ရွင္ျပဳေလ့သည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ လူမ်ဳိးတို႔တြင္ ကု သိုလ္ေတာ္ပြဲထူး တစ္ခုျဖစ္လာသည္။ မိဘမ်ားလည္း သာသနာ့အေမြေပးရာ ခံရာေရာက္၍ ျမင့္ျမတ္သည္ ဟု ယံုၾကည္ၾကသည္။ ရခိုင္ဘုရင္မင္းမ်ားလည္း ပဥၨင္းတစ္ေထာင္ခံပြဲမ်ားကို ျပဳ၍လည္းေကာင္း၊ သာသနာ အတြက္ ေထာက္ပံ့ကူညီ လွဴဒါန္းျပဳ၍ လည္းေကာင္း၊ သာသနာ့ကရ၊ သာသနဒါယဒ၊ သာသနာ ဒါယပ၊ သာ သနာ့ႏုဂၢဟူေသာ ဘြဲ႔ထူးကို အျမတ္တႏိုးခံယူခ့ဲၾကေၾကာင္း ေက်ာက္စာတို႔တြင္ ေတြ႔ရွိႏိုင္ေပသည္။
ရွင္ျပဳအရြယ္ေရာက္သူကို ရခိုင္က "ေဗာင္းတင္ေခ်" ဟုေခၚေလသည္။ ရွင္ျပလုိသူမ်ားမွာ သာရဏဂံုသီလ၊ ရွင္က်င့္၀တ္ စသည္တို႔ကို ပီသေစရန္ ႀကိဳတင္၍ ဆရာေတာ္ထံ ေလွ်ာက္ထားအပ္ႏွံကာ သင္ယူေစရသည္။
ရွင္ေလာင္းမွာလည္း ရွင္ျပဳပြဲအတြက္ မက်န္းမာျခင္းစေသာ ေဘးအႏၱရာယ္အတြက္ ကင္းရွင္းေစရန္ ေရကူး၊ သစ္ပင္တက္၊ ခရီးေ၀းသြားျခင္း အမွဳတို႔ကို ေရွာင္ရသည္။ ဆရာေတာ္ႏွင့္ ေန႔ရက္ေကာင္းကို သတ္မွတ္ၿပီး ပရိကၡရာမ်ားကို ေက်ာင္းသို႔ေပးပို႔ ထားရသည္။ ေရွးကဆိုလွ်င္ ပရိကၡရာမ်ားမွာ သကၤန္းစံုအတြက္ ပိတ္ဖ်င္ ကိုကိုက္ျဖတ္၍ လက္ျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ခ့ဲၾကရသည္။ သပိတ္မွာ ေျမကိုလုပ္၍ မည္းေနေစေအာင္ မီးဖုတ္ထား ျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုပရိကၡရာ (ရွင္ရဟန္းအသံုးအဆာင္)မ်ားကို ရွင္မျပဳမီ တစ္ရက္တြင္ ဆရာဘုန္းေတာ္ႀကီး ေက်ာင္းသို႔ အခမ္းအနားျဖင့္ သြားေရာက္၍ ပင့္ပြဲျပဳသည္။ တံခြန္၊ ကုကၠား ကိုင္ေဆာင္ကာ လူႀကီးမ်ားက ေရွ႕ေဆာင္လ်က္ သြားေရာက္ၿပီး ဆရာေတာ္ထံမွ သီလခံယူ၍ ပင့္ေဆာင္ၾကေလသည္။
ရွင္ေလာင္းလွည့္ပြဲကို ျပဳလုပ္သူမ်ား ရွိခ့ဲၾကေသာ္လည္း ယခုကား နည္းပါးသြားေလၿပီ။ ရွင္ေလာင္းလည့္ပြဲ၌ သီဆိုေသာ ရတုမ်ားမွာ သွ်ဳိးလိုက္ရတုဟူ၍ လည္းေကာင္း ေခၚတြင္ၾကသည္။ ဗုဒၶ၀င္ ေတာထြက္ခန္းမ်ားကို စပ္ဆိုထားေသာ ႀကိဳးတန္းရတုမ်ားပင္တည္း။ ေနာက္၌ ထိုရတုကို ေဖာ္ျပပါအံ့။ တန္းခိုးဆရာထြန္းလည္း "ရွင္အာနိသန္နိဗၺာန္ မ်က္ခ်စ္ သာျခင္းသစ္" ဟူ၍ ေရးစပ္ဖြဲ႔ဆိုခ့ဲေပေသးသည္။
နံနက္ေစာေစာ ရွင္ေလာင္းအား ေရမိုးခ်ဳိး၊ ေတာင္ရွည္ ပုဆိုး၀တ္၊ ေခါင္းေပါင္း ဦးေသွ်င္ဆင္ျမန္းရသည္။ ဆင္ျမန္းရာတြင္ ၄င္း၏ အထက္နံျဖစ္ေသာ ေစေနသားက ဦးေခါင္းကိုလည္းေကာင္း၊ ေအာက္နံျဖစ္ေသာ တနလၤာသားက အ၀တ္တန္ဆာကို လည္းေကာင္း ဆင္ရသည္။ ေရစင္အညြန္႔ကိုလည္း မိမိေမြးနံ၏ အထက္ ျဖစ္ေသာ စေန၊ေသာၾကာ၊ၾကသပေတးအညႊန္႔တို႔ကို ထည့္ရသည္။ ထို႔ေနာက္ သီလယူေစကာ ဘိသိတ္သြန္း ေျမွာက္သည္။ ရွင္ျပဳမဂၤလာ ေျမွာက္သည္ဟုေခၚသည္။ ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ားက မဂၤလာပြဲ အခမ္း အနား စီစဥ္ပံုမွာ ထိမ္းျမားမဂၤလာ (သမက္တက္မဂၤလာ) ပြဲႏွင့္ အတူပင္ျဖစ္သည္။
မဂၤလာပြဲျပဳလုပ္နည္း
မဂၤလာေျမွာက္ရန္အတြက္ မဂၤလာထမင္းပြဲကို စီရင္ရသည္။ ျပဳလုပ္ရာ၌ ႏွမ္းမျဖဴးရေသာ ေကာက္ညွင္း တစ္ေပါင္း၊ ကန္စြန္းေျမာက္ဥ၊ ဂရင္ငွက္ေပ်ာသီးႏွစ္လံုး၊ ဘဲဥႏွစ္လံုး၊ အေၾကးခြံမခြာေသာ အေကာင္လိုက္ ငါးကန္သား ေကာင္က်ဳိးႏွစ္ေကာင္၊ ပုစြန္တုတ္အေကာင္လိုက္ ႏွစ္ေကာင္တို႔ကို အားလံုးခ်က္ျပဳတ္ ေၾကာ္ ေလွာ္ၿပီးသား ျဖစ္ရသည္။ ထိုကို မဂၤလာထမင္းပြဲ မေနာလင္ပန္းတြင္ ထည့္ရသည္။ ထမင္းပြဲ၏ လက္ယာ ဘက္တြင္ ေျမာက္ညြန္႔၊ သေျပညြန္႔၊ အုန္းညြန္႔၊ ႏွစ္ညြန္႔စီပါေသာ ေရစင္အိုးႏွစ္လံုး၊ လက္၀ဲဘက္မွာ ေရႊဖရံု သီးႏွစ္ပြဲ၊ ပုစြန္ႏွစ္ေကာင္ ႏွွစ္ပြဲ၊ ငါးႏွစ္ေကာင္ သို႔မဟုတ္ ၾကက္သားအူစံု သည္းစံုခ်က္ေသာ ပြဲတစ္ပြဲ၊ စုစု ေပါင္း ဟင္းငါးခြက္ပါေသာ ဟင္းရံပြဲတစ္မ်ဳိး ထားရသည္။
မဂၤလာထမင္းပြဲကို မဂၤလာစားပြဲခံု (ေရွးကဆိုလွ်င္ ေဒါင္းလွန္) ရခိုင္အေခၚ ပြဲတင္ေပၚတြင္ သံရွင္စပါးမ်ား ျဖန္႔ခင္း၍ ေငြသားအစစ္ ဒဂၤါးတစ္က်ပ္ကို အေပၚကတင္ထားသည္။ တခ်ဳိ႕မွာ နင္းတားစရာ သံတိုသံစ သံ ပိုင္းမ်ားလည္း ခ်ထားပါရွိေလသည္။ မဂၤလာပြဲႏွင့္ ဟင္းလ်ာမ်ားကို ေနထားတက် စီစဥ္ခ်ေပးၾကရသည္။ အ ေၾကာင္းမွာ ျပင္ဆင္ထားၿ႔ီးေသာ မဂၤလာပြဲကို ေနရာေရြ႕ျခင္း၊ ေျပာင္းလဲျခင္း မျပဳရေတာ့ေခ်။ ခ်က္ျပဳတ္ ၾကရသူမ်ားမွာလည္း အမ်ဳိးသမီး အပ်ဳိမ်ားခ်ည္းသာ ျဖစ္ၾကရေလသည္။ မဂၤလာေျမွာက္စဥ္ လူပ်ဳိရံမ်ားက ၀ဲယာ သင့္ရာက ၿခံရံ၍၊ ပရိတ္ခ်ည္ ၀ိုင္းပတ္ကာရံထားေသာ စည္းတြင္းက ရွိေနသည္။ ၀ဲယာထားရာ၌ ရွင္ ေလာင္း တနဂၤေႏြသားျဖစ္လွ်င္ ဓါတ္ဖက္တူ နံ(စေန)သားကုိ လက္ယာရံထားရသည္။ မိတ္ဖက္တူေသာ နံ (ၾကသပေတး)သားကို လက္၀ဲရံထားရသည္။ ပရိတ္ရြတ္ မဂၤလာေျမွာက္ ဘိသိက္ေရ ပက္ဖ်န္းၿပီးလွ်င္ ပြဲရံမွ ထမင္းဟင္းငါးတို႔ကို အနည္းဆံုး ခုနစ္လုတ္စီေသာ္လည္းေကာင္း စားေသာက္ၾကရေလသည္။ လက္ေဆး ရန္ႏွင့္ စားၾကြင္းပစ္ရန္ ေထြးအိုးအျဖစ္ အသံုးျပဳစရာ ေျမအိုးသစ္မ်ားလည္း ထားရွိေပးရေလသည္။ ထို ေနာက္ မိဘမ်ားက ဦးစြာလက္ဖြဲ႔ေလသျဖင့္ ဦးခ်၍ ခံယူရေလသည္။ ရွင္ျပဳရန္မွာ နံနက္ျဖစ္ေစ၊ ေန႔လည္ ျဖစ္ေစ သတ္မွတ္ျပဳေနၾကရေပ၏။ ဆံခ်စဥ္ အမိျဖစ္သူလည္းေကာင္း၊ မိေထြးႏွမ၊ အစ္မတို႔ကလည္းေကာင္း ဆံပင္ကို အ၀တ္ျဖင့္ ခံယူၾကေလ၏။
ရွင္ျပဳပြဲတြင္ ဓေလ့မ်ားအရ ရွင္ေလာင္းရြက္ပို႔ခ၊ သကၤန္းထုပ္ထားခ၊ မာရ္နတ္ ေမွာင့္(ေႏွာက္ယွက္) ခတို႔ အတြက္ လူပ်ဳိ၊ေက်ာင္းသား မင္းကၽြန္တို႔အား အသီးသီးေပး၍ ေက်နပ္ေစရ၏။ ေရွးက ရွင္ျပဳပြဲတြင္ စည္တီး ေလ့ရွိေၾကာင္းကို ထင္ရွားေစသည္ကား ပတ္တီးသာခ်င္းမ်ားက သက္ေသခံေနေပ၏။
ရွင္စည္သံေလ ရွင္စည္သံ
ေစတနာျမတ္မြန္၊ ရွင္စည္သံေလ
(ငါ့သားလွေမာင္၊ ၀င္း၀င္းေျပာင္
သကၤန္းလည္းဆီး၊ ရွဳမၿငီး)
ေမာင္ရွင္ႀကီးေလ၊ ရွင္ႀကီးေလ။
ရွင္ျပဳပြဲတို႔၌ စည္သံမ်ားမွာ မင္းျပားနယ္၊ ေျမာက္ဦးနယ္တို႔၌ ထိန္းသိမ္းခ့ဲၾကေပ၏။ ယအခုဆိုလွ်င္ ရခိုင္ ႐ုိးရာမပ်က္ ယဥ္ေက်းမွဳအတုယူ ျပဳေလ့မ်ားလည္း ျပန္႔ပြားလာခ့ဲၿပီး ျဖစ္ေပ၏။ ေရွးက ရွင္ျပဳပြဲတြင္ ၿမိဳ႕ေရာ ေတာပါ စည္သံ၊ ေျဗာသံ၊ ဆုိင္းသံတို႔ျဖင့္ နာေပ်ာ္ဖြယ္ ဧည့္ခံခ့ဲၾကေသာ္လည္း၊ ယခုကား ေခတ္အလိုက္ အသံခ်ဲ႔စက္ တေအာ္ေအာ္ျဖင့္ က်င္းပေနၾကသည္ကိုပါ ေတြ႔ရွိလာၾကရ၏။ ကိုယ့္ရြာ ကိုယ့္ဓေလ့ တီး၀ိုင္း မ်ားျဖင့္လည္း ျပဳလုပ္ေနၾကေပေသးသည္။ အေဟာင္းအသစ္ ေရာျပြမ္းမွဳလည္း မလႊဲေရွာင္သာ ရွိၾကရမည္ ကား ဓမၼတာတည္း။
ရမ္းျဗဲ၊ မာန္ေအာင္ေဒသ၌ ရွင္မျပဳမီ ညေနတြင္ ကာလသား/သမီးတို႔ စီမံျပဳလုပ္ၾကရင္း တစ္ဖက္ႏွင့္ တစ္ဖက္ အတင္အခ် ကဗ်ာပညာစမ္းသည္။ ဇမ္းကစားျခင္းျဖင့္ အရွံဳးမခံ အႏိုင္မေပးဘဲ ေပ်ာ္စရာအတိ ရွိခ့ဲၾက၏။ ရွင္ျပဳပြဲတြင္ အထူးေရြးခ်ယ္ရေသာ ဓေလ့မရွိေခ်။ တခ်ဳိ႕မွာ ရထားမီးရွိဳ႕ေသာ (တပို႔တြဲ)လတါင္ ရွင္မျပဳဘဲ ေရွာင္ၾကသည္ကို ေတြ႔ရ၏။ ရွင္အျဖစ္လည္း "စံု"က်ကို ေရွာင္ၿပီး "မ"က်ေသာ ေန႔တြင္သာ လိင္ ျပန္ (ရွင္လူထြက္)ၾကရ၏။ ဥပမာ ၇၊ ၉၊ ၁၁ စေသာေန႔မ်ားတြင္ျဖစ္ၾက၏။
ရွင္သာမေဏေဘာင္သို႔ ေခတၱ၀င္သူကို ရခိုင္က ေမာင္ရွင္ဟုေခၚ၏။ ေမာင္ရွင္လူထြက္မ်ားသည္ ရွင္ဘ၀က ရွည္ထြက္ျပဳေသာ ဆံပင္ကို ရိတ္ပစ္ေလ့ရွိၾက၏။ အေဖာ္မိတ္ေဆြမ်ား၊ ေက်ာင္းသားမ်ားက "ေမာင္ရွင္လူ ထြက္ ကလူကြက္၊ ဇာႏွင့္စားဖို႔၊ ထြက္လတ္ေတ"ဟူ၍ ေျပာင္ေလွာင္ေျပာၾက၏။ ကလူကြက္ငွက္ကား ဦးေခါင္းထိပ္ ေျပာင္သလက္ရွိေသာေၾကာင့္ ထိုငွက္ႏွင့္ ႏွဳိင္းခိုင္းတင္စား ေျပာဆုိျခင္းျဖစ္သတည္း။
အခ်ဳိ႕က ေခါင္းတံုးေျပာင္ကို ထိပ္ေခါက္ကေစားေလ့ရွိၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ေခါင္းတံုးေျပာင္ဘ၀ျဖင့္ မေနရ ေခ်။ ဦးေခါင္းတြင္ အ၀တ္စတစ္ခုခုကို ေပါင္းရစ္ထားရ၏။ ထိုသို႔ ေပါင္းရစ္မထားလွ်င္ ေထာင္ထြက္ (ေထာင္ က်သား) အျဖစ္ က့ဲရဲ႕ခံရျခင္း၊ တျခားမက်န္းမမာမွဳစေသာ အေၾကာင္းေၾကာင့္ ဆံပင္ရိတ္ပယ္ခံရေသာ နာ လန္ထစႏွင့္ ေရာေထြးထင္မွားႏိုင္ျခင္းတို႔ ရွိတတ္ေလသည္။
ေရွးက အသက္ဆယ္ေက်ာ္လွ်င္ (၀ိနည္းခြင့္ျပဳခ်က္အရ က်ီးငွက္ေမာင္ႏွင္၊ စာေျခာက္ႏိုင္ေသာအရြယ္) ရွင္ ျပဳေလ့ရွိခ့ဲၾကသည္။
ထိုရွင္ေလာင္း သူငယ္အား ရွင္လူထြက္ဟု သတ္မွတ္လ်က္ ဦးေခါင္းတြင္ အ၀တ္စတစ္ခုခုႏွင့္ ေပါင္းရစ္ထား ရသည္။ ထိုကို အစြဲျပဳ၍ ဆယ္ေက်ာ္အရြယ္ ရွင္ေကာင္းအရြယ္ သူငယ္မ်ားကို ေဗာင္းတင္ေသွ်ဟု ေခၚၾက ေလ့ရွိလာခ့ဲသည္။ ရခိုင္ထီးနန္း ပ်က္သုန္း၍ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ခ့ဲၾကရာတြင္ အေနာက္ျပည္ ပင္း၀ါ(ရာမူး) သို႔ ေရာက္ရၾကေသာ ဆရာေတာ္မ်ားအနက္ အရစ္ေပါင္း(ဦးရစ္ေပါင္း) ဆရာေတာ္လည္း တစ္ပါးပါ၀င္ခဲ့ရာ ထိုဆရာေတာ္ သီတင္းသံုးခ့ဲရာ ေက်ာင္းေနရာကို ယခုတိုင္ အရစ္ေပါင္း ေက်းရြာဟု ေခၚစမွတ္ရွိေနၾကေပ ေသး၏။ ရခိုင္ဘုရင္မင္း၏ သားေတာ္ ဦးရစ္ေပါင္းအရြယ္ မင္းသားငယ္၏ ဆရာရင္းျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အရစ္ ေပါင္းဆရာေတာ္ ဟူ၏။
ဤစာေရူးသူသည္ ငယ္စဥ္ကပင္ ရွင္၀တ္ဆင္လာခ့ဲသည္။ အဘိုးအေဘာင္တို႔ အိုမင္းရင့္ေရာ္ေနၿပီးရကား မေသမီ ေျမးျမစ္မ်ားကို ရွင္၀တ္ျဖင့္ ျမင္သြားေစလိုသည္။ ကုသိုလ္အာရံုတစ္ခုကို အမွတ္ရေစသျဖင့္ ေသခါ နီးဘ၀ေျပာင္း ျဖဴးေျဖာင့္မည္သာတည္း။ ရွင္ျပဳဓေလ့၊ ရွင္ျပဳပြဲမ်ားကား သသနာတည္သေရြ႕ ရွိေနၾကမည္ သာျဖစ္၏။ သားေယာက္်ားရရွိလွ်င္ ရွင္ျပဳရန္ ရည္မွန္းခ်က္ ရွိလာခ့ဲၾက၏။ မျဖစ္မေန ႀကိဳးစား၍ တတ္စြမ္း သေလာက္ ေဆာင္ရြက္ၾကရသည္ကား။ ပြဲျပင္ျဖင့္ မတတ္ႏိုင္ထားဘိဦး၊ ေက်ာင္းထက္ရွင္ေခၚ ဆြမ္းတစ္ပြဲ ႏွင့္ေသာ္လည္း ေက်ာင္းေပၚတင္၍ ရွင္အျဖစ္ကို အရယူေစခ့ဲၾကေပ၏။
ရွင္ျပဳပြဲ၊ ရွင္ျပဳပြဲ သာသနာေဘာင္ ေရာက္ေအာင္ ေဆာင္ၾကဥ္းေပ။ လူရယ္လို႔ျဖစ္လာ သားရွင္ မိဘမ်ားမွာ ရွင္ျပဳရ တာ၀န္လည္းရွိၾကေပ။ သာသနာ တာ၀န္ေက်ျပြန္ေအာင္ သားရွင္မိဘမ်ားမွန္က ရွင္အျဖစ္ သာသ နာေတာ္ကို သြတ္သြင္း လွဴဒါန္းႏိုင္ၾကရမည္ မလြဲေပ။ ရွင္ျပဳပြဲမ်ားစြာ ႀကံဳခ့ဲရေပၿပီ။ ရွင္ျပဳပြဲမ်ားမွာ စီမံေပး ခ့ဲရေပၿပီ။ ရွင္ျပဳပြဲမ်ားစြာ ျပဳလုပ္ေပးခ့ဲရေလၿပီ။ ရွင္ေလာင္းမ်ားစြာကိုလည္း ရွင္ျပဳေပးခ့ဲရေလၿပီ။ ဤရွင္အ ျဖစ္ ရွင္ျပဳပြဲစနစ္ကား မေဟာင္းႏိုင္ မရိုးႏိုင္ မဆိတ္သုဥ္းႏိုင္ မကြယ္ေပ်ာက္ႏိုင္ေသာ ဗုဒၶဘာသာ ဘိသိက္ တင္ပြဲ၊ ဗုဒၶဘာသာ အမႊမ္းတင္ပြဲ၊ ဗုဒၶသာသနာ အေျခမ႑ိဳင္ တည္ႏိုင္ပြဲသာ တကားဟု ၀မ္းသာေမွ်ာ္ေခၚ ရွိေနေပသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ၁၂-၅-၇၅ ေန႔ နတ္ျမစ္တြင္ ရွင္ျပုပြဲႏွင့္ႀကံဳဆံုရင္း၊ အမွတ္တရဓေလ့ ကဗ်ာတစ္ပုိဒ္ကို ေရးစပ္မိ ေလသည္ကို ေဖာ္ျပလိုေပ၏။
စည္ေတာ္စိန္း၊ ၿဗိန္း-ၿဗိန္း
တၿခိမ္းၿခိမ္း၊ ၿခိမ္းသံျမည္
စည္စည္ကားကား၊ ပြဲသံၾကား
ေမာက္သားေမာင္
ေတာင္ေပၚေက်ာင္းမွာ ရွင္ျပဳလားေရ
ပရိကၡရာ၊ ပေဒသာ
ေမ့မွာကိုယ္စီ၊ လက္ေဆာင္ခ်ီ
အညီတကြ၊ တင့္တယ္လွ
ေနာက္မွလူပ်ဳိ၊ အေရြ႕ဆို
အပ်ဳိမယ္ရ၊ လြန္အားရ
ဆရာရွင္၊ ေထရ္ေက်ာ္ရင္းမွာ
ရွင္သြင္းရေလ ရွင္သြင္းရ။
ရွင္ျပဳမဂၤလာ ရတုစာႀကိဳးတန္း
၁။ မကုဋ ကုဋ၊ တုမရသည္၊ လူ႔ဘက္ျမတ္ဆရာ (ရႊန္း)
၂။ ဆယ္ျဖာဓမၼ၊ သာ၀က၊ အဌပုဂၢလာကို ။
၃။ သဒၶါရိုက်ဳိး၊ လက္စံုမိုး၊ ရွိခိုးကန္ေတာ့ၿပီး၍ ။
၄။ ေက်းဇူးေတာ္ရွင္၊ ေမြးသည္မိ ။
၅။ ဂုဏ္အင္ႀကီးဘိ၊ ဘပီတာကို ။
၆။ ဒြါရသံုးျဖာ၊ ၀ႏၵာမိ ။
၇။ ပညာအထူး၊ သင္ေပးဖူးသည္၊ ဂုဏ္ထူးျမတ္အာစရိအား ။
၈။ ဆယ္ျဖာညြတ္က်ဳိး၊ လက္စံုမိုး၊ ရွိခိုးကန္ေတာ့ၿပီး၍ ။
၉။ ပညာရွိတို႔၊ ႏွစ္သိမ့္ေရွးစဥ္လာ ။
၁၀။ ရွင္ျပဳမဂၤလာ၊ ရတုစာကို ။
၁၁။ ခ်ဳိသာေအးျမ၊ ဆိုလိုက္မည္ေလ ။
၁၂။ ခ်ဳိသာေအးျမ၊ ဆိုလိုက္မေလ (ရႊန္း)
၁၃။ ၾကားသူနာသူ၊ သဒၶါျဖဴသည္ ။
၁၄။ နာသူေရာင့္ရဲ ႏိုင္ဘူးေလ ။
၁၅။ နာသူေရာင့္ရဲႏိုင္ဘူးေလ၊ နိဒါတ္ၿပီးၿပီ ။
၁၆။ ရတနာေရာင္ညီး၊ ေအာင္စည္တီး၊ တိုင္းႀကီးေရႊကပၸီ ။
၁၇။ ခမည္းေတာ္ျမတ္၊ ေစာေနနတ္၊ မင္းျမတ္အသမိၻန္ကား ။
၁၈။ သမာၻရွိန္သည္၊ ရာဇိန္ သုေဒၶါဒန ။
၁၉။ မဂၢမည္ရွိ၊ သီရိမာယာ၊ နန္းေဆာင္ညာ၊ မာတာမိခင္ျမတ္၍ ။
၂၀။ သံုးလူနတ္၊ ေလာင္းျတ္တို႔ဆရာည ။
၂၁။ သက္ေတာ္ဆယ့္ေျခာက္၊ ရြယ္ေတာ္ေရာက္၊ မင္းေျမွာက္တင္ေတာ္ရွာသည္ ။
၂၂။ ဗိမၼာယေသာ္၊ နတ္ႏွင့္ေဆး ။
၂၃။ နန္းမ သံုးေဆာင္၊ စြင့္စြင့္ေထာင္သည္ ။
၂၄။ ေျပာင္ေျပာင္ေျမက၊ ေပါက္က့ဲေလ ။
၂၅။ ေျမကေပါက္၊ အံ့ေလာက္ နန္းသံုးေဆာင္ ။
၂၆။ ရမၼ၊ သုတ၊ သုရမၼဟူ၊ နာမ တံခြန္ေထာင္သည္ ။
၂၇။ လူ႔ေဘာင္တူဖက္ ရွိဘူးေလ ။
၂၈။ နတ္တို႔ေနရာ၊ ၀တိ ံသာမွ ။
၂၉။ ရွာေသာ္အလြန္ ရွားက့ဲေလ ။
၃၀။ ရမၼ၊ သုဘ သုရမၼဟု၊ နန္းမသံုးေဆာင္ေပၚ ။
၃၁။ တို႔ဘုရား၊ ျမတ္ေလာင္းေတာ္ ။
၃၂။ ေပ်ာ္ေပ်ာ္စံစားတုန္း ။
၃၃။ သက္ေတာ္ခ်ဳိးေရ၊ ႏွစ္ဆယ့္ကိုးမွာ၊ သတိုးေရႊပန္းကံုးသို႔ ။
၃၄။ ခ်စ္မဆံုးသည္၊ ေရႊတံုးျမတ္ သားရတနာကို ။
၃၅။ ဖြားမည္သာ ထိုသည့္ေန႔ ။
၃၆။ စိတ္ေတာ္မရႊင္၊ ပန္းဥယ်ာဥ္ကို ။
၃၇။ ဘုန္းရွင္လည္ေတာ္မူေလး ။
၃၈။ ေလာင္းျမတ္ဘုန္းေမာ္၊ ဥယ်ာဥ္ေတာ္မွာ ။
၃၉။ စိတ္ေတာ္ရႊင္ရႊင္၊ စီးေၾကာင္းေလး ။
၄၀။ သစ္သီးကစီး၊ ပန္းကေမႊး၊ ေပ်ာ္လည္း ေပ်ာ္ဖြယ္ရာ ။
၄၁။ ဥယ်ာဥ္ေတာ္ျမတ္၊ ဆယ့္ႏွစ္ရပ္ လွည့္ပတ္ၾကြျမန္းလာေသာ္ ။
၄၂။ ေရွးဆီမွာ၊ ျမန္စြာကာဆီးဆီး ။
၄၃။ နတ္တို႕ျပဟိတ္၊ ေလးနိမိတ္၊ ထိတ္ထိတ္သံ ေ၀ၿငီးဖို႔ ။
၄၄။ သူအိုႀကီး၊ ေရွ႕ကလာ ။
၄၅။ သူေသ၊ သူနာ၊ ယပ္ကိုထမ္းလို႔ ။
၄၆။ ဆရာရဟန္း၊ ႀကြမျမန္းလာ ။
၄၇။ မည္သူမည္၀ါ၊ ငါမသိဟု ။
၄၈။ ၀ါေစယ်ာသီး ။
၄၉။ ဗ်ာဒိတ္ေတာ္သံ၊ အာဏံစက္ကို ။
၅၀။ ဦးေခါင္းယွက္တင္၊ ဆယ္ျဖာလက္ျဖင့္ ။
၅၁။ ေပ်ာင္းညြတ္တင္ေတာ္ရွာသည္ ။
၅၂။ စံုစြာနားလည္ ေၾကာင္းတ့ဲေလး ။
၅၃။ ညွဳိးေရႊမ်က္ႏွာ၊ မသက္သာသည္ ။
၅၄။ လြန္စြာပူပင္၊ ပြားေၾကာင္းေလ ။
၅၅။ စိတ္ေတာ္မေအး၊ သံေ၀စြဲ၊ ေနဆဲခဏတြင္ ။
၅၆။ ေတာင္ညာနန္းေပ်ာ္၊ ေမယေသာ္၊ သားေတာ္ျမတ္ေရႊစင္ကို ။
၅၇။ ဖြားျမင္ပါေၾကာင္း၊ သ၀ဏ္ေတာ္ဟု၊ ညြတ္ေပ်ာင္းဆက္သလာေသာ္ ။
၅၈။ နတ္ႀကိးသူရိတ္၊ ရာဟုမင္းသည္ ။
၅၉။ ဖန္နန္းဘုံရွည္၊ ေရႊလမင္းကို ။
၆၀။ က်ပ္က်ပ္တင္းတင္း၊ ဖမ္းေတာ္ရွာသည္ ပမာထိုထက္၊ ကဲစီးေလ ။
၆၁။ ရာဟုသညာ၊ သားရတနာကို ။
၆၂။ နာမဘြဲ႔ေတာ္၊ ေပးစီေလး ။
၆၃။ ရာဟုသည္၊ သားရတနာကို၊ နာမဘြဲ႔ေပး၊ စိတ္မေအး ။
၆၄။ ၾကာျပန္႔မူ၊ ဆာပူတထင့္ထင့္ ။
၆၅။ ယေန႔ညပင္၊ ေတာၿမိဳင္ခြင္။ အလွ်င္ထြက္မွသင့္ဟု ။
၆၆။ စိတ္ေတာ္ခ်င့္၍ ခ်ိန္သင့္ သန္းေခါင္ယံမွာ ။
၆၇။ ဖြားဖက္ေတာ္မွန္၊ မတ္ေမာင္ဆန္ကို၊ အျမ္သြား၍ႏွိဳး ။
၆၈။ ငါ့အက်ဳိး သယ္ပိုးၾကေလလို ။
၆၉။ ဖြားဖက္ေတာ္လွ၊ က႑ကကို၊ ကႀကိဳးဆင္ေခ် ဆိုသည္ ။
၇၀။ ၿမိဳင္ညိဳေတာသို႔၊ ထြက္ေၾကာင္းေလ ။
၇၁။ မၾကာမတင္၊ ယေန႔ပင္လွ်င္ ။
၇၂။ အသွ်င္ ရဟန္းျပဳေၾကာင္းေလ ။
၇၃။ ရဟန္းျပဳေၾကာင္း၊ မိန္႔ေတာ္ေညာင္း ထပ္ေလာင္း ငဆန္တင္ ။
၇၄။ ေတာ္ဘူးသခင္၊ သားေရႊစင္ကို၊ ဖြားျမင္ယေန႔ည ။
၇၅။ ေသြးသံႏုနယ္၊ ရာဟုေမမွာ၊ ခက္ဖြယ္မွန္မုခခ်ဟု ။
၇၆။ အေၾကာင္းမူ၊ ေပါင္းစုတင္ေလေသာ္ ။
၇၇။ မတားႏွင့္ဖြားဖက္၊ မတ္ေမာင္ဆန္ ။
၇၈။ လ်င္စြာခဏ၊ ဖြားဖက္လွ၊ ကႀကိဳးဆင္၍လာေသာ္ ။
၇၉။ ထပ္ခါထပ္ခါသည္၊ အာဏာသံေညာင္းေညာင္း ။
၈၀။ မိန္႔ေတာ္မၾကာ၊ မပယ္သာသည္ ။
၈၁။ လြယ္စြာျပင္၍ ၿပီးေၾကာင္းေလ ။
၈၂။ ကၽြန္ရွင္သံုးေဖာ္၊ တူေပ်ာ္ေပ်ာ္သည္ ။
၈၃။ ခ်ိန္ေတာ္သန္းေခါင္ႀကီး၌ေလ ။
၈၄။ ခ်ိန္ေတာ္သန္းေခါင္၊ ညဥ့္နက္ေမွာင္၊ ဘုန္းေခါင္ထြက္ဆဲဆဲ၌ ။
၈၅။ သံသရာ၀ဲ၊ ကနာၱခဲမွ၊ အၿမဲေႏွာင္၍လာ ။
၈၆။ သံေယာဇဥ္ထယ္စင္း၊ ႀကိဳးတင္းလင္း၊ အတင္းခ်ည္ေႏွာင္လာသို႔ ။
၈၇။ ရင္ေသြး ရတနာ၊ ရာဟုလာ၊ နန္းလ်ာေမာင္သက္စုအား ။
၈၈။ ျမင္ပါခ်င္မွဳ၊ စိတ္ေတာ္ညု(ျငဳ)၊ ေျဖမွဳအတန္တန္ ။
၈၉။ စိတ္ေတာ္မျပယ္၊ ေလာင္းဘန္းေ၀မွာ၊ ၾကာျခည္သြား၍လွစ္ ။
၉၀။ သားေတာ္ေမေတာ္၊ တူႏွစ္ေဖာ္၊ စက္ေတာ္ေပ်ာ္တုန္းခိုက္ ။
၉၁။ ရင္ေသြးမ်က္ႏွာ၊ လစၾကာကို၊ ရာဇာရိျမင္လိုက္က ။
၉၂။ အသည္းနစ္ေအာင္၊ စြဲခ်စ္ဘေလာင္ဆန္ ။
၉၃။ ျမင္၍မ၀၊ သားပန္းခိုင္ကို၊ ခ်တိုင္းႏွမ္းခ်င္လွဟု ။
၉၄။ ျမတ္ဗုဒၶ၊ ေလာင္းလွဗုဒၶကူ ။
၉၅။ စိတ္ေတာ္ကိုထိန္း၊ အာ႐ံုသိမ္း၊ ထြက္ကိန္းဆင္ေတာ္မူ ။
၉၆။ ျပည္သူ အိပ္ေပ်ာ္တုန္း၌ေလ ။
၉၇။ သံေယာျခဴျခာ၊ ပူဆာဆာသည္ ။
၉၈။ ရာဇာႀကံေတာ္၊ ပ်က္လုေလ ။
၉၉။ စိတ္ေတာ္ကိုထိန္း၊ ျမင္းကိုစိမ္း၊ ထြက္ကိန္းဆင္ကာ၊ ထြက္လာျမန္စြာထိုခဏ ။
၁၀၀။ ဗိုလ္တစ္ေထာင္အား၊ ၿမို႕တံခါးကို၊ နတ္မ်ားကူဖြင့္ၾက၍ ။
၁၀၁။ ခ်မ္းျမသာယာ၊ ၾကြေတာ္ရွာ၊ ေဒ၀ါနတ္အမ်ား ။
၁၀၂။ မီးခိုး၊ မီး၀ါ၊ မီးျပာ၊ မီးစိမ္း၊ တထိန္ထိန္ညီး၊နတ္ဆီမီးကို ။
၁၀၃။ ထြန္းညီးေပ်ာ္ေပ်ာ္၊ ေလာင္းေတာ္ႀကြျမန္း၊ ကႏာၱလမ္းသို႔ ။
၁၀၄။ ၀ိုင္း၀န္းပို႔ေတာ္ရွာသည္ ။
၁၀၅။ ေခမာအငူကမ္းသို႔ေလ ။
၁၀၆။ နတ္လူျဗဟၼာ၊ ငံုတ်ာတ်ာသည္ ။
၁၀၇။ လြယ္စြာအျမန္၊ ပြင့္ေၾကာင္းေလး ။
၁၀၈။ ေ၀ေနယ်ၾတာ၊ ဗိုလ္သတၱ၀ါသည္ ။
၁၀၉။ ေအာင္ခ်ာေရႊၿမိဳ႕၊ ဆိုင္ေၾကာင္းေလ ။
၁၁၀။ ရွင္ျပဳမဂၤလာ၊ ရတုစာ၊ ႀကိဳးတန္း၊ ေတာထြက္ခန္းသည္ ။
၁၁၁။ တစ္ခန္း ဤတြင္ရပ္၏ေလး ။
၁၁၂။ တစ္ခန္း ဤတြင္ရပ္၏ေလး ။
၁၁၃။ ၾကားသူနာသူ၊ သဒါၶျဖဴသည္ ။
၁၁၄။ နာသူသာဓု၊ ေခၚ၏ေလး ။
၁၁၅။ နာသူသာဓု၊ ေခၚ၏ေလး ။
ရွင္ျပဳမဂၤလာ ရတုစာႀကိဳန္းတန္းၿပီးၿပီ။
မွတ္ခ်က္။ ။ ဤႀကိဳးတန္းရတုစာကို ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕နယ္၊ ေလးၿမို႕ေခ်ာင္း၊ နန္းက်ားေက်ာင္းဆရာေတာ္ ဦးသုႏၵရထံမွ ေက်းဇူးျပဳသည္။
အသွ်င္စကိၠႏၵ (ရခိုင္ျပည္)
၁၉၈၅-၈၆ စစ္ေတြ ဒီဂရီေကာလိပ္မဂၢဇင္း
၁၉၈၇ခု၊ မတ္လထုတ္မွ
(အရွင္စကၠိႏၵ- ရခိုင္ယဥ္ေက်းမွဳမ်ား အမွတ္(၈)မွ -)
ရွင္ျပဳအရြယ္ေရာက္သူကို ရခိုင္က "ေဗာင္းတင္ေခ်" ဟုေခၚေလသည္။ ရွင္ျပလုိသူမ်ားမွာ သာရဏဂံုသီလ၊ ရွင္က်င့္၀တ္ စသည္တို႔ကို ပီသေစရန္ ႀကိဳတင္၍ ဆရာေတာ္ထံ ေလွ်ာက္ထားအပ္ႏွံကာ သင္ယူေစရသည္။
ရွင္ေလာင္းမွာလည္း ရွင္ျပဳပြဲအတြက္ မက်န္းမာျခင္းစေသာ ေဘးအႏၱရာယ္အတြက္ ကင္းရွင္းေစရန္ ေရကူး၊ သစ္ပင္တက္၊ ခရီးေ၀းသြားျခင္း အမွဳတို႔ကို ေရွာင္ရသည္။ ဆရာေတာ္ႏွင့္ ေန႔ရက္ေကာင္းကို သတ္မွတ္ၿပီး ပရိကၡရာမ်ားကို ေက်ာင္းသို႔ေပးပို႔ ထားရသည္။ ေရွးကဆိုလွ်င္ ပရိကၡရာမ်ားမွာ သကၤန္းစံုအတြက္ ပိတ္ဖ်င္ ကိုကိုက္ျဖတ္၍ လက္ျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ခ့ဲၾကရသည္။ သပိတ္မွာ ေျမကိုလုပ္၍ မည္းေနေစေအာင္ မီးဖုတ္ထား ျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုပရိကၡရာ (ရွင္ရဟန္းအသံုးအဆာင္)မ်ားကို ရွင္မျပဳမီ တစ္ရက္တြင္ ဆရာဘုန္းေတာ္ႀကီး ေက်ာင္းသို႔ အခမ္းအနားျဖင့္ သြားေရာက္၍ ပင့္ပြဲျပဳသည္။ တံခြန္၊ ကုကၠား ကိုင္ေဆာင္ကာ လူႀကီးမ်ားက ေရွ႕ေဆာင္လ်က္ သြားေရာက္ၿပီး ဆရာေတာ္ထံမွ သီလခံယူ၍ ပင့္ေဆာင္ၾကေလသည္။
ရွင္ေလာင္းလွည့္ပြဲကို ျပဳလုပ္သူမ်ား ရွိခ့ဲၾကေသာ္လည္း ယခုကား နည္းပါးသြားေလၿပီ။ ရွင္ေလာင္းလည့္ပြဲ၌ သီဆိုေသာ ရတုမ်ားမွာ သွ်ဳိးလိုက္ရတုဟူ၍ လည္းေကာင္း ေခၚတြင္ၾကသည္။ ဗုဒၶ၀င္ ေတာထြက္ခန္းမ်ားကို စပ္ဆိုထားေသာ ႀကိဳးတန္းရတုမ်ားပင္တည္း။ ေနာက္၌ ထိုရတုကို ေဖာ္ျပပါအံ့။ တန္းခိုးဆရာထြန္းလည္း "ရွင္အာနိသန္နိဗၺာန္ မ်က္ခ်စ္ သာျခင္းသစ္" ဟူ၍ ေရးစပ္ဖြဲ႔ဆိုခ့ဲေပေသးသည္။
နံနက္ေစာေစာ ရွင္ေလာင္းအား ေရမိုးခ်ဳိး၊ ေတာင္ရွည္ ပုဆိုး၀တ္၊ ေခါင္းေပါင္း ဦးေသွ်င္ဆင္ျမန္းရသည္။ ဆင္ျမန္းရာတြင္ ၄င္း၏ အထက္နံျဖစ္ေသာ ေစေနသားက ဦးေခါင္းကိုလည္းေကာင္း၊ ေအာက္နံျဖစ္ေသာ တနလၤာသားက အ၀တ္တန္ဆာကို လည္းေကာင္း ဆင္ရသည္။ ေရစင္အညြန္႔ကိုလည္း မိမိေမြးနံ၏ အထက္ ျဖစ္ေသာ စေန၊ေသာၾကာ၊ၾကသပေတးအညႊန္႔တို႔ကို ထည့္ရသည္။ ထို႔ေနာက္ သီလယူေစကာ ဘိသိတ္သြန္း ေျမွာက္သည္။ ရွင္ျပဳမဂၤလာ ေျမွာက္သည္ဟုေခၚသည္။ ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ားက မဂၤလာပြဲ အခမ္း အနား စီစဥ္ပံုမွာ ထိမ္းျမားမဂၤလာ (သမက္တက္မဂၤလာ) ပြဲႏွင့္ အတူပင္ျဖစ္သည္။
မဂၤလာပြဲျပဳလုပ္နည္း
မဂၤလာေျမွာက္ရန္အတြက္ မဂၤလာထမင္းပြဲကို စီရင္ရသည္။ ျပဳလုပ္ရာ၌ ႏွမ္းမျဖဴးရေသာ ေကာက္ညွင္း တစ္ေပါင္း၊ ကန္စြန္းေျမာက္ဥ၊ ဂရင္ငွက္ေပ်ာသီးႏွစ္လံုး၊ ဘဲဥႏွစ္လံုး၊ အေၾကးခြံမခြာေသာ အေကာင္လိုက္ ငါးကန္သား ေကာင္က်ဳိးႏွစ္ေကာင္၊ ပုစြန္တုတ္အေကာင္လိုက္ ႏွစ္ေကာင္တို႔ကို အားလံုးခ်က္ျပဳတ္ ေၾကာ္ ေလွာ္ၿပီးသား ျဖစ္ရသည္။ ထိုကို မဂၤလာထမင္းပြဲ မေနာလင္ပန္းတြင္ ထည့္ရသည္။ ထမင္းပြဲ၏ လက္ယာ ဘက္တြင္ ေျမာက္ညြန္႔၊ သေျပညြန္႔၊ အုန္းညြန္႔၊ ႏွစ္ညြန္႔စီပါေသာ ေရစင္အိုးႏွစ္လံုး၊ လက္၀ဲဘက္မွာ ေရႊဖရံု သီးႏွစ္ပြဲ၊ ပုစြန္ႏွစ္ေကာင္ ႏွွစ္ပြဲ၊ ငါးႏွစ္ေကာင္ သို႔မဟုတ္ ၾကက္သားအူစံု သည္းစံုခ်က္ေသာ ပြဲတစ္ပြဲ၊ စုစု ေပါင္း ဟင္းငါးခြက္ပါေသာ ဟင္းရံပြဲတစ္မ်ဳိး ထားရသည္။
မဂၤလာထမင္းပြဲကို မဂၤလာစားပြဲခံု (ေရွးကဆိုလွ်င္ ေဒါင္းလွန္) ရခိုင္အေခၚ ပြဲတင္ေပၚတြင္ သံရွင္စပါးမ်ား ျဖန္႔ခင္း၍ ေငြသားအစစ္ ဒဂၤါးတစ္က်ပ္ကို အေပၚကတင္ထားသည္။ တခ်ဳိ႕မွာ နင္းတားစရာ သံတိုသံစ သံ ပိုင္းမ်ားလည္း ခ်ထားပါရွိေလသည္။ မဂၤလာပြဲႏွင့္ ဟင္းလ်ာမ်ားကို ေနထားတက် စီစဥ္ခ်ေပးၾကရသည္။ အ ေၾကာင္းမွာ ျပင္ဆင္ထားၿ႔ီးေသာ မဂၤလာပြဲကို ေနရာေရြ႕ျခင္း၊ ေျပာင္းလဲျခင္း မျပဳရေတာ့ေခ်။ ခ်က္ျပဳတ္ ၾကရသူမ်ားမွာလည္း အမ်ဳိးသမီး အပ်ဳိမ်ားခ်ည္းသာ ျဖစ္ၾကရေလသည္။ မဂၤလာေျမွာက္စဥ္ လူပ်ဳိရံမ်ားက ၀ဲယာ သင့္ရာက ၿခံရံ၍၊ ပရိတ္ခ်ည္ ၀ိုင္းပတ္ကာရံထားေသာ စည္းတြင္းက ရွိေနသည္။ ၀ဲယာထားရာ၌ ရွင္ ေလာင္း တနဂၤေႏြသားျဖစ္လွ်င္ ဓါတ္ဖက္တူ နံ(စေန)သားကုိ လက္ယာရံထားရသည္။ မိတ္ဖက္တူေသာ နံ (ၾကသပေတး)သားကို လက္၀ဲရံထားရသည္။ ပရိတ္ရြတ္ မဂၤလာေျမွာက္ ဘိသိက္ေရ ပက္ဖ်န္းၿပီးလွ်င္ ပြဲရံမွ ထမင္းဟင္းငါးတို႔ကို အနည္းဆံုး ခုနစ္လုတ္စီေသာ္လည္းေကာင္း စားေသာက္ၾကရေလသည္။ လက္ေဆး ရန္ႏွင့္ စားၾကြင္းပစ္ရန္ ေထြးအိုးအျဖစ္ အသံုးျပဳစရာ ေျမအိုးသစ္မ်ားလည္း ထားရွိေပးရေလသည္။ ထို ေနာက္ မိဘမ်ားက ဦးစြာလက္ဖြဲ႔ေလသျဖင့္ ဦးခ်၍ ခံယူရေလသည္။ ရွင္ျပဳရန္မွာ နံနက္ျဖစ္ေစ၊ ေန႔လည္ ျဖစ္ေစ သတ္မွတ္ျပဳေနၾကရေပ၏။ ဆံခ်စဥ္ အမိျဖစ္သူလည္းေကာင္း၊ မိေထြးႏွမ၊ အစ္မတို႔ကလည္းေကာင္း ဆံပင္ကို အ၀တ္ျဖင့္ ခံယူၾကေလ၏။
ရွင္ျပဳပြဲတြင္ ဓေလ့မ်ားအရ ရွင္ေလာင္းရြက္ပို႔ခ၊ သကၤန္းထုပ္ထားခ၊ မာရ္နတ္ ေမွာင့္(ေႏွာက္ယွက္) ခတို႔ အတြက္ လူပ်ဳိ၊ေက်ာင္းသား မင္းကၽြန္တို႔အား အသီးသီးေပး၍ ေက်နပ္ေစရ၏။ ေရွးက ရွင္ျပဳပြဲတြင္ စည္တီး ေလ့ရွိေၾကာင္းကို ထင္ရွားေစသည္ကား ပတ္တီးသာခ်င္းမ်ားက သက္ေသခံေနေပ၏။
ရွင္စည္သံေလ ရွင္စည္သံ
ေစတနာျမတ္မြန္၊ ရွင္စည္သံေလ
(ငါ့သားလွေမာင္၊ ၀င္း၀င္းေျပာင္
သကၤန္းလည္းဆီး၊ ရွဳမၿငီး)
ေမာင္ရွင္ႀကီးေလ၊ ရွင္ႀကီးေလ။
ရွင္ျပဳပြဲတို႔၌ စည္သံမ်ားမွာ မင္းျပားနယ္၊ ေျမာက္ဦးနယ္တို႔၌ ထိန္းသိမ္းခ့ဲၾကေပ၏။ ယအခုဆိုလွ်င္ ရခိုင္ ႐ုိးရာမပ်က္ ယဥ္ေက်းမွဳအတုယူ ျပဳေလ့မ်ားလည္း ျပန္႔ပြားလာခ့ဲၿပီး ျဖစ္ေပ၏။ ေရွးက ရွင္ျပဳပြဲတြင္ ၿမိဳ႕ေရာ ေတာပါ စည္သံ၊ ေျဗာသံ၊ ဆုိင္းသံတို႔ျဖင့္ နာေပ်ာ္ဖြယ္ ဧည့္ခံခ့ဲၾကေသာ္လည္း၊ ယခုကား ေခတ္အလိုက္ အသံခ်ဲ႔စက္ တေအာ္ေအာ္ျဖင့္ က်င္းပေနၾကသည္ကိုပါ ေတြ႔ရွိလာၾကရ၏။ ကိုယ့္ရြာ ကိုယ့္ဓေလ့ တီး၀ိုင္း မ်ားျဖင့္လည္း ျပဳလုပ္ေနၾကေပေသးသည္။ အေဟာင္းအသစ္ ေရာျပြမ္းမွဳလည္း မလႊဲေရွာင္သာ ရွိၾကရမည္ ကား ဓမၼတာတည္း။
ရမ္းျဗဲ၊ မာန္ေအာင္ေဒသ၌ ရွင္မျပဳမီ ညေနတြင္ ကာလသား/သမီးတို႔ စီမံျပဳလုပ္ၾကရင္း တစ္ဖက္ႏွင့္ တစ္ဖက္ အတင္အခ် ကဗ်ာပညာစမ္းသည္။ ဇမ္းကစားျခင္းျဖင့္ အရွံဳးမခံ အႏိုင္မေပးဘဲ ေပ်ာ္စရာအတိ ရွိခ့ဲၾက၏။ ရွင္ျပဳပြဲတြင္ အထူးေရြးခ်ယ္ရေသာ ဓေလ့မရွိေခ်။ တခ်ဳိ႕မွာ ရထားမီးရွိဳ႕ေသာ (တပို႔တြဲ)လတါင္ ရွင္မျပဳဘဲ ေရွာင္ၾကသည္ကို ေတြ႔ရ၏။ ရွင္အျဖစ္လည္း "စံု"က်ကို ေရွာင္ၿပီး "မ"က်ေသာ ေန႔တြင္သာ လိင္ ျပန္ (ရွင္လူထြက္)ၾကရ၏။ ဥပမာ ၇၊ ၉၊ ၁၁ စေသာေန႔မ်ားတြင္ျဖစ္ၾက၏။
ရွင္သာမေဏေဘာင္သို႔ ေခတၱ၀င္သူကို ရခိုင္က ေမာင္ရွင္ဟုေခၚ၏။ ေမာင္ရွင္လူထြက္မ်ားသည္ ရွင္ဘ၀က ရွည္ထြက္ျပဳေသာ ဆံပင္ကို ရိတ္ပစ္ေလ့ရွိၾက၏။ အေဖာ္မိတ္ေဆြမ်ား၊ ေက်ာင္းသားမ်ားက "ေမာင္ရွင္လူ ထြက္ ကလူကြက္၊ ဇာႏွင့္စားဖို႔၊ ထြက္လတ္ေတ"ဟူ၍ ေျပာင္ေလွာင္ေျပာၾက၏။ ကလူကြက္ငွက္ကား ဦးေခါင္းထိပ္ ေျပာင္သလက္ရွိေသာေၾကာင့္ ထိုငွက္ႏွင့္ ႏွဳိင္းခိုင္းတင္စား ေျပာဆုိျခင္းျဖစ္သတည္း။
အခ်ဳိ႕က ေခါင္းတံုးေျပာင္ကို ထိပ္ေခါက္ကေစားေလ့ရွိၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ေခါင္းတံုးေျပာင္ဘ၀ျဖင့္ မေနရ ေခ်။ ဦးေခါင္းတြင္ အ၀တ္စတစ္ခုခုကို ေပါင္းရစ္ထားရ၏။ ထိုသို႔ ေပါင္းရစ္မထားလွ်င္ ေထာင္ထြက္ (ေထာင္ က်သား) အျဖစ္ က့ဲရဲ႕ခံရျခင္း၊ တျခားမက်န္းမမာမွဳစေသာ အေၾကာင္းေၾကာင့္ ဆံပင္ရိတ္ပယ္ခံရေသာ နာ လန္ထစႏွင့္ ေရာေထြးထင္မွားႏိုင္ျခင္းတို႔ ရွိတတ္ေလသည္။
ေရွးက အသက္ဆယ္ေက်ာ္လွ်င္ (၀ိနည္းခြင့္ျပဳခ်က္အရ က်ီးငွက္ေမာင္ႏွင္၊ စာေျခာက္ႏိုင္ေသာအရြယ္) ရွင္ ျပဳေလ့ရွိခ့ဲၾကသည္။
ထိုရွင္ေလာင္း သူငယ္အား ရွင္လူထြက္ဟု သတ္မွတ္လ်က္ ဦးေခါင္းတြင္ အ၀တ္စတစ္ခုခုႏွင့္ ေပါင္းရစ္ထား ရသည္။ ထိုကို အစြဲျပဳ၍ ဆယ္ေက်ာ္အရြယ္ ရွင္ေကာင္းအရြယ္ သူငယ္မ်ားကို ေဗာင္းတင္ေသွ်ဟု ေခၚၾက ေလ့ရွိလာခ့ဲသည္။ ရခိုင္ထီးနန္း ပ်က္သုန္း၍ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ခ့ဲၾကရာတြင္ အေနာက္ျပည္ ပင္း၀ါ(ရာမူး) သို႔ ေရာက္ရၾကေသာ ဆရာေတာ္မ်ားအနက္ အရစ္ေပါင္း(ဦးရစ္ေပါင္း) ဆရာေတာ္လည္း တစ္ပါးပါ၀င္ခဲ့ရာ ထိုဆရာေတာ္ သီတင္းသံုးခ့ဲရာ ေက်ာင္းေနရာကို ယခုတိုင္ အရစ္ေပါင္း ေက်းရြာဟု ေခၚစမွတ္ရွိေနၾကေပ ေသး၏။ ရခိုင္ဘုရင္မင္း၏ သားေတာ္ ဦးရစ္ေပါင္းအရြယ္ မင္းသားငယ္၏ ဆရာရင္းျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အရစ္ ေပါင္းဆရာေတာ္ ဟူ၏။
ဤစာေရူးသူသည္ ငယ္စဥ္ကပင္ ရွင္၀တ္ဆင္လာခ့ဲသည္။ အဘိုးအေဘာင္တို႔ အိုမင္းရင့္ေရာ္ေနၿပီးရကား မေသမီ ေျမးျမစ္မ်ားကို ရွင္၀တ္ျဖင့္ ျမင္သြားေစလိုသည္။ ကုသိုလ္အာရံုတစ္ခုကို အမွတ္ရေစသျဖင့္ ေသခါ နီးဘ၀ေျပာင္း ျဖဴးေျဖာင့္မည္သာတည္း။ ရွင္ျပဳဓေလ့၊ ရွင္ျပဳပြဲမ်ားကား သသနာတည္သေရြ႕ ရွိေနၾကမည္ သာျဖစ္၏။ သားေယာက္်ားရရွိလွ်င္ ရွင္ျပဳရန္ ရည္မွန္းခ်က္ ရွိလာခ့ဲၾက၏။ မျဖစ္မေန ႀကိဳးစား၍ တတ္စြမ္း သေလာက္ ေဆာင္ရြက္ၾကရသည္ကား။ ပြဲျပင္ျဖင့္ မတတ္ႏိုင္ထားဘိဦး၊ ေက်ာင္းထက္ရွင္ေခၚ ဆြမ္းတစ္ပြဲ ႏွင့္ေသာ္လည္း ေက်ာင္းေပၚတင္၍ ရွင္အျဖစ္ကို အရယူေစခ့ဲၾကေပ၏။
ရွင္ျပဳပြဲ၊ ရွင္ျပဳပြဲ သာသနာေဘာင္ ေရာက္ေအာင္ ေဆာင္ၾကဥ္းေပ။ လူရယ္လို႔ျဖစ္လာ သားရွင္ မိဘမ်ားမွာ ရွင္ျပဳရ တာ၀န္လည္းရွိၾကေပ။ သာသနာ တာ၀န္ေက်ျပြန္ေအာင္ သားရွင္မိဘမ်ားမွန္က ရွင္အျဖစ္ သာသ နာေတာ္ကို သြတ္သြင္း လွဴဒါန္းႏိုင္ၾကရမည္ မလြဲေပ။ ရွင္ျပဳပြဲမ်ားစြာ ႀကံဳခ့ဲရေပၿပီ။ ရွင္ျပဳပြဲမ်ားမွာ စီမံေပး ခ့ဲရေပၿပီ။ ရွင္ျပဳပြဲမ်ားစြာ ျပဳလုပ္ေပးခ့ဲရေလၿပီ။ ရွင္ေလာင္းမ်ားစြာကိုလည္း ရွင္ျပဳေပးခ့ဲရေလၿပီ။ ဤရွင္အ ျဖစ္ ရွင္ျပဳပြဲစနစ္ကား မေဟာင္းႏိုင္ မရိုးႏိုင္ မဆိတ္သုဥ္းႏိုင္ မကြယ္ေပ်ာက္ႏိုင္ေသာ ဗုဒၶဘာသာ ဘိသိက္ တင္ပြဲ၊ ဗုဒၶဘာသာ အမႊမ္းတင္ပြဲ၊ ဗုဒၶသာသနာ အေျခမ႑ိဳင္ တည္ႏိုင္ပြဲသာ တကားဟု ၀မ္းသာေမွ်ာ္ေခၚ ရွိေနေပသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ၁၂-၅-၇၅ ေန႔ နတ္ျမစ္တြင္ ရွင္ျပုပြဲႏွင့္ႀကံဳဆံုရင္း၊ အမွတ္တရဓေလ့ ကဗ်ာတစ္ပုိဒ္ကို ေရးစပ္မိ ေလသည္ကို ေဖာ္ျပလိုေပ၏။
စည္ေတာ္စိန္း၊ ၿဗိန္း-ၿဗိန္း
တၿခိမ္းၿခိမ္း၊ ၿခိမ္းသံျမည္
စည္စည္ကားကား၊ ပြဲသံၾကား
ေမာက္သားေမာင္
ေတာင္ေပၚေက်ာင္းမွာ ရွင္ျပဳလားေရ
ပရိကၡရာ၊ ပေဒသာ
ေမ့မွာကိုယ္စီ၊ လက္ေဆာင္ခ်ီ
အညီတကြ၊ တင့္တယ္လွ
ေနာက္မွလူပ်ဳိ၊ အေရြ႕ဆို
အပ်ဳိမယ္ရ၊ လြန္အားရ
ဆရာရွင္၊ ေထရ္ေက်ာ္ရင္းမွာ
ရွင္သြင္းရေလ ရွင္သြင္းရ။
ရွင္ျပဳမဂၤလာ ရတုစာႀကိဳးတန္း
၁။ မကုဋ ကုဋ၊ တုမရသည္၊ လူ႔ဘက္ျမတ္ဆရာ (ရႊန္း)
၂။ ဆယ္ျဖာဓမၼ၊ သာ၀က၊ အဌပုဂၢလာကို ။
၃။ သဒၶါရိုက်ဳိး၊ လက္စံုမိုး၊ ရွိခိုးကန္ေတာ့ၿပီး၍ ။
၄။ ေက်းဇူးေတာ္ရွင္၊ ေမြးသည္မိ ။
၅။ ဂုဏ္အင္ႀကီးဘိ၊ ဘပီတာကို ။
၆။ ဒြါရသံုးျဖာ၊ ၀ႏၵာမိ ။
၇။ ပညာအထူး၊ သင္ေပးဖူးသည္၊ ဂုဏ္ထူးျမတ္အာစရိအား ။
၈။ ဆယ္ျဖာညြတ္က်ဳိး၊ လက္စံုမိုး၊ ရွိခိုးကန္ေတာ့ၿပီး၍ ။
၉။ ပညာရွိတို႔၊ ႏွစ္သိမ့္ေရွးစဥ္လာ ။
၁၀။ ရွင္ျပဳမဂၤလာ၊ ရတုစာကို ။
၁၁။ ခ်ဳိသာေအးျမ၊ ဆိုလိုက္မည္ေလ ။
၁၂။ ခ်ဳိသာေအးျမ၊ ဆိုလိုက္မေလ (ရႊန္း)
၁၃။ ၾကားသူနာသူ၊ သဒၶါျဖဴသည္ ။
၁၄။ နာသူေရာင့္ရဲ ႏိုင္ဘူးေလ ။
၁၅။ နာသူေရာင့္ရဲႏိုင္ဘူးေလ၊ နိဒါတ္ၿပီးၿပီ ။
၁၆။ ရတနာေရာင္ညီး၊ ေအာင္စည္တီး၊ တိုင္းႀကီးေရႊကပၸီ ။
၁၇။ ခမည္းေတာ္ျမတ္၊ ေစာေနနတ္၊ မင္းျမတ္အသမိၻန္ကား ။
၁၈။ သမာၻရွိန္သည္၊ ရာဇိန္ သုေဒၶါဒန ။
၁၉။ မဂၢမည္ရွိ၊ သီရိမာယာ၊ နန္းေဆာင္ညာ၊ မာတာမိခင္ျမတ္၍ ။
၂၀။ သံုးလူနတ္၊ ေလာင္းျတ္တို႔ဆရာည ။
၂၁။ သက္ေတာ္ဆယ့္ေျခာက္၊ ရြယ္ေတာ္ေရာက္၊ မင္းေျမွာက္တင္ေတာ္ရွာသည္ ။
၂၂။ ဗိမၼာယေသာ္၊ နတ္ႏွင့္ေဆး ။
၂၃။ နန္းမ သံုးေဆာင္၊ စြင့္စြင့္ေထာင္သည္ ။
၂၄။ ေျပာင္ေျပာင္ေျမက၊ ေပါက္က့ဲေလ ။
၂၅။ ေျမကေပါက္၊ အံ့ေလာက္ နန္းသံုးေဆာင္ ။
၂၆။ ရမၼ၊ သုတ၊ သုရမၼဟူ၊ နာမ တံခြန္ေထာင္သည္ ။
၂၇။ လူ႔ေဘာင္တူဖက္ ရွိဘူးေလ ။
၂၈။ နတ္တို႔ေနရာ၊ ၀တိ ံသာမွ ။
၂၉။ ရွာေသာ္အလြန္ ရွားက့ဲေလ ။
၃၀။ ရမၼ၊ သုဘ သုရမၼဟု၊ နန္းမသံုးေဆာင္ေပၚ ။
၃၁။ တို႔ဘုရား၊ ျမတ္ေလာင္းေတာ္ ။
၃၂။ ေပ်ာ္ေပ်ာ္စံစားတုန္း ။
၃၃။ သက္ေတာ္ခ်ဳိးေရ၊ ႏွစ္ဆယ့္ကိုးမွာ၊ သတိုးေရႊပန္းကံုးသို႔ ။
၃၄။ ခ်စ္မဆံုးသည္၊ ေရႊတံုးျမတ္ သားရတနာကို ။
၃၅။ ဖြားမည္သာ ထိုသည့္ေန႔ ။
၃၆။ စိတ္ေတာ္မရႊင္၊ ပန္းဥယ်ာဥ္ကို ။
၃၇။ ဘုန္းရွင္လည္ေတာ္မူေလး ။
၃၈။ ေလာင္းျမတ္ဘုန္းေမာ္၊ ဥယ်ာဥ္ေတာ္မွာ ။
၃၉။ စိတ္ေတာ္ရႊင္ရႊင္၊ စီးေၾကာင္းေလး ။
၄၀။ သစ္သီးကစီး၊ ပန္းကေမႊး၊ ေပ်ာ္လည္း ေပ်ာ္ဖြယ္ရာ ။
၄၁။ ဥယ်ာဥ္ေတာ္ျမတ္၊ ဆယ့္ႏွစ္ရပ္ လွည့္ပတ္ၾကြျမန္းလာေသာ္ ။
၄၂။ ေရွးဆီမွာ၊ ျမန္စြာကာဆီးဆီး ။
၄၃။ နတ္တို႕ျပဟိတ္၊ ေလးနိမိတ္၊ ထိတ္ထိတ္သံ ေ၀ၿငီးဖို႔ ။
၄၄။ သူအိုႀကီး၊ ေရွ႕ကလာ ။
၄၅။ သူေသ၊ သူနာ၊ ယပ္ကိုထမ္းလို႔ ။
၄၆။ ဆရာရဟန္း၊ ႀကြမျမန္းလာ ။
၄၇။ မည္သူမည္၀ါ၊ ငါမသိဟု ။
၄၈။ ၀ါေစယ်ာသီး ။
၄၉။ ဗ်ာဒိတ္ေတာ္သံ၊ အာဏံစက္ကို ။
၅၀။ ဦးေခါင္းယွက္တင္၊ ဆယ္ျဖာလက္ျဖင့္ ။
၅၁။ ေပ်ာင္းညြတ္တင္ေတာ္ရွာသည္ ။
၅၂။ စံုစြာနားလည္ ေၾကာင္းတ့ဲေလး ။
၅၃။ ညွဳိးေရႊမ်က္ႏွာ၊ မသက္သာသည္ ။
၅၄။ လြန္စြာပူပင္၊ ပြားေၾကာင္းေလ ။
၅၅။ စိတ္ေတာ္မေအး၊ သံေ၀စြဲ၊ ေနဆဲခဏတြင္ ။
၅၆။ ေတာင္ညာနန္းေပ်ာ္၊ ေမယေသာ္၊ သားေတာ္ျမတ္ေရႊစင္ကို ။
၅၇။ ဖြားျမင္ပါေၾကာင္း၊ သ၀ဏ္ေတာ္ဟု၊ ညြတ္ေပ်ာင္းဆက္သလာေသာ္ ။
၅၈။ နတ္ႀကိးသူရိတ္၊ ရာဟုမင္းသည္ ။
၅၉။ ဖန္နန္းဘုံရွည္၊ ေရႊလမင္းကို ။
၆၀။ က်ပ္က်ပ္တင္းတင္း၊ ဖမ္းေတာ္ရွာသည္ ပမာထိုထက္၊ ကဲစီးေလ ။
၆၁။ ရာဟုသညာ၊ သားရတနာကို ။
၆၂။ နာမဘြဲ႔ေတာ္၊ ေပးစီေလး ။
၆၃။ ရာဟုသည္၊ သားရတနာကို၊ နာမဘြဲ႔ေပး၊ စိတ္မေအး ။
၆၄။ ၾကာျပန္႔မူ၊ ဆာပူတထင့္ထင့္ ။
၆၅။ ယေန႔ညပင္၊ ေတာၿမိဳင္ခြင္။ အလွ်င္ထြက္မွသင့္ဟု ။
၆၆။ စိတ္ေတာ္ခ်င့္၍ ခ်ိန္သင့္ သန္းေခါင္ယံမွာ ။
၆၇။ ဖြားဖက္ေတာ္မွန္၊ မတ္ေမာင္ဆန္ကို၊ အျမ္သြား၍ႏွိဳး ။
၆၈။ ငါ့အက်ဳိး သယ္ပိုးၾကေလလို ။
၆၉။ ဖြားဖက္ေတာ္လွ၊ က႑ကကို၊ ကႀကိဳးဆင္ေခ် ဆိုသည္ ။
၇၀။ ၿမိဳင္ညိဳေတာသို႔၊ ထြက္ေၾကာင္းေလ ။
၇၁။ မၾကာမတင္၊ ယေန႔ပင္လွ်င္ ။
၇၂။ အသွ်င္ ရဟန္းျပဳေၾကာင္းေလ ။
၇၃။ ရဟန္းျပဳေၾကာင္း၊ မိန္႔ေတာ္ေညာင္း ထပ္ေလာင္း ငဆန္တင္ ။
၇၄။ ေတာ္ဘူးသခင္၊ သားေရႊစင္ကို၊ ဖြားျမင္ယေန႔ည ။
၇၅။ ေသြးသံႏုနယ္၊ ရာဟုေမမွာ၊ ခက္ဖြယ္မွန္မုခခ်ဟု ။
၇၆။ အေၾကာင္းမူ၊ ေပါင္းစုတင္ေလေသာ္ ။
၇၇။ မတားႏွင့္ဖြားဖက္၊ မတ္ေမာင္ဆန္ ။
၇၈။ လ်င္စြာခဏ၊ ဖြားဖက္လွ၊ ကႀကိဳးဆင္၍လာေသာ္ ။
၇၉။ ထပ္ခါထပ္ခါသည္၊ အာဏာသံေညာင္းေညာင္း ။
၈၀။ မိန္႔ေတာ္မၾကာ၊ မပယ္သာသည္ ။
၈၁။ လြယ္စြာျပင္၍ ၿပီးေၾကာင္းေလ ။
၈၂။ ကၽြန္ရွင္သံုးေဖာ္၊ တူေပ်ာ္ေပ်ာ္သည္ ။
၈၃။ ခ်ိန္ေတာ္သန္းေခါင္ႀကီး၌ေလ ။
၈၄။ ခ်ိန္ေတာ္သန္းေခါင္၊ ညဥ့္နက္ေမွာင္၊ ဘုန္းေခါင္ထြက္ဆဲဆဲ၌ ။
၈၅။ သံသရာ၀ဲ၊ ကနာၱခဲမွ၊ အၿမဲေႏွာင္၍လာ ။
၈၆။ သံေယာဇဥ္ထယ္စင္း၊ ႀကိဳးတင္းလင္း၊ အတင္းခ်ည္ေႏွာင္လာသို႔ ။
၈၇။ ရင္ေသြး ရတနာ၊ ရာဟုလာ၊ နန္းလ်ာေမာင္သက္စုအား ။
၈၈။ ျမင္ပါခ်င္မွဳ၊ စိတ္ေတာ္ညု(ျငဳ)၊ ေျဖမွဳအတန္တန္ ။
၈၉။ စိတ္ေတာ္မျပယ္၊ ေလာင္းဘန္းေ၀မွာ၊ ၾကာျခည္သြား၍လွစ္ ။
၉၀။ သားေတာ္ေမေတာ္၊ တူႏွစ္ေဖာ္၊ စက္ေတာ္ေပ်ာ္တုန္းခိုက္ ။
၉၁။ ရင္ေသြးမ်က္ႏွာ၊ လစၾကာကို၊ ရာဇာရိျမင္လိုက္က ။
၉၂။ အသည္းနစ္ေအာင္၊ စြဲခ်စ္ဘေလာင္ဆန္ ။
၉၃။ ျမင္၍မ၀၊ သားပန္းခိုင္ကို၊ ခ်တိုင္းႏွမ္းခ်င္လွဟု ။
၉၄။ ျမတ္ဗုဒၶ၊ ေလာင္းလွဗုဒၶကူ ။
၉၅။ စိတ္ေတာ္ကိုထိန္း၊ အာ႐ံုသိမ္း၊ ထြက္ကိန္းဆင္ေတာ္မူ ။
၉၆။ ျပည္သူ အိပ္ေပ်ာ္တုန္း၌ေလ ။
၉၇။ သံေယာျခဴျခာ၊ ပူဆာဆာသည္ ။
၉၈။ ရာဇာႀကံေတာ္၊ ပ်က္လုေလ ။
၉၉။ စိတ္ေတာ္ကိုထိန္း၊ ျမင္းကိုစိမ္း၊ ထြက္ကိန္းဆင္ကာ၊ ထြက္လာျမန္စြာထိုခဏ ။
၁၀၀။ ဗိုလ္တစ္ေထာင္အား၊ ၿမို႕တံခါးကို၊ နတ္မ်ားကူဖြင့္ၾက၍ ။
၁၀၁။ ခ်မ္းျမသာယာ၊ ၾကြေတာ္ရွာ၊ ေဒ၀ါနတ္အမ်ား ။
၁၀၂။ မီးခိုး၊ မီး၀ါ၊ မီးျပာ၊ မီးစိမ္း၊ တထိန္ထိန္ညီး၊နတ္ဆီမီးကို ။
၁၀၃။ ထြန္းညီးေပ်ာ္ေပ်ာ္၊ ေလာင္းေတာ္ႀကြျမန္း၊ ကႏာၱလမ္းသို႔ ။
၁၀၄။ ၀ိုင္း၀န္းပို႔ေတာ္ရွာသည္ ။
၁၀၅။ ေခမာအငူကမ္းသို႔ေလ ။
၁၀၆။ နတ္လူျဗဟၼာ၊ ငံုတ်ာတ်ာသည္ ။
၁၀၇။ လြယ္စြာအျမန္၊ ပြင့္ေၾကာင္းေလး ။
၁၀၈။ ေ၀ေနယ်ၾတာ၊ ဗိုလ္သတၱ၀ါသည္ ။
၁၀၉။ ေအာင္ခ်ာေရႊၿမိဳ႕၊ ဆိုင္ေၾကာင္းေလ ။
၁၁၀။ ရွင္ျပဳမဂၤလာ၊ ရတုစာ၊ ႀကိဳးတန္း၊ ေတာထြက္ခန္းသည္ ။
၁၁၁။ တစ္ခန္း ဤတြင္ရပ္၏ေလး ။
၁၁၂။ တစ္ခန္း ဤတြင္ရပ္၏ေလး ။
၁၁၃။ ၾကားသူနာသူ၊ သဒါၶျဖဴသည္ ။
၁၁၄။ နာသူသာဓု၊ ေခၚ၏ေလး ။
၁၁၅။ နာသူသာဓု၊ ေခၚ၏ေလး ။
ရွင္ျပဳမဂၤလာ ရတုစာႀကိဳန္းတန္းၿပီးၿပီ။
မွတ္ခ်က္။ ။ ဤႀကိဳးတန္းရတုစာကို ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕နယ္၊ ေလးၿမို႕ေခ်ာင္း၊ နန္းက်ားေက်ာင္းဆရာေတာ္ ဦးသုႏၵရထံမွ ေက်းဇူးျပဳသည္။
အသွ်င္စကိၠႏၵ (ရခိုင္ျပည္)
၁၉၈၅-၈၆ စစ္ေတြ ဒီဂရီေကာလိပ္မဂၢဇင္း
၁၉၈၇ခု၊ မတ္လထုတ္မွ
(အရွင္စကၠိႏၵ- ရခိုင္ယဥ္ေက်းမွဳမ်ား အမွတ္(၈)မွ -)
No comments:
Post a Comment